Publicystyka - ngo.pl

Zaglądam w podwórko pod 55, a tu diabeł z trzepaka mąką sypie. Aktorzy opowiadają dzieciakom, jak według Cyganów powstał świat. Wcześniej oglądały kliszową bajkę oprawioną w muzykę z akordeonu na żywo. Ze ściany spogląda na mnie czarno-biały McGyver na wydruku. – To patron naszego dzisiejszego D.I.Y. – wyjaśniła Zuza Sikorska odpowiedzialna za projekt.Obok przy stoliku można było powyginać, polutować i poskręcać. Obok górka filcu, czyli wychodzę z własnoręcznie zrobionymi koralami.

Jak zwykle nie zabrakło firmy portretowej, która zdjęcia na tle prześcieradła przekładała na znaczki i stoiska filmowego, gdzie po roku od startu Videonotacji puszczano wyprodukowane etiudy. Na ekranie można było też sprawdzić, co słychać u Seniorów w Akcji, czyli projektu realizowanego przez „ę” ukierunkowanego na aktywizację osób po 55. roku życia.

Po południu podwórkowy asfalt zamienił się w kolorowy kobierzec. To Iwona Cała realizująca właśnie swój pomysł w Laboratorium Animatornii, przeprowadziła z najmłodszymi warsztat „Patrz pod nogi”. Tym samym zapoczątkowała autorski cykl „Podwórko Rekreacja”. Zaraz po niej Gosia Zygiel i Hubert Napiórkowski zaprosili na swój wernisaż „Spacerów lomograficznych”. Trzeba było się potrudzić, żeby odgadnąć, gdzie pstryknęli swoje „niedoskonałe” zdjęcia i ułożyć je na papierowej mapie Warszawy. A jeśli ktoś chciał się przekonać, czy sam dobrze radzi sobie z obiektywem, wystarczyło zajrzeć na przegląd portfolio duetu Tadeusz Rolke, Michał Łuczak. I osób, które skorzystały z tej możliwości nie zabrakło. – Podczas wystawy Migawek w „Kinotece”, na zorganizowany przez nas przegląd teczek zgłosiło się mnóstwo ludzi. Okazało się, że takich okazji bardzo brakuje, więc wyszliśmy na przeciw potrzebom młodych pasjonatów – tłumaczyła Agnieszka Pajączkowska.

Na deser pokaz filmu nakręconego przez absolwentów Przedszkola Filmowego w Piszu na Mazurach z udziałem dzieciaków. To remake słynnych „Gadających głów” Kieślowskiego. Pytali ludzi, kim są, o czym marzą, czego pragną. – Film powstał w ramach najnowszego projektu. Bo „ę” już nie tylko animuje, ale i produkuje – wyjaśniała członkini zarządu Stowarzyszenia Inicjatyw Twórczych „ę” Paulina Capała. Za chwilę startują z własnym programem w TVP Kultura. Reżyseruje Piotr Stasik, w roli prowadzącego Paweł Łoziński. Będą w telewizji uczyć jak zrobić film. – Każdy kto z jakiś powodów nie wziął udziału w Przedszkolu Filmowym, albo wahał się niepewny swoich możliwości, będzie mógł teraz krok po kroku prześledzić proces od początku – zachęca Capała. – Jako, że na urodzinach pojawiła się wyjątkowa publiczność, chcieliśmy posłuchać sugestii i uwag, co możemy jeszcze ulepszyć, może czegoś zabrakło, coś warto by dodać… – dodaje.

W 365 dni od startu pokusili się też o refleksję. Co znaczy być społecznie zaangażowanym? O własnych doświadczeniach mówił Kuba Wygnański, najmłodszy uczestnik Okrągłego Stołu. – Dla nas samych również był to moment do głębszego zastanowienia „Po co to wszystko robimy?” – mówi Paulina Capała. No właśnie: Po co oni to robią?

Z miłości do Warszawy

– Zawsze marzyliśmy o projekcie, który stałby się zogniskowaniem wszystkiego, co „ę” do tej pory robiło – uśmiecha się Paulina Capała. – Któregoś dnia przypomnieliśmy sobie o pokazach filmowych, które robiliśmy w legendarnym Le Madame. „Reaktywujmy Kino Filmów Dokumentalnych” – rzucił Piotrek Stasik – wspomina. Marta Białek załatwiła od znajomego krzesła. Informację rozesłali po znajomych. Pojawiło się ponad 60 osób. Przypomnieli sobie też o bajkowaniu, które kiedyś organizowali na Chłodnej 25. Zaczęli rozmawiać i okazało się, że obszarów, które chcieliby zagospodarować jest co najmniej kilkanaście. – Uznaliśmy, że sporo energii i czasu poświęcamy animowaniu polskiej prowincji, a przecież tak bardzo kochamy naszą Warszawę. Ona też zasługuje na fajne rzeczy – wspomina Paulina Capała.

Marzyli o własnym, alternatywnym miejscu. Takim, który nie będzie statyczną przestrzenią otwartą od 9 do 15, ale miejscem do działań twórczych o każdej porze, przez siedem dni w tygodniu, niezamkniętym w czterech ścianach. Alternatywnym domu kultury, który Capała nazywa „latającym”. – Program ułożyliśmy z takich działań, które już prowadziliśmy i chcieliśmy do nich powrócić, takich które właśnie prowadziliśmy, albo takich, o których od dawna myśleliśmy. To był projekt ułożony z marzeń i potencjału osób w nie zaangażowanych – wspomina Marta Białek, prezeska zarządu „ę”. – Nie chcieliśmy postawić na jednorazowe akcje, a na działania długoterminowe. Zależało nam, żeby ludzie, którzy do nas trafią, zostawali na dłużej, żeby współtworzyli z nami to miejsce – dodaje. – Postawiliśmy przede wszystkim na takie rzeczy, w których sami chcielibyśmy wziąć udział– dodaje Agnieszka Pajączkowska.

Inspirująca przestrzeń

W ten sposób ich Animatornia stała się otwartą przestrzenią do działań społeczno-artystycznych: filmu, fotografii, działań interdyscyplinarnych. Otwartą na pomysły warszawiaków niezależnie od ich wieku czy dotychczasowego zaangażowania w animowanie stołecznej kultury. Miejscem otwartym dla ludzi z otwartą głową i stymulującym do działania.

Oprócz projektów, które sami zaproponowali, wymyślili Laboratorium Animatorni. – Idea była prosta. Nieważne, ile masz lat, co robiłeś wcześniej. Każdy, kto ma pomysł na własne działania aktywizujące innych, mógł przyjść i powiedzieć , co go pasjonuje, co chciałby zrealizować. W zeszłym roku zrealizowaliśmy aż siedem takich projektów, które wspieraliśmy mini-dotacjami – mówi Paulina Capała.

Udostępniali niezbędny sprzęt, dawali miejsce do działania i doradzali, dzieląc się własnymi doświadczeniami. W ten sposób powstały m.in. warsztaty z kodowania dźwięku komputerowego, a w ich efekcie instalacje samograjki i dźwiękoskładaki, Pogotowie Filozoficzne, Sąsiedzka Akcja Podwórkowa, czy Projekt SzabloNowy. Jego autorka Basia Czyżewska otrzymała po zakończeniu projektu propozycję współpracy od firmy odzieżowej oraz możliwość kontynuacji projektu m.in. dzięki zaproszeniu od Kawiarni Ogrody do przeprowadzenia warsztatów szycia. – Bardzo chcieliśmy, żeby animatorzy nie poprzestawali na projektach u nas zrealizowanych. To chyba jeden z najważniejszych sukcesów tego ostatniego roku. Rozwinięta z naszą pomocą pasja idzie w świat, nasi bywalcy zarażają swoimi pomysłami warszawiaków i proponują im kolejne działania – mówi Paulina Capała. To właśnie budowanie relacji i rozbudzanie zainteresowania Warszawą wpisało się w priorytety ich działań.

Anarchia, dokument i cenna lekcja

Projekty zapoczątkowane w mijającym roku kontynuowane będą przez następne 12 miesięcy. Rozpoczynają się kolejne odsłony Kina Filmów Dokumentalnych, które otworzy Kazimierz Karabasz, a od października rusza regularne „Bajkowanie”. Trwa właśnie kolejny nabór do Pracowni Design, czyli warsztatów z projektowania użytkowego (http://design-animatornia.blogspot.com/ ) prowadzony pod okiem duetu projektantek z zespołu LaPolka (Marta Białecka, Anna Piwowar).

W tym roku wszystko pod hasłem Anarchy Design. Mile widziany jest każdy zainteresowany nieszablonowymi rozwiązaniami przestrzenno-organizacyjnymi mającymi na celu przystosowanie tkanki miejskiej do potrzeb człowieka. Oczywiście zrealizowanymi przy minimalnym nakładzie środków. Będzie też eksploracja miejskich rozwiązań z pogranicza D.I.Y (Do It Yourself). – Startujemy dwudniowym warsztatem podczas festiwalu „Warszawa w Budowie”. Po weekendzie zaczniemy regularną pracę na Mokotowskiej, a wszystko jak zwykle zakończymy podsumowującą wystawą w grudniu – zaprasza Zuza Sikorska. Wspomina też, że już za chwilę kolejne odsłony Fotoprezentacji, czyli jednego z ich sztandarowych projektów fotograficznych opartych na zasadzie mistrz – uczeń.

Do wspólnej wystawy szykują się Krzysztof Kowalski i Monika Kmita, współpracując z Kobasem Laksą. Ostateczne szlify nabiera też projekt Tomasza Adamowicza i Tadeusza Rolke. – Nasza współpraca to przede wszystkim intensywna wymiana myśli, wzajemne pokazywanie albumów, spotkania, konsultacje mailowe. Stawiamy na wzajemną inspirację, a nasz projekt wciąż nabiera nowych kształtów – mówi Adamowicz.

– Moje życie zawodowe zmieniło się o 180 stopni – wspomina Tomasz Dubiel, uczestnik pierwszych Fotoprezentacji, które zrealizował z Mikołajem Długoszem. – Zorientowałem się, że pewnych rzeczy na polu fotografii nie jestem w stanie dzielić z nikim, ale starcie było niezwykle cenne – nauka pokory, przełamywanie barier, proces docierania się we współpracy, nowa wiedza o pracy na planie... To była nie tylko lekcja fotografii, ale lekcja generalna, która wpłynęła na proces usamodzielniania się – wspomina. Dubiel wziął też udział w drugim projekcie Animatornii – Videonotacjach, w wyniku których powstało już 13 krótkich etiud dokumentalnych o niezależnej warszawskiej kulturze. Redakcja spotyka się w każdy poniedziałek o18. Trwa właśnie akcja kawiarniana – do 3 października efekty ponad rocznej pracy młodych twórców oglądać można w zaprzyjaźnionych z „ę” kawiarniach. W pełnej jakości odsłony Videonotatek, towarzyszą też każdej projekcji w kinach Rejs i Kultura, a w poniedziałki również w Lunie. Pełny harmonogram dostępny na http://videonotacje.blogspot.com/2010/08/na-maym-i-duzym-ekranie.html.

Pretekst aparat

Warto też zajrzeć na stronę Migawek, bo rekrutacja właśnie ruszyła http://migawki-animatornia.blogspot.com/. To formuła otwartych spotkań prowadzonych przez uznanych polskich fotografów oraz cykl warsztatów. Ale nie tylko, bo uczestnicy wspólnie wyruszają na fotograficzne spacery i plenery. – Traktujemy aparat jako pretekst do obserwowania rzeczywistości i poznawania ludzi. Staramy się chodzić w takie miejsca, na które na co dzień nie zwracamy uwagi, w których pozornie nie ma niczego ciekawego. Dopiero podróż z obiektywem uruchamia inny poziom wrażliwości – mówi Agnieszka Pajączkowska. – Chcieliśmy stworzyć okazję, do tego, by grupa ludzi, która fotografią się interesuje, miała okazję do wzajemnych inspiracji, wspólnego oglądania i rozmawiania o swoich zdjęciach, ale też spotkań z mistrzami. Do współpracy zapraszamy także fotoedytorów – wyjaśnia ideę. 16 autorów zeszłorocznej edycji Migawek skumulowało swój talent i energię na wystawie, którą od połowy lipca do końca sierpnia oglądać można było w „Kinotece”. – Zależało nam na tym, żeby nie prezentować się w przestrzeni galeryjnej, ale w miejscu, przez które przewija się wiele osób niekoniecznie nastawionych na oglądanie zdjęć – tłumaczy Agnieszka. Z okazji skonfrontowania się z ich interpretacją rzeczywistości skorzystało mnóstwo ludzi. Sprawdziło się, jak z resztą cała Animatornia.

Energia przestrzeni

– Pamiętam, że jak otwieraliśmy Animatornię stale towarzyszyło nam słowo „nowa przestrzeń”. Wiele osób rozumiało je dosłownie, w sensie fizycznym. A okazało się, że Animatornia bardziej niż miejscem, stała się przestrzenią między ludźmi. To ludzie, którzy tu przyszli są autorami energii, która wytworzyła się z naszą pomocą – podsumowuje po roku Agnieszka Pajączkowska. – Najpierw myślałam, że to projekt realizowany przez „ę”. Potem, że to miejsce – lokal na Mokotowskiej. Teraz czuję, że Animatornia to przede wszystkim ludzie, którzy ją tworzą i ci, którzy pukają do drzwi – dodaje Paulina Capała. Marzenia na przyszłość? – Być platformą spotkań mistrzów z uczniami, starszych z młodymi, platformą do działań interdyscyplinarnych i wyzwalania energii tworzenia – podsumowuje Marta Białek i dodaje: – Nie musimy być dużo więksi, ale możemy proponować coraz to nowe projekty. Czas biegnie szybko i mam nadzieję, że miasto nadal będzie chciało nas wspierać.

Oby.

Jeszcze raz wszystkiego najlepszego z okazji urodzin!