Bułgarski Płowdiw i włoska Matera Europejskimi Stolicami Kultury w 2019 roku
Początek nowego roku to dobry czas na zaplanowanie nadchodzących wakacji. Wiele linii lotniczych oferuje wtedy najtańsze bilety, a serwisy hotelarskie prezentują najszerszą ofertę noclegową. Podczas planowania tegorocznych wakacji warto wziąć pod uwagę bułgarski Płowdiw oraz włoską Materę, które noszą w tym roku miano Europejskich Stolic Kultury (ESK). Prezentowana przez nie bogata oferta kulturalna zadowoli na pewno każdego.
O programie Europejskiej Stolicy Kultury
Program Europejskiej Stolicy Kultury (noszący do 1999 r. nazwę Europejskiego Miasta Kultury) został powołany do życia w 1985 r. z inicjatywy greckiej minister kultury Meliny Mercouri. Stanowi on obecnie jedną z najbardziej rozpoznawalnych inicjatyw kulturalnych w Europie, która od ponad 30 lat integruje Europejczyków w oparciu o wspólne wartości oraz dziedzictwo kulturowe, a także służy promocji życia kulturalnego miasta, regionu i państwa. Tytuł Europejskiej Stolicy Kultury przyznawany jest co roku dwóm miastom leżącym na terenie państw członkowskich UE, które zostały wybrane ze względu na zaproponowany przez nie program kulturalny charakteryzujący się wyraźnym wymiarem europejskim oraz angażujący szeroki krąg odbiorców. Co więcej, od 2021 r. co trzy lata tytuł ten będzie też również nadany trzeciemu miastu, które należy do państwa członkowskiego EOG/EFTA, państwa kandydującego do UE bądź państwa, z którym UE ma podpisaną umowę stowarzyszeniową. Pierwszą taką stolicą będzie serbski Nowy Sad w 2021 r.
Otrzymanie tytułu Europejskiej Stolicy Kultury stanowi niewątpliwą szansę na promocję miasta w Europie i przyciągnięcie szerokiego grona zagranicznych turystów. Organizowane koncerty, festiwale, pokazy, czy wystawy służą nie tylko rozwoju kultury, ale mają także wpływ na sytuację społeczną i gospodarczą zarówno wybranego ośrodka, jak i całego regionu, w którym leży.
Do tej pory tylko dwa polskie miasta sprawowały tytuł Europejskiej Stolicy Kultury, a mianowicie Kraków w 2000 r. oraz Wrocław w 2016 r.
Matera – miasto wykute w skale
Ponad 60 tysięczna Matera jest położona w południowej części Włoch w regionie Basilicata. Swą sławę zawdzięcza przede wszystkim historycznej dzielnicy (Sassi), która składa się z unikatowych domostw i grot wydrążonych w skale. Ze względu na wyjątkowość tego kompleksu, miasto zostało wpisane w 1993 r. na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
"Otwarta na przyszłość" - to hasło tegorocznych obchodów ESK w Materze. Jego organizatorzy szczególny nacisk położyli na zaakcentowanie otwartości jako kluczowego elementu wspólnej przyszłości europejskiego społeczeństwa. Z tego względu program obchodów skonstruowano w ten sposób, aby służył integracji społeczno-kulturowej mieszkańców i turystów, a także promował innowacyjność opartą na współpracy.
Do najważniejszych wydarzeń ESK w Materze należy wystawa "Ars Excavandi" poświęcona historii i kulturze architektury podziemnej, "Re-reading Renaissance" stanowiąca opowieść o renesansowym dziedzictwie regionu Basilicata i Apulia oraz "Poetry of primes" dotykająca znaczenia matematyki w pracach artystów z każdej epoki, a także pierwsze plenerowe wykonanie opery "Cavaleria Rusticana" przygotowane we współpracy z Teatro San Carlo. Co więcej, zrealizowany zostanie także szereg innych projektów kulturalnych, które opracowano przy udziale miejscowych i zagranicznych artystów.
Więcej informacji na temat wydarzeń kulturalnych w Materze w 2019 roku można znaleźć na: https://www.matera-basilicata2019.it (dostęp w jęz. angielskim i włoskim).
Płowdiw – miasto siedmiu wzgórz
Płowdiw jest drugim co do wielkości miastem w Bułgarii i zarazem pierwszym, które otrzymało tytuł Europejskiej Stolicy Kultury w tym kraju. Uznawane jest także za jedno z najstarszych miast w Europie, ponieważ zgodnie z wynikami badań archeologicznych, jego teren był zamieszkiwany na długo przed I tysiącleciem p.n.e. W przeszłości Płowdiw stanowił istotny ośrodek Cesarstwa Rzymskiego (m.in. przez miasto przebiegał ważny szlak bałkański - Via Diagonalis), który po późniejszym okresie przynależności do pierwszego państwa bułgarskiego, trafił w ręce Turków na ponad pięć wieków. Wzgórza, między którymi położone jest miasto, zawdzięczają swoją nazwę właśnie silnym wpływom otomańskim. Płowdiw został ulokowany na siedmiu tepe (tr. wzgórze): Dzhendem, Bunarzhik, Sahat, Nebet, Dzhambaz, Taksim i Markovo. Ostatnie z nich zostało jednak zniwelowane podczas rozbudowy miasta, która miała miejsce ponad 100 lat temu.
Program kulturalny ESK w Płowdiwie odbywa się ponad hasłem: „Razem”. Z tego powodu zaplanowane wydarzenia kulturalne nie będą odbywały się wyłącznie na terenie miasta, ale obejmą cały region środkowo-południowej Bułgarii, a także Sofię, Warnę i Wielkie Tyrnowo. Aktualny program zakłada ponad 300 działań, na które składają się m.in. festiwale; koncerty; wystawy; przedstawienia teatralne realizowane we współpracy z przedstawicielami bałkańskich, romskich i tureckich społeczności; a także inne projekty społeczne związane z dziedzictwem, historią i kulturą Płowdiwu.
Więcej informacji na temat wydarzeń kulturalnych w Płowdiwie w 2019 roku można znaleźć na: https://plovdiv2019.eu/ (dostęp w jęz. angielskim i bułgarskim).
Więcej informacji w PIEED-Wrocław
Jeśli zainteresował Cię unijny program Europejskiej Stolicy Kultury i chciałbyś dowiedzieć się więcej na jego temat, zachęcamy do kontaktu z Punktem Informacji Europejskiej Europe Direct-Wrocław, który ma swoją siedzibę we Wrocławskim Centrum Wspierania Organizacji Pozarządowych Sektor 3. Nasze działania obejmują konsultacje i doradztwo dla obywateli na tematy związane z Unią Europejską, a także uczestnictwo w wydarzeniach lokalnych i prowadzenie stoisk informacyjnych.
Źródło: strona internetowa PIEED-Wrocław