Rok 2006 został ogłoszony przez Sejm RP Rokiem Jerzego Giedroycia. Mija bowiem właśnie 100 lat od urodzin Redaktora i 60 lat od utworzenia Instytutu Literackiego Organizatorem obchodów jest Towarzystwo Opieki nad Archiwum Instytutu Literackiego w Paryżu. Patronat nad obchodami objął Minister Kultury RP oraz Rada Wykonawcza UNESCO. W komitecie honorowym zasiadają Marszałkowie Sejmu i Senatu RP, Ministrowie Kancelarii Prezydenta i Premiera RP, pisarze, publicyści, przyjaciele Maisons Laffitte. Bank BISE został partnerem projektu.
Przez pół wieku niezależna polska myśl miała
szansę rozwijać się m.in. dzięki Kulturze paryskiej i Instytutowi
Literackiemu, a Jerzy Giedroyc jest do dziś symbolem wolności,
patriotyzmu, niezłomności i niezależności. Od roku 1947 w
podparyskim Maisons Laffitte, dzięki gościnności Francji i
Francuzów Instytut Literacki wydawał Kulturę oraz książki, które
nie miały szans na publikację w ówczesnej Polsce, a ich autorzy
(m.in. Marek Hłasko, Konstanty Jeleński, Stefan Kisielewski, Leszek
Kołakowski, Józef Czapski, Witold Gombrowicz, Gustaw
Herling-Grudziński, Czesław Miłosz i wielu, wielu innych) byli
skazani na zapomnienie. Wpływu, jaki ich wydanie wywarło na polskie
elity intelektualne i polityczne, nie można przecenić.
W ramach obchodów Roku Giedroycia w całej
Polsce (a także we Francji, na Białorusi i na Ukrainie) odbędą się
dziesiątki imprez: sympozja, wystawy, debaty naukowe, koncerty. Na
płytach CD zostaną wydane wszystkie numery Kultury, które będą
przekazane Bibliotekom Publicznym w całej Polsce. Poczta Polska
wyda specjalny znaczek z wizerunkiem Redaktora, Jego imię zostanie
nadane skwerowi przy którym stoi warszawski Belweder, w Maisons
Laffitte zostanie wmurowana tablica mu poświęcona. Dziedzictwu
Kultury będzie też poświęcona jedna z sesji Forum Ekonomicznego w
Krynicy. Do Kalendarza obchodów są wciąż dopisywane nowe
wydarzenia.
Bank BISE namówił też organizatorów obchodów,
by wystawa "Jerzy Giedroyc i Zapomniani Romantycy" odwiedziła
niewielkie miasta.
"Bardzo nam zależało na tym, aby mieszkańcy mniejszych ośrodków,
m.in. tych, gdzie działają placówki Banku BISE, mieli szansę
zobaczyć tę wspaniałą wystawę. Cieszymy się, że lokalne władze
odpowiedziały na nasze zaproszenie z takim entuzjazmem. Dzięki temu
wystawa będzie prezentowana do końca roku w prawie 40 miastach i
miasteczkach Polski" – mówi Włodzimierz Grudziński prezes zarządu
Banku BISE.
Imprezy będą się odbywały więc zarówno w dużych
miastach (np. jedna z wystaw będzie prezentowana na parkanie
warszawskich Łazienek, na krakowskich Plantach czy na gdyńskim
molo), jak i w małych, gminnych i powiatowych bibliotekach i
ośrodkach kultury w Połańcu, Grójcu, Serocku, Kozienicach i wielu
innych.
W Komitecie honorowym Roku Jerzego
Giedroycia zasiadają: Władysław Bartoszewski – Przewodniczący
Komitetu, Marek Jurek, Marszałek Sejmu RP, Bogdan Borusewicz,
Marszałek Senatu RP, Stefan Meller, Minister Spraw Zagranicznych
RP, Lena Dąbkowska – Cichocka, Kancelaria Prezydenta RP, Elżbieta
Jakubiak, Kancelaria Prezydenta RP, Jacek Tarnowski, Kancelaria
Premiera, Jan Tombiński - Ambasador RP w Paryżu, Maria Wodzyńska -
Walicka - UNESCO Paryż, Paweł Kowal, Przewodniczący Sejmowej
Komisji Kultury i Środków Przekazu, Jarosław Abramow-Newerly –
Warszawa, Janusz Anderman – Warszawa, Daniel Beauvois – Paryż, Ewa
Berberyusz – Warszawa, Czesław Bielecki – Warszawa, Zbigniew
Brzeziński – Waszyngton, Jan Chodakowski – Londyn, Mirosław
Chojecki – Warszawa, Michał Giedroyc – Oxford, Natalia Gorbaniewska
– Paryż, Sokrat Janowicz – Białystok, Tomasz Jastrun – Warszawa,
Adolf Juzwenko – Wrocław, Wojciech Karpiński – Paryż, Jerzy
Kisielewski – Warszawa, Leszek Kołakowski – Oxford, Stanisław Lem –
Kraków, Sławomir Mrożek – Kraków, Marek Nowakowski – Warszawa,
Kazimierz Orłoś – Warszawa, Bohdan Osadczuk – Berlin, Andrzej
Paczkowski – Warszawa, Bohdan Paczowski – Paryż, Krzysztof Pomian –
Paryż, Jerzy Pomianowski – Kraków, Wojciech Skalmowski – Bruksela,
Leszek Szaruga – Szczecin, Leopold Unger – Bruksela, Thomas
Venclova – Wilno, Piotr Wandycz - St. Hamden, CT, USA
29 lipca 2005 roku z inicjatywy posła Jana
Rokity, Sejm RP przyjął 344 głosami uchwałę, w sprawie ogłoszenia
roku 2006 Rokiem Jerzego Giedroycia. Miesiąc wcześniej zaś, Rada
Wykonawcza UNESCO przyjęła patronat nad 100-leciem urodzin Jerzego
Giedroycia.
UCHWAŁA SEJMU RP
Jerzy Giedroyc całe życie poświęcił sprawie niepodległości Polski. Polski tolerancyjnej i nowoczesnej, ale też – szanującej własne tradycje narodowe. Utworzony przez niego miesięcznik Kultura przez ponad pół wieku był dla Polaków urzeczywistnieniem ideałów wolności słowa i myśli. Łamy pisma otwarte były dla autorów związanych z prawicą i z lewicą, piłsudczyków i narodowców, liberałów i konserwatystów. Dzieła wydane w "Bibliotece Kultury" weszły do kanonu literatury polskiej. Kwartalnik Zeszyty Historyczne jest dziś jednym z ważniejszych źródeł wiedzy o najnowszej historii Polski.
Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, pragnąc oddać hołd wybitnemu Polakowi i dziełu Jego życia, ogłasza rok 2006 – w którym przypada setna rocznica urodzin Redaktora – Rokiem Jerzego Giedroycia.
Źródło: Bank BISE
