Publicystyka - ngo.pl

7 kwietnia 2004 w Ministerstwie Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej odbyło się czwarte
posiedzenie Rady Działalności Pożytku Publicznego.

W pierwszej części obrad omówiono sposób realizacji art. 26 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, mówiącego o umożliwieniu organizacjom pożytku publicznego, przez jednostki publicznej radiofonii i telewizji, publicznego, nieodpłatnego informowania o ich działalności. Stanowisko Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji przedstawiła Jadwiga Żułnowska, która zapowiedziała, że KRRiT dokona oceny możliwości realizacji tego artykułu i podejmie decyzję, co do jego ewentualnej realizacji w drodze rozporządzenia dopiero po roku funkcjonowania ustawy. Na razie organizacje pozarządowe, jeżeli spełniają wymogi ustawowe, mogą zamieszczać nieodpłatne ogłoszenia. Ogłoszeniem takim może być np. plakat informacyjny o możliwości przekazywania 1% podatku dochodowego na rzecz konkretnej organizacji pożytku publicznego. Nie wskazała jednak żadnej zasady generalnej, zastrzegając, że najpierw należy dokonać oceny danego przekazu, czy spełnia on wszystkie wymogi, np. nie zawiera treści obraźliwych.

Ewa Kulik-Bielińska (Fundacja im. Stefana Batorego) zwróciła uwagę na fakt, że bezpłatne
ogłoszenia objęte są również podatkiem VAT, stąd też telewizja nie chcąc ponosić kosztów jego
opłacenia, odmawia zamieszczenia ogłoszeń. Jadwiga Żułnowska poprosiła o przekazywanie KRRiT
informacji o odmowie zamieszczania ogłoszeń, ponieważ do tej pory do Krajowej Rady nie dotarły
żadne takie sygnały.

Jakub Wygnański (Stowarzyszenie na rzecz Forum Inicjatyw Pozarządowych) zwrócił się o
przekazanie organizacjom na piśmie gwarancji, że mogą nieodpłatnie zamieszczać ogłoszenia. Jadwiga
Żułnowska zauważyła, że żadne dodatkowe regulacje są niepotrzebne, bo tę kwestię reguluje właśnie
art. 26.

Krzysztof Balon (WRZOS) zasugerował wypracowanie przez Radę wspólnego stanowiska na temat
popularyzacji ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, a także zasad
informowania o działalności konkretnej organizacji.

Dagmir Długosz (podsekretarz stanu w MGPiPS, współprzewodniczący RDPP) podkreślił konieczność
rozpoczęcia prac nad rozporządzeniem, bo sam przepis mówiący o umożliwieniu organizacjom pożytku
publicznego, przez jednostki publicznej radiofonii i telewizji, publicznego, nieodpłatnego
informowania o ich działalności wydaje się niewystarczający. W formie uchwały Rada zwróciła się do
KRRiT z prośbą o pilne uchwalenie dyskutowanego rozporządzenia, składając deklaracje
współpracy.

W kolejnym punkcie posiedzenia Elżbieta Mucha, podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów zaprezentowała aktualne stanowisko Ministra Finansów odnośnie spraw podatkowych związanych z działalnością pożytku publicznego.

Wiceminister Mucha podkreśliła, że Ministerstwo Finansów życzliwie podchodzi do postulatów
zgłoszonych przez zespół doraźny ds. podatkowych związanych z działalnością pożytku publicznego.
Zadeklarowała też pełną współpracę dla wypracowywania wspólnych rozwiązań. Jej zdaniem jednak, w
związku z obecną sytuacją polityczną, nie można przesądzać o rozwiązaniach, których wdrożenie
należałoby do nowego rządu. Wiceminister Mucha podkreśliła również, że resort rozumie rolę
organizacji pozarządowych i nie zamierza wprowadzić żadnych rozwiązań, które mogą doprowadzić do
pogorszenia ich sytuacji. Obecnie poddano w resorcie szczegółowej analizie kwestie przedmiotu
opodatkowania dochodów organizacji pozarządowych i sprawozdawczości ze sposobu ich wydatkowania.
Resort finansów musi rozstrzygnąć, czy polityka podatkowa ma wpływać na to, by organizacje
uzyskiwały status organizacji pożytku publicznego, czy powinna być neutralna. Minister Mucha
uznała, że obecne przepisy nie budzą wątpliwości interpretacyjnych, ale rok 2004 będzie rokiem
doświadczalnym. Pokaże sprawność mechanizmu przekazywania 1%, a wtedy MF rozważy ewentualne
modyfikacje. Wiceminister Mucha wstępnie zapowiedziała przedłużenie uprawnienia do przekazywania
przez podatników 1% na cały rok podatkowy. Zwróciła uwagę na konieczność skorelowania przepisów o
podatkach dochodowych w kwestii zwolnień z art. 4 ustawy o działalności pożytku publicznego i o
wolontariacie.

Przedstawiciele strony pozarządowej wyrazili rozczarowanie brakiem konkretnych propozycji
rozwiązań podatkowych dla sektora pozarządowego, pomimo prac zespołu problemowego z udziałem
przedstawiciela MF.

Wiceminister Mucha zapowiedziała, że po świętach wielkanocnych MF wystosuje do Rady pismo, w
którym przedstawi stanowisko resortu. Ustalenia podjęte w trakcie prac zespołu ds. podatków zostały
wstępnie zaakceptowane przez zastępcę Dyrektora Departamentu Podatków Bezpośrednich w MF Dariusza
Niestrzębskiego, ale ostateczną decyzję podjąć musi minister Raczko.

Jakub Wygnański (Stowarzyszenie na rzecz Forum Inicjatyw Pozarządowych) poruszył kwestię
szczególnej kontroli podatników przekazujących 1% podatku dochodowego, zapowiedzianej przez
niektóre urzędy skarbowe. Wskazał, że przy nieznajomości obowiązku zaokrąglania do pełnych złotówek
kwoty odpisu, nieliczni podatnicy decydujący się wspomóc organizacje pożytku, zostaną skutecznie
zniechęceni do korzystania z mechanizmu 1% w przyszłości. Odpowiadając mu wiceminister Mucha
zauważyła, że przy tak niewielkich kwotach postępowanie kontrolne nie jest wszczynane, a karne
odsetki nie są nakładane.

W drugiej części obrad Marek Sadowski, podsekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości przekazał Radzie informację nt. rejestracji organizacji pożytku publicznego w Krajowym Rejestrze Sądowym. W jego opinii podstawowe problemy związane z rejestracją zostały już przezwyciężone. Na stronie resortu sprawiedliwości znaleźć można listę organizacji pożytku publicznego, co do których istnieje ustawowy obowiązek informowania. Znajduje się tam też druga lista, na której umieszczono oprócz opp także organizacje kościelne, obowiązku informowania o których ustawodawca nie przewidział. Listy te są aktualizowane co 7 dni, w każdy poniedziałek.

Jakub Wygnański (Stowarzyszenie na rzecz Forum Inicjatyw Pozarządowych) podniósł problem spółek
prawa handlowego. W opinii ministra Sadowskiego spółki te należą do drugiego sektora, zauważył on
jednak, że istnieją spółki mające na celu działalność non profit, a rozstrzygnięcie tego, czy mogą
zostać zarejestrowane jako opp należy zostawić praktyce sądowej.

Minister Długosz zauważył, że Rada nie ma kompetencji, by rozstrzygać w tej sprawie, zobowiązał
jednocześnie Departament Pożytku Publicznego do podjęcia prac mających na celu zbadanie statusu
spółek prawa handlowego jako organizacji pozarządowych.

Jarosław Tuliszka, Dyrektor Departamentu Centrum Ogólnopolskich Rejestrów Sądowych i
Informatyzacji Resortu wyjaśnił szczegółowe kwestie związane z rejestracją organizacji pożytku
publicznego. Zapowiedział, że resort sprawiedliwości będzie dążył do nakłonienia sądów rejestrowych
do rezygnacji z pobierania opłat za wpis do rejestru.

Sędzia Bogdan Pękalski (Ministerstwo Sprawiedliwości) przedstawił zasady uzyskiwania statusu opp
przez terenowe jednostki organizacyjne posiadające osobowość prawną. Jednostki te, w myśl ustawy,
objęte są również obowiązkiem rejestracji, nawet w przypadku gdy organizacja macierzysta już
posiada status opp.

Teresa Hernik (ZHP, współprzewodnicząca Rady), zdając sprawozdanie z prac parlamentarnych nad
projektem ustawy o pomocy społecznej, stwierdziła, że propozycje strony pozarządowej w ogóle nie
zostały uwzględnione w projekcie. Zasugerowała też jak najszybsze rozpoczęcie prac nad nową ustawą.


Na koniec Rada przyjęła protokół z poprzedniego posiedzenia.