Publicystyka - ngo.pl

Tyle suchych statystyk. Jak wygląda codzienność cudzoziemców w Polsce z perspektywy osób i organizacji, które bezpośrednio angażują się w  pomoc obcokrajowcom szukającym azylu w naszym kraju?

Najnowszy raport z działalności Stowarzyszenia Interwencji Prawnej podsumowujący stan przestrzegania praw cudzoziemców w Polsce w 2019 roku nie pozostawia złudzeń.

Sytuacja cudzoziemców w Polsce, która od czterech lat nie wypracowała polityki migracyjnej po anulowaniu poprzedniej, nie uległa w 2019 roku poprawie.

Uchodźcy uciekający przed prześladowaniem w dalszym ciągu nie mogli przekroczyć polskiej granicy, a ci, którym się to udało, mieli niewielkie szanse na uzyskanie ochrony. Cudzoziemcy, przebywający w Polsce z powodu wykonywanej tu pracy, studiów czy więzi rodzinnych, mieli jeszcze większe trudności niż w latach poprzednich z zalegalizowaniem swojego pobytu. Również częściej niż w 2018 roku cudzoziemcy umieszczani byli w ośrodkach strzeżonych.

 – Przewlekłość procedur legalizacyjnych osiągnęła w minionym roku rozmiar naruszający nie tylko prawa proceduralne cudzoziemców, ale i ich godność. Z tego względu nie wahaliśmy się korzystać z wszystkich dostępnych środków prawnych, aby wywierać presję na administrację publiczną – mówi Katarzyna Słubik, prezeska Stowarzyszenia Interwencji Prawnej.

Inne problemy na które wskazuje raport to m.in. zamykanie dzieci w strzeżonych ośrodkach dla uchodźców. Jak wynika z informacji Stowarzyszenia Interwencji Prawnej w ciągu 2019 rok w strzeżonych ośrodkach dla cudzoziemców przebywało łącznie 131 dzieci.

– Na szczęście zauważamy tu tendencję spadkową, bo jest to liczba o połowę mniejsza niż rok wcześniej – mówi mec. Małgorzata Jaźwińska, członkini zarządu SIP. I dodaje, że dzieci cudzoziemskie przebywają w ośrodkach strzeżonych średnio 83 dni. Jako Stowarzyszenie od lat postulujemy wprowadzenie absolutnego zakazu detencji dzieci.

Inne kwestie, na które wskazuje raport to przypadki ograniczania dostępu cudzoziemcom do opieki lekarskiej, świadczeń socjalnych, poradnictwa prawnego czy nieuzasadnione przedłużenie okresu pobytu cudzoziemców w ośrodkach strzeżonych.

– Nie wiemy, ile osób jest w podobnej sytuacji, nie zna przysługujących im praw i nie wie, że może zwrócić się po pomoc. Z doświadczenia Stowarzyszenia wynika jednak, że niewiele osób ma siłę, by nawet korzystając ze wsparcia organizacji pozarządowych – walczyć o przysługujące im prawa. Wiele osób nie wierzy w skuteczność walki lub boi się występować „przeciwko” instytucji, od której zależy ich szansa na uzyskania ochrony w Polsce. Część nie ma siły przechodzić przez kolejne porażki i upokorzenia w konfrontacji z urzędami – uważa Aleksandra Chrzanowska, socjolożka ze Stowarzyszenia Interwencji Prawnej.

W 2019 roku zespół pracowników i wolontariuszy Stowarzyszenia Interwencji Prawnej starał się być wszędzie tam, gdzie prawa cudzoziemców i cudzoziemek były łamane. Stowarzyszenie udzieliło 1933 porady 769 osobom. Wzięło udział w 51 postępowaniach sądowych oraz wniosło 4 skargi do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.

– Kropla drąży skałę. Mieliśmy nadzieję, że przypadki łamania praw migrantów i migrantów będą w kolejnych latach coraz rzadsze – przyznaje prezeska SIP Katarzyna Słubik. – Niestety, wprowadzenie w Polsce stanu epidemii pokazało, że problemy o których piszemy w raporcie, wracają ze zdwojoną siłą. Do naszego biura codziennie docierają prośby o pomoc od zdezorientowanych i zagubionych w nowej sytuacji cudzoziemców. Nie możemy pozostać obojętni.

Więcej informacji w rocznym raporcie Stowarzyszenia Interwencji Prawnej "SIP w działaniu": https://interwencjaprawna.pl/wp-content/uploads/2020/04/SIP-RAPORT-2019.pdf