Wolontariat buduje, jest integralnym, choć często niedowartościowanym elementem wszelkich wydarzeń społecznych i kulturalnych. Jeszcze bardziej buduje praca z wolontariuszami - możemy się uczyć o sobie oraz jednocześnie wspomagać innych w rozwoju. O tym, czego wolontariat może uczyć koordynatora wolontariuszy opowie Justyna Skowronek z Fundacji Sztuk Wizualnych.
Każdy z nas był kiedyś wolontariuszem. Pomógł sąsiadowi, sprzątnął papierek, załatwił za kogoś jaką sprawę. To pokazuje, jak bardzo istotnym i wszechobecnie występującym, społecznie budującym czynnikiem jest dzielenie się – swoim czasem, wiedzą, pomocną dłonią.
Nie każdy z nas pracował dla jakiejś instytucji, organizacji, pomagał przy jakimś wydarzeniu. Taki wolontariat bliższy jest już doświadczeniom zawodowym. Sprzyja zbieraniu obserwacji, wiedzy, nie zawsze niestety się tak dzieje. Nierzadko wolontariusze traktowani są jak bezmyślna, nieobeznana, darmowa siła robocza. Pracownicy organizacji, często również trzeciego sektora, nie wiedzą, jak pracować z wolontariuszami, nie doceniają ich wkładu, zaangażowania, pasji, chęci pomocy. A bez wolontariuszy organizacje pozarządowe, jak i publiczne mogłyby zapomnieć o swoich happeningach, festiwalach, konferencjach. Tłumaczone to jest brakiem czasu, napiętymi terminami. Tak naprawdę wytłumaczeniem jest jednak brak chęci. Dostępnych jest szereg publikacji, dobrych praktyk i standardów, czy w końcu organizacji, od których można czerpać inspirację, które pomagają wypracować dobre zasady pracy z wolontariuszami. Taką organizacją jest Regionalne Centrum Wolontariatu w Krakowie. Od tej organizacji można się wiele nauczyć, wzbogacić swoje umiejętności a przez to zmienić i podbudować życie wolontariuszy zaangażowanych często przez kilka miesięcy w naszą inicjatywę, nie pobierając za to wynagrodzenia.
Wolontariat buduje relacje, dla niektórych silniejsze niż zawodowe, bo tutaj łączy idea, jakaś wartość dodana do wspólnej sprawy niż pieniądze czy wyniki. Dla mnie – koordynatorki wolontariuszy Miesiąca Fotografii w Krakowie, wolontariat ma właśnie taką wartość – społecznie budującą. Po roku współpracy z Fundacją Sztuk Wizualnych – organizatorem Miesiąca – zdaję sobie sprawę, że wolontariat w wydarzeniach społecznych i kulturalnych uczy często więcej niż niejedne studia czy praca.
Ja nieprzerwanie uczę się kilku rzeczy:
- sprawiedliwości – pracujesz z grupą ludzi, naprawdę różnych, dla których motywacja do bycia wolontariuszem jest czasem skrajnie różna – dla jednych to konieczność odbycia praktyk studenckich, dla innych chęć poznania ludzi. Nie wartościujesz, nie preferujesz, traktujesz z wdzięcznością za każdy moment, który ktoś poświęca i zaangażowanie na miarę różnych możliwości. Skoro ktoś tutaj jest to znaczy, że tak wybrał spędzić swój czas.
- solidarności – wspólnota, jaką tworzą wolontariusze na czas danego wydarzenia ma wymiar małej społeczności, która podziela te same troski, te same sukcesy. Razem planujemy, sprawdzamy, realizujemy poszczególne zadania. Łatamy dziury, gasimy pożary oraz świętujemy.
- hojności – nic tak nie obdarowuje, jak możliwość podzielenia się swoją wiedzą, swoim czasem. Nic tak nie wyzbywa z egoizmu jak szczera chęć wspólnego działania i oddania się jakiejś sprawie. Trochę zapominamy o sobie, ale tak naprawdę spełniamy swoje potrzeby – wsparcia, które dajemy, ale które również otrzymujemy.
Te wartości kształtują charakter, idą z nami przez cale życie, tworzą osobisty kapitał. Z takim zapleczem łatwiej później rozwijać dalsze inicjatywy, szukać pracy, rozwiązywać życiowe zagadki.
Wiele się o tym mówi, ale prawdą się nie stanie, dopóki się tego nie doświadczy na sobie. Warto spróbować – dać z siebie trochę więcej, wyjść ze strefy komfortu, zrobić coś dla innych. Korzyści są niemożliwe do policzenia, a często zdajemy sobie z nich sprawę po czasie – kiedy okazuje się, że umiemy coś robić, czego nie nauczylibyśmy się nigdzie indziej. Tak właśnie budujemy swój osobisty kapitał, rozwijamy organizację w której pracujemy na co dzień, jednocześnie budując kapitał naszej społeczności.
Źródło: Fundacja Sztuk Wizualnych