Publicystyka - ngo.pl

Organizacje pozarządowe od lat deklarują, że ich kluczowym problemem jest brak środków na działania, co zaburza ich płynność finansową i uzależnia od samorządów. W ramach strategii dywersyfikacji coraz częściej przyglądają się możliwościom prowadzenia działalności ekonomicznej. Jak ją prowadzą, jakie napotykają bariery i jak mogą sobie z nimi radzić? Analizujemy dane i pytamy ekspertów.

Strategia dywersyfikacji źródeł dochodu ma duże znaczenie dla długofalowego rozwoju organizacji. Podmioty te muszą starać się mieć tych źródeł kilka. Organizacje coraz częściej przyglądają się możliwościom prowadzenia działalności ekonomicznej.

Stowarzyszenie Klon/Jawor podjęło próbę ustalenia, dlaczego angażowanie się w działania ekonomiczne wciąż jest w polskim trzecim sektorze niszowe. W ramach prowadzonych z ekspertami i ekspertkami spotkań szukaliśmy możliwych interpretacji bieżącego stanu rzeczy oraz kierunków działań mających na celu wzmocnienie organizacji w działalności ekonomicznej.

Swoimi opiniami podzielili się: 
Julia Koczanowicz-Chondzyńska (Fundacja Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych), Mirella Panek-Owsiańska (Fundacja Kosmos dla Dziewczynek), Monika Chrzczonowicz (portal ngo.pl), Krzysztof Śliwiński (Stołeczne Centrum Wspierania Organizacji Pozarządowych), Katarzyna Bryczkowska (Stowarzyszenie BORIS), Marta Grabowiecka-Zmorska, Karolina Cyran-Juraszek (Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego), Dorota Pieńkowska (Polsko-Amerykański Fundusz Pożyczkowy Inicjatyw Obywatelskich) – uczestniczki i uczestnicy spotkania w Warszawie oraz Tomasz Musielski (Stowarzyszenie Wsparcie Społeczne „Ja-Ty-My”), Łukasz Prykowski (Urząd Miasta Łódź), Wioletta Gawrońska (Centrum Promocji i Rozwoju Inicjatyw Obywatelskich OPUS), Sylwester Skorupa (Stowarzyszenie Inicjatywa Rozsądnych Polaków), Ryszard Szymanowski (Fundacja “Canto Pro Classica”) – uczestniczki i uczestnicy spotkania w Łodzi.

W opracowaniu zestawimy dane dotyczące zagadnienia działalności ekonomicznej polskich organizacji na podstawie wyników badań „Kondycja organizacji pozarządowych 2018”, prowadzonych przez Stowarzyszenie Klon/Jawor z opiniami ekspertów i ekspertek z różnych środowisk: pozarządowego, marketingowego, biznesowego i administracji publicznej.

Z publikacji dowiesz się:

• jakie są główne korzyści płynące z prowadzenia działalności ekonomicznej – zarówno dla samych organizacji, jak i dla ich otoczenia.
• jakie są kluczowe wątki dotyczące tego zagadnienia z perspektywy formalno-prawnej
• jak polskie stowarzyszenia i fundacje prowadza działalność ekonomiczną (skala zjawiska, uzyskiwane przychody, wyzwania) - na  podstawie wyników badań.

• eksperci i ekspertki podają możliwe interpretacje dotyczące problemów związanych z rozwojem działalności ekonomicznej organizacji; bariery te dzielimy je na trzy kategorie: wiedzę, umiejętności i postawy.

• wsparcie w formie programów długoterminowych: 
  Projektując wsparcie dla organizacji chcących rozwijać działalność ekonomiczną, poza doraźnymi szkoleniami, warto tworzyć programy długoterminowe, np. mentoringowe. Umożliwiają one dobre dopasowanie oferty do aktualnych potrzeb w organizacji, towarzyszenie jej na różnych etapach rozwijania działalności ekonomicznej.
• współpraca z biznesem: 
  Środowisko biznesowe dysponuje dużym doświadczeniem w zakresie zarządzania zespołami czy planowania strategicznego, dlatego warto rozwijać transfer wiedzy i kompetencji z biznesu do organizacji pozarządowych. Innym sposobem na współpracę jest budowanie konsorcjów międzysektorowych, czyli partnerstw organizacji społecznych i firm.
• klauzule społeczne:
  Jednym z kluczowych narzędzi wsparcia i wyrównywania szans podmiotów ekonomii społecznej są klauzule społeczne, stosowane w ramach zamówień publicznych w Polsce od 2009 roku. W skali kraju postępowania, w których do tej pory wykorzystywano aspekty społeczne, stanowią jedynie około 4% wszystkich postępowań o zamówienie publiczne.
• hybrydowe formy typu non-only for-profit: 
  Te hybrydowe struktury odchodzą od dualistycznej wizji rzeczywistości uwzględniającej organizacje pozarządowe, które realizują misję za darmo, oraz biznes, który skupia się na zarabianiu pieniędzy. Podmioty not-only-for-profit, czyli biznesy społeczne, łączą działania przynoszące dochody z realizacją społecznie ważnej misji.

Zachęcamy do zapoznania się w pełną wersją opracowania pt. “Zysk nie tylko społeczny. Działalność ekonomiczna organizacji pozarządowych”.

Badania „Kondycja organizacji pozarządowych w Polsce 2018” zostały sfinansowane ze środków Fundacji im. Stefana Batorego oraz środków Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności.

Artykuł powstał w ramach projektu „Kurs na użyteczność: nowa strategia badań Stowarzyszenia Klon/Jawor”, sfinansowanego ze środków Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018-2030.