Publicystyka - ngo.pl

Tę ścieżkę warszawiacy już wydeptali, bo ta ulica przyciąga interesującym, alternatywnym, artystycznym repertuarem. Klimat tego miejsca tworzą, min.: Pracownia Wschodnia, komuna // warszawa, Studium Teatralne Piotra Borowskiego, Teatr Scena Lubelska oraz pracownie uznanych artystów: Stasysa Eidrigeviciusa czy Piotra Żaka.

Na trzecim piętrze kamienicy przy ulicy Lubelskiej 30/32 ściany oblepione są plakatami z przeróżnych wydarzeń – plenerowych akcji, wernisaży malarstwa, spektakli teatralnych, a nawet warsztatów ceramicznych. To siedziba Stowarzyszenia Pracownie Twórcze Lubelska 30/32, które założyła grupa różnorodnych twórców: malarzy, grafików, rzeźbiarzy, fotografików, ceramików, projektantów oraz artystów multimedialnych. Lokal przy Lubelskiej 30/32 ci artyści wypatrzyli sobie sami. To właśnie potrzeba zdobycia przestrzeni do pracy zdeterminowała ich do założenia stowarzyszenia w 2005 roku – dzięki temu działać można skuteczniej niż w pojedynkę.

– Inicjatywa zagospodarowania tego lokalu wyszła od nas. Zauważyliśmy ten budynek. Dociekaliśmy, jak tu osiąść i tworzyć. To przedsięwzięcie zapoczątkowała niezwykle aktywna para rzeźbiarzy: Teresa Pastuszka-Kowalska i Dariusz „Kodar” Kowalski (autorzy m.in. pomnika Agnieszki Osieckiej na Saskiej Kępie). Narodziła się idea, aby zebrać grupę artystów i utworzyć Stowarzyszenie Pracownie Twórcze Lubelska 30/32. Pierwszym partnerem w rozmowach dotyczących wprowadzenia artystów był burmistrz Pragi Południe Mateusz Mroz, który umożliwił działalność artystyczną w kamienicy przy ul. Lubelskiej 30/32. Kontynuatorem tej idei w ramach „Artystycznej Skaryszewskiej” jest obecny wiceburmistrz Adam Grzegrzółka. Rozpoczęcie współpracy z Pragą Południe utorowało drogę kolejnym artystom starającym się o pracownię w kamienicy przy Lubelskiej. Później dopiero pojawiły się plany dzielnicy na rozwijanie tego pomysłu, kiedy zaczęło się przy Lubelskiej pojawiać więcej artystów. Stwierdzono, że to dobre dla dzielnicy – opowiada malarka Marzena Turek-Gaś.

Załatwienie „papierowych” formalności to jedna strona medalu, druga to zazwyczaj prace budowlane – lokale przeznaczone na kulturę wymagają często kapitalnego remontu. Obecnie kamienica przy Lubelskiej jest odnowiona, ma nową elewację. – Kiedy sprowadziliśmy się tu w 2005 roku, budynek był „goły” – z przedwojennej czerwonej cegły, to była ruina. Było zimno, ponieważ drewniane okna były nieszczelne i szyby wypadały. Nie było też prądu. Wszystko odnawialiśmy własnym sumptem. Dopiero później zrewitalizowano budynek i wstawiono nowe okna – wspomina Marzena Turek-Gaś.

Każdy z artystów Stowarzyszenia tworzy coś swojego, rozpoznawalnego. Każdy z nich idzie własną drogą. – Nie działamy na zasadzie spójnej artystycznie grupy, raczej indywidualnie, ale pod szyldem stowarzyszenia – wyjaśnia Marzena Turek-Gaś.

Obecnie w siedzibie Stowarzyszenia na trzecim piętrze każdy ma własną niezależną pracownię, a w centralnym miejscu znajduje się Teatr Scena Lubelska – Kiedy się wprowadzaliśmy, lokal był jedną wielką przestrzenią. Podzieliliśmy ją, wybudowaliśmy ściany – mówi artystka.

Jeszcze przed remontem w swojej nowej siedzibie artyści zorganizowali wraz z Caritasem Wigilię dla Bezdomnych z całej Polski, na którą zaprosili także gwiazdy muzyki, m.in.: Mietka Szcześniaka, Zakopower i Edytę Górniak. Wydarzenia przy Lubelskiej w dniu Wigilii transmitowała na żywo TVP1.

Wszyscy działający pod szyldem Stowarzyszenia artyści są członkami stowarzyszenia. To malarze, graficy, fotograficy, rzeźbiarze, artyści multimedialni. – Mamy też artystów, którzy są członkami stowarzyszenia, choć nie posiadają pracowni przy Lubelskiej, m.in. znany rzeźbiarz Sylwester Ambroziak – wyjaśnia Marzena Turek-Gaś.

Przestrzenią otwartą dla publiczności jest część teatralna, gdzie działa Teatr Scena Lubelska, prowadzony przez Dariusza Kunowskiego, scenografa i projektanta muzealnego, współautora Muzeum Powstania Warszawskiego i Muzeum Sportu w Warszawie. W ciągu siedmiu lat Scena Lubelska dała dziewięć premier. W przestrzeni teatru mają miejsce warsztaty taneczne dla dorosłych, teatralne dla dzieci we współpracy z Towarzystwem Przyjaciół Dzieci oraz Ogniskiem im. Dziadka „Lisieckiego”. Scena Lubelska nawiązała kontakty z innymi organizacjami działającymi po prawej stronie Wisły: Stowarzyszeniem „Chata z pomysłami”, Stowarzyszeniem „Dom Tańca”, Stowarzyszeniem Praktyków Kultury, Szkołą Teatralną im. Machulskich, Muzeum Literatury i Muzeum Pragi.

Zdarza się również, jak np. podczas Nocy Muzeów, wernisaży czy warsztatów, że prywatne przestrzenie pracowni zmieniają się w galerie. – Na co dzień pracownia to specyficzne laboratorium twórcze pełne farb, płócien i wielu innych narzędzi – śmieje się Marzena Turek-Gaś. – Ale np. podczas Nocy Muzeów zwiedzający mogą zerknąć we wszystkie zakamarki. Wtedy wszystko jest uprzątnięte.

Pracownie Twórcze Lubelska 30/32 odwiedzają studenci i przyszli studenci ASP oraz innych uczelni artystycznych. Odbywa się tam wiele działań multimedialnych. Artyści organizują akcje edukacyjne, np. Festyn Małe Off w Dzień Dziecka, akcje plastyczne, koncerty i przedstawienia teatralne dla dzieci, podczas których mogą one wejść do pracowni artystów na trzecim piętrze. Większość takich projektów realizują dzięki dofinansowaniu ze środków m. st. Warszawy. – Bardzo ciekawym wydarzeniem integrującym lokalne środowisko były „Dechy” – plenerowe tańce do muzyki kapel warszawskich, które angażowały praską społeczność – opowiada Marzena Turek-Gaś.

Nieopodal kamienicy przy Lubelskiej 30/32 na ścianie budynku przy ulicy Targowej 12 można oglądać wielkoformatową pracę 3D Marzeny Turek-Gaś z cyklu Shapes of Colour. Projekt został wybrany w drodze konkursu „Sztuka w Przestrzeni Publicznej”, ogłoszonego przez Prezydenta m.st. Warszawy.

Zdaniem Marzeny Turek-Gaś władze dzielnicy są otwarte na działania, ale nie do końca są przygotowane na większe, mocne wydarzenia artystyczne. – Stopniowo jednak to się zmienia. Powstaje tu swoisty „Montmartre”. Jest sporo lokali dla organizacji. Byłoby super, gdyby władze wytrwały w swoim planie umożliwiania działań twórcom, które kształtują pozytywny i kulturalny wizerunek nie tylko dzielnicy Praga Południe, ale w ogóle miasta, zwłaszcza że kamienica przy Lubelskiej zaznaczyła się już bardzo wyraźnie na mapie artystycznej Warszawy – uważa artystka.