Samorządność to nie tylko instytucje, ale przede wszystkim możliwość wpływania na najbliższe otoczenie. Każdego roku udowadniają to lokalni aktywiści nagradzani przez Fundację im. Stefana Batorego nagrodą „Super Samorząd” za sukcesy w działaniach na szczeblu lokalnym. W tym roku, do siódmej już edycji nagrody, nominowanych zostało piętnaście grup z całej Polski wraz z władzami samorządowymi, które umożliwiły i wsparły realizację ich inicjatyw.
Samorząd to my wszyscy! A kto zostanie „Super Samorządem”?
Reforma samorządowa z 1990 roku przywróciła władze lokalne wybierane w wyborach powszechnych, a tym samym możliwość oddolnego wpływania na nie. Stworzyła przestrzeń dla lokalnych inicjatyw. Badania CBOS i Fundacji Batorego pokazują, że dwadzieścia osiem lat po reformie, władze samorządowe cieszą się dużym zaufaniem społecznym.
Mieszkańcy i mieszkanki coraz chętniej angażują się w działania lokalne. Cały czas brakuje jednak edukacji i informacji o tym, jakie mamy prawa jako mieszkańcy, czego możemy wymagać od władz i jakimi sposobami wpływać na ich działania. Niestety tego nie dowiemy sie w szkole. Tutaj z pomocą przychodzi akcja Masz Głos. Najskuteczniej działający uczestnicy akcji i współpracujące z nimi władze, zostają wyróżnieni nagrodą „Super Samorząd”. Zależy nam na tym, aby inspirować mieszkańców i pomagać w rozmowach z władzami – mówi Joanna Załuska, dyrektorka programu Masz Głos Masz Wybór w Fundacji Batorego.
Zjednoczeni sołtysi i drzewko dla każdego
Piętnaście grup nominowanych do nagrody „Super Samorząd” zostało wybranych spośród ponad trzystu inicjatyw z całej Polski. Wszystkie przez ostatnie miesiące w ramach akcji Masz Głos prowadziły działania służące poprawie warunków życia oraz integracji lokalnych społeczności. W województwie warmińsko-mazurskim powstało Forum Sołtysów „Gromada”, które zabiega o większą widoczność sołectw w gminie Węgorzewo i uwzględnianie ich potrzeb podczas rozdzielania gminnych środków. W ciągu miesiąca do Forum przystąpiło 24 sołtysów. W Świebodzinie grupa nieformalna stworzyła program grantowy Młodzież Ma Głos i przekonała władze gminy do przeznaczenia środków na jego finansowanie. Nowatorski program włącza młodzież we współdecydowanie o przestrzeni miasta, a tym samym przyzwyczaja do uczestniczenia w życiu lokalnej społeczności. W Łęgajnach nad Jeziorem Linowskim, dzięki inicjatywie lokalnych stowarzyszeń, powstanie park, w którym narodziny każdej osoby w miejscowości zostaną uhonorowane posadzeniem drzewa oznaczonego tabliczką z jej datą urodzenia. Wszystko po to, aby przestrzeń wokół jeziora funkcjonowała w świadomości mieszkanek i mieszkańców jako dobro wspólne. Ma to być także ciekawy sposób włączenia ich w troskę o ten teren.
Nominowane grupy pochodzą z czternastu województw. Prowadziły działania zarówno na terenie dużych miast, jak i na obszarach wiejskich. Są wśród nich stowarzyszenia i fundacje, a także grupy nieformalne. W części z nich siłą napędową są seniorzy i młodzież. Pełna lista nominowanych poniżej.
Współpraca i dialog, a nie współzawodnictwo
Kluczem do zdobycia nagrody „Super Samorząd” nie jest współzawodnictwo, a współpraca i dialog. Aby podkreślić ten aspekt oraz zachęcić lokalne władze do wspierania oddolnych inicjatyw, organizatorzy przyznają nagrody nie tylko uczestnikom akcji, ale również instytucjom samorządowym, które sprzyjały ich działaniom. To bardzo ważny element, gdyż nastawienie i zaangażowanie władz samorządowych zazwyczaj jest czynnikiem, który bardzo często decyduje o powodzeniu pomysłów inicjatyw realizowanych uczestników akcji. Udana realizacja pomysłów mieszkanek i mieszkańców oddziałuje natomiast na całą lokalną społeczność – buduje poczucie sprawczości i wzmacnia przywiązanie do miejsca zamieszkania.
To są aktywności, które budują pozytywne relacje między ludźmi, które służą wzmocnieniu poczucia lokalnej tożsamości i powodują, że ludzie czują się ważnymi, aktywnymi uczestnikami wspólnoty samorządowej – tak o działaniach uczestników akcji Masz Głos mówił Rzecznik Praw Obywatelskich Adam Bodnar podczas ubiegłorocznej gali rozdania nagród „Super Samorząd 2017”.
Kto zdobędzie tegoroczną nagrodę dowiemy się 25 maja na gali „Super Samorząd 2018” w Zamku Królewskim. Data rozdania nagród ma podwójne znaczenie symboliczne. Po pierwsze obchodzimy w tym roku 100. rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości, które było wydarzeniem istotnym nie tylko z punktu widzenia odtworzenia państwowości, ale także pod względem poszerzenia zakresu praw obywatelskich. Po drugie zaś dwa dni później wypada rocznica pierwszych po 1989 roku wyborów samorządowych w Polsce (27 maja 1990).
Lista nominowanych do nagrody „Super Samorząd 2018”
Stowarzyszenie Przyjaciół Doliny Białej Lądeckiej "KRUSZYNKA" oraz władze gminy Stronie Śląskie
kujawsko-pomorskie
Fundacja TRYBIK oraz władze gminy Obrowo i władze gminy Lubicz
lubelskie
Sołtys i Rada Sołecka wsi Tłuściec oraz władze gminy Międzyrzec Podlaski
lubuskie
Nieformalna grupa PRO Świebodzin oraz władze gminy Świebodzin
łódzkie
Fundacja Aktywne Centrum Edukacji oraz władze Radomska
małopolskie
Grupa nieformalna „Razem dla Zalesia” oraz władze gminy Klucze
opolskie
Stowarzyszenie Regionu Kluczborskiego „Kobietom – Mammograf” oraz władze Kluczborka
podkarpackie
Fundacja Prawnikon oraz władze Rzeszowa
podlaskie
Stowarzyszenie Origo oraz władze gminy Sejny
pomorskie
Stowarzyszenie Głos Kociewia oraz władze Starogardu Gdańskiego i władze Powiatu Starogardzkiego
śląskie
Lokalna Grupa Wspólnotowa „Śląska – Gwarecka” oraz władze Chorzowa
warmińsko-mazurskie
Sołtysi i sołtyski z gminy Węgorzewo oraz władze gminy Węgorzewo
Stowarzyszenie Wędkarskie Jeziora Linowskiego, Stowarzyszenie Przystanek Łęgajny oraz władze gminy Barczewo
wielkopolskie
Stowarzyszenie Razem dla Konarzewa oraz władze gminy Zduny
zachodniopomorskie
Sołectwo Cisowo oraz władze gminy Darłowo
Organizatorem akcji „Masz Głos” jest Fundacja im. Stefana Batorego wraz z partnerami: Stowarzyszeniem Aktywności Obywatelskiej Bona Fides, Fundacją Aktywności Lokalnej, Stowarzyszeniem Homo Faber oraz Stowarzyszeniem POLITES.
Źródło: Masz Głos