Do Biura Rzecznika Praw Obywatelskich (RPO) wpływa codziennie kilkaset listów i pism. Otwarcie i zarchiwizowanie każdej przesyłki odbywa się zgodnie ze szczegółową procedurą. Jedną z osób, która się tym zajmuje jest Rafał Ciechanowicz – pierwszy pracownik niepełnosprawny intelektualnie, zatrudniony w tej instytucji. Trafił tam dzięki Centrum Doradztwa Zawodowego i Wspierania Osób Niepełnosprawnych Intelektualnie - Centrum DZWONI w Warszawie.
Rafał Ciechanowicz zgłosił się do Centrum DZWONI na początku 2011 r. Podobnie jak pozostali klienci Centrum przeszedł przez wszystkie etapy programu aktywizacji zawodowej – od konsultacji z doradcą zawodowym i psychologiem, poprzez przygotowanie Indywidualnego Planu Działania, siedmiodniowe warsztaty umiejętności społeczno – zawodowych, jednodniowe warsztaty praktyczne u trzech różnych pracodawców, a skończywszy na dwutygodniowych praktykach w wybranym zakładzie pracy, a było nim Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich.
Sylwia Górska, specjalista administracyjny z Wydziału Współpracy z Organizacjami Pozarządowymi w Zespole Społecznym była pierwszą osobą w Biurze RPO, która na początku 2011 r. skontaktowała się z warszawskim Centrum DZWONI. – W czerwcu 2010 r. na stanowisko RPO została powołana prof. Irena Lipowicz, a jednym z jej priorytetowych zadań stała się współpraca z organizacjami III sektora działającymi na rzecz osób z różnego rodzaju niepełnosprawnościami. Zarekomendowałam Centrum DZWONI – wspomina Sylwia Górska.
Specjaliści z Centrum DZWONI odwiedzili siedziby Biura RPO w Warszawie, zapoznali się ze strukturą organizacyjną urzędu oraz wykonali opisy wybranych stanowisk pracy i czynności na nich wykonywanych. Sylwia Górska przyznaje, że Biuro RPO chciało przekonać się, czy osoby niepełnosprawne intelektualnie poradzą sobie w pracy w tej instytucji państwowej działającej według szczegółowych zasad i procedur.
- Kiedy Biuro RPO zdecydowało się zorganizować zajęcia praktyczne dla osoby niepełnosprawnej intelektualnie od razu pomyśleliśmy o panu Rafale Ciechanowiczu. Nie tylko ze względu na jego wykształcenie i umiejętności zawodowe. Pan Rafał dał się poznać jako osoba niezwykle otwarta, ambitna i samodzielna. Chcieliśmy znaleźć dla niego miejsce, w którym mógłby się rozwijać. Mieliśmy nadzieję, że swoją rzetelnością i zaangażowaniem pan Rafał przekona zwierzchników, aby zaproponowali mu stałą posadę – wspomina Monika Zakrzewska, koordynator projektu Centrum DZWONI w Warszawie.
Na początku marca 2011 r. Rafał Ciechanowicz odbył dwutygodniowe zajęcia praktyczne w bibliotece i w Biurze Podawczym Biura RPO. W tym drugim miejscu odbył dwa trzymiesięczne staże zawodowe, a 1 grudnia 2011 r. stał się jego etatowym pracownikiem. Pan Rafał zajmuje się otwieraniem i segregowaniem korespondencji pocztowej przychodzącej do Biura RPO. I tylko z pozoru praca ta wydaje się łatwa. – To trzeba robić według procedury. Najpierw sprawdzam czy przesyłka jest do RPO. Potem oglądam, czy nie jest naruszona, otwieram ją ostrożnie, żeby nie uszkodzić tego co jest w środku i znowu sprawdzam kto jest odbiorcą, a potem przystawiam w określonym miejscu pieczątkę z datą, kiedy przyszła, segreguję wszystkie listy i przenoszę je do Wydziału Ewidencji – tłumaczy Rafał Ciechanowicz.
- Zajęcie to wymaga dużej koncentracji i sprawności. Niemal każdego dnia do Biura RPO przychodzi kilkaset listów. Dlatego pan Rafał musi w ciągu jednej godziny otworzyć określoną liczbę przesyłek i musi to zrobić bardzo dokładnie, bo wystarczy jeden błąd, np. złe odczytanie danych adresowych i sprawny obieg korespondencji już jest zakłócony – mówi Zenon Korcz, kierownik działu Biuro Podawcze, bezpośredni przełożony Rafała Ciechanowicza. Kiedy dowiedział się, że jednym z jego pracowników będzie osoba niepełnosprawna intelektualnie poprosił o spotkanie z trenerem pracy z Centrum DZWONI, który wspierał pana Rafała podczas całego programu aktywizacji i monituje jego pracę po stałym zatrudnieniu. – Chciałem wiedzieć jak zachowywać się wobec osoby z tym rodzajem niepełnosprawności, jak się z nią komunikować, wydawać polecenia i je egzekwować, ale też jak motywować ją do pracy. Potem wskazówki przekazałem innym pracownikom działu – mówi Zenon Korcz.
Iwona Miranowicz, Naczelnik Wydziału Ewidencji Biura Podawczego w Biurze RPO nie miała wątpliwości zatrudniając Rafała Ciechanowicza na stałej umowie o pracę. – Pan Rafał świetnie radzi sobie na obecnym stanowisku i chcielibyśmy z czasem powierzać mu jeszcze bardziej złożone i odpowiedzialne zadania, np. roznoszenie korespondencji do poszczególnych wydziałów w Biurze RPO, co wymaga doskonałej znajomości struktury organizacyjnej urzędu oraz procedur obiegu dokumentów. Pan Ciechanowicz jest nie tylko rzetelnym i odpowiedzialnym pracownikiem, ale też niezwykle sympatycznym człowiekiem. Swoją uprzejmością, nienagannymi manierami i skłonnością do żartów z miejsca zyskał sympatię całego zespołu – mówi Iwona Miranowicz.
Profesor Irena Lipowicz, Rzecznik Praw Obywatelskich uważa, że warto zatrudniać osoby niepełnosprawne, dlatego postanowiła aktywnie wprowadzać tą ideę w Biurze RPO. - Osoby niepełnosprawne są grupą narażoną na wykluczenie społeczne, tym bardziej należy tworzyć dla nich miejsca pracy dostosowane do umiejętności, w których mogą się wykazać i rozwijać – mówi prof. Lipowicz.
Obecnie w całym Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich zatrudnionych jest 289 osób z czego 15 ma orzeczenia o niepełnosprawności. Wśród pracowników Biura znajdują się zarówno osoby z lekkim, umiarkowanym oraz znacznym stopniem niepełnosprawności.
- Pan Rafał jest pierwszą osobą z niepełnosprawnością intelektualną w Biurze RPO.
Wiem, że w trakcie staży jak i obecnie doskonale sprawdza się na swoim stanowisku. Przecież osoby z różnego rodzaju niepełnosprawnościami mogą być traktowane jako pełnowartościowi pracownicy nie tylko w naszej instytucji, ale również w innych instytucjach czy firmach – mówi Pani Rzecznik.