Publicystyka - ngo.pl

"Rok 2004 był momentem niezwykle ważnym dla polskiego sektora
pozarządowego, z dwóch powodów. W styczniu weszły w życie przepisy
Ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie
regulujące współpracę pomiędzy organizacjami i jednostkami
administracji publicznej. W maju, Polska stała się częścią Unii
Europejskiej. Oba te wydarzenia pozwalały mieć nadzieję na rychłą
zmianę w relacjach pomiędzy organizacjami pozarządowymi i
administracją – zmianę, której przedstawiciele sektora oczekiwali
od kilkunastu lat i której brak od kilkunastu lat krytykowali.
Pierwsze lata po akcesji pozwalały mieć nadzieję, że istotnie
zmiana ma miejsce. Prawo nakładało na samorządy nowe obowiązki,
operacjonalizując niejako ogólnie sformułowane zobowiązanie do
współpracy z organizacjami (zapisane w Ust. o samorządzie
terytorialnym). Dyrektywy unijne wymuszały traktowanie organizacji
(przynajmniej formalnie) jako partnerów w podejmowaniu decyzji i
monitorowaniu realizacji unijnych programów, nie zaś jedynie jako
podopiecznych, petentów czy wykonawców zadań publicznych.
Informacje o olbrzymich pieniądzach dostępnych w ramach funduszy
strukturalnych – nawet jeśli tylko część z nich miałaby być
dostępna dla organizacji – pobudzały wyobraźnię i mobilizowały do
działania.



Szybko jednak okazało się, że nie rzeczywistość daleka jest od
(dość wybujałych, trzeba przyznać) oczekiwań. Prawo o działalności
pożytku publicznego w części dotyczącej współpracy okazało się
bodaj najsłabiej oprzyrządowane. Część samorządów po prostu je
zignorowała, co było tym łatwiejsze, że nie przewidziano żadnych
sankcji za niestosowanie się do nowych przepisów. Sam sektor
pozarządowy – wbrew założeniom twórców ustawy, wśród których byli
także jego liderzy – okazał się mało aktywny w wymuszaniu ich
przestrzegania." (ze wstępu autora)