Publicystyka - ngo.pl

Dbanie o zdrowie nie powinno ograniczać się jedynie do zbilansowanej diety, czy aktywności fizycznej. Bardzo ważnym aspektem zdrowego trybu życia, który warto praktykować, jest regularne obserwowanie swojego stanu zdrowia.

Samoobserwacja może pomóc we wcześniejszym wykryciu różnych schorzeń, w tym chorób hematoonkologicznych. Zwracając uwagę na odstępstwa w swoim stanie zdrowia, możemy wcześniej zauważyć niepokojące objawy chorób, nawet na ich początkowym etapie. Samoobserwacja powinna obejmować cały organizm: węzły chłonne, ciśnienie, temperaturę ciała, apetyt, skórę, drogi oddechowe, potliwość, masę ciała, ból, towarzyszące emocje itp. Naszą uwagę powinny zwracać stany inne niż zazwyczaj. Stałym przedmiotem samoobserwacji powinno być również badanie morfologiczne krwi wykonywane kontrolnie chociaż raz w roku.

Ważne są nie tylko pojawiające się objawy, ale również czas ich trwania. Jeśli jakiś objaw zaczął występować, warto zapisać datę i okoliczności jego wystąpienia w notesie lub w aplikacji, a następnie obserwować, jak długo potrwa. Może to nam pomóc w późniejszym omawianiu objawów z lekarzem. Każdy objaw, który jest odstępstwem od naszego “normalnego” stanu zdrowia i trwa dłużej niż 2-3 tygodnie powinniśmy skonsultować z lekarzem rodzinnym.

Samoobserwacja naszego stanu zdrowia powinna trwać również po zdiagnozowaniu choroby. Zapisywanie informacji o pojawiających się objawach może pomóc lekarzowi prowadzącemu w zaplanowaniu efektywniejszego i przyjaźniejszego procesu leczenia przystosowanego do danego pacjenta.

Idea ogólnopolskiej kampanii edukacyjnej „Zwróć Uwagę na Siebie” zrodziła się z rozmów z pacjentami hematoonkologicznymi. Zwracali uwagę na to, że niejednokrotnie bagatelizowali z pozoru błahe objawy i gdyby wcześniej skonsultowali je z lekarzem, miałoby to istotny wpływ ścieżkę diagnostyczną. Kampania „Zwróć Uwagę na Siebie” wskazuje na potrzebę zwracania uwagi na swój stan zdrowia i większego dbania o siebie. Ma również zachęcić do włączenia samoobserwacji do codziennego stylu życia. Mamy nadzieję, że przyczyni się do zwiększenia wykrywalności chorób hematoonkologicznych na ich wczesnym etapie i do poprawy jakości życia.

Pierwsza edycja kampanii odbywa się przy okazji Światowego Dnia Wiedzy o Chłoniakach (15 września). W ramach kampanii Stowarzyszenie Przyjaciół Chorych na Chłoniaki „Przebiśnieg” przygotowało spot radiowy emitowany w różnych stacjach radiowych w całej Polsce. Scenariusz spotu ma za zadanie pokazać nam, jak często absorbują nas inni, a pomijamy najważniejsze – swój stan zdrowia. Za produkcję spotu odpowiadało Studio OVERTIME. Kampania będzie miała również swoje oblicze internetowe. (przebisnieg.org oraz profil stowarzyszenia na Facebooku).

Choroby hematoonkologiczne to choroby nowotworowe układu krwiotwórczego. Do chorób hematoonkologicznych należą m.in: chłoniaki, białaczki, szpiczak mnogi, czy zespoły mielodysplastyczne.

Na chłoniaki chorują osoby w różnym wieku, zarówno dorośli jak i dzieci. Niektóre rodzaje chłoniaków występują częściej osób dorosłych niż u dzieci i młodzieży. W przypadku chłoniaków komórki nowotworowe powstają na skutek błędów genetycznych pojawiających się podczas dojrzewania limfocytów, czyli krwinek białych. Obecnie wciąż trwają badania nad przyczyną tych błędów. Ze względu na to, że istnieje bardzo wiele typów i podtypów limfocytów, a błędy skutkujące nowotworowieniem mogą pojawić się na różnym etapie ich rozwoju, istnieje wiele typów chłoniaków. Chłoniaki mogą tworzyć się m.in w węzłach chłonnych, śledzionie, szpiku kostnym, krwi lub w innych narządach. W 30-50% przypadków choroba może rozpoczynać się w miejscach takich jak żołądek, migdałek, szpik kostny, jelito, jądro, jajnik, mózgowie, czy skóra. Niektóre chłoniaki przebiegają bardziej agresywnie od innych.

Objawy chorób hematoonkologicznych często są mylone z innymi chorobami. Znajdują się wśród nich takie objawy jak:

• niebolesny obrzęk węzłów chłonnych,
• krwawienia i siniaki bez konkretnego powodu,
• nieuzasadniona utrata masy ciała,
• zmęczenie, osłabienie,
• senność,
• częste infekcje,
• powracająca gorączka,
• przewlekły kaszel,
• duszność,
• brak apetytu,
• nudności,
• depresja,
• bóle kości,
• nadmiernie pocenie się w nocy (tak intensywne, że istnieje konieczność zmiany odzieży kilka razy w nocy),
• silne swędzenie skóry.

Najczęstszym objawem chłoniaków są powiększone, niebolesne węzły chłonne wyczuwalne na szyi, pod pachami, w pachwinach lub w innych okolicach ciała. Ich średnica przekracza 1 cm, nie reagują na leczenie przeciwbakteryjne i przeciwzapalne przez okres nie dłuższy niż 2-3 tygodnie. Co charakterystyczne, powiększeniu węzłów chłonnych nie towarzyszy ból, tkliwość, czy zaczerwienienie, węzły są natomiast twarde, mało ruchome względem podłoża, mogą występować pojedynczo lub grupować się w tzw. „pakiety”.

Powiększonym węzłom chłonnym mogą towarzyszyć:

• stany podgorączkowe lub gorączka, pojawiające się w różnych porach dnia,
• osłabienie,
• zlewne poty nocne,
• chudnięcie,
• swędzenie skóry,
• bóle kości,
• kaszel i infekcje górnych dróg oddechowych oraz płuc,
• duszność, nietolerancja wysiłku,
• powiększenie wątroby i śledziony,
• zaburzenia czynnościowe ze strony układu pokarmowego.

Każdy z powyższych objawów, szczególnie jeśli występuje dłużej niż 2-3 tygodnie powinien zostać skonsultowany z lekarzem rodzinnym.