Publicystyka - ngo.pl

W Unii Europejskiej działa już ponad 3,5 tys. lokalnych, obywatelskich wspólnot energetycznych, produkujących energię odnawialną (OZE). Wspólnoty energetyczne zajmują się nie tylko wytwarzaniem energii na potrzeby swoich członków, ale też sprzedają ewentualne jej nadwyżki. Pozwala to nie tylko zmniejszyć rachunki za prąd, zadbać o środowisko, ale też poprawić bezpieczeństwo energetyczne, bo rozproszone, lokalne wspólnoty cechują się dużą odpornością na potencjalne kryzysy. To tym bardziej istotne w kontekście wojny na Ukrainie i neoimperialnej polityki Rosji.

– Obecna sytuacja pokazała, że transformacja energetyczna Polski nie może już dłużej czekać. Przyszłość to OZE, efektywność oraz właśnie energetyka społeczna. Każdy inny wybór doprowadzi nas z powrotem do problemu zależności od surowców kopalnych, wymagających importu z zagranicy - mówi Zuzanna Sasiak, ekspertka ds. OZE i energetyki obywatelskiej. 

Przez lata wspólnoty energetyczne stały się symbolem nowego europejskiego podejścia do wytwarzania energii. Bardziej demokratycznego, obywatelskiego i sprawiedliwego. Wspólnoty energetyczne zwykle cechuje prospołeczny charakter. Oznacza to, że są otwarte dla osób zagrożonych wykluczeniem ekonomicznym. Ważną zasadą jest również demokratyczne zarządzanie, gdzie każdy członek ma wpływ na rozwoju spółdzielni, czy ceny wytworzonej energii. To zupełne przeciwieństwo działań często stosowanych przez wielkie firmy energetyczne, nastawione raczej na zysk niż interesy zwykłych konsumentów.

Problem coraz bardziej dostrzega Unia Europejska. Ekologia staje się jednym z filarów nowej europejskiej tożsamości, zaś wspólnoty energetyczne jednym z jej coraz istotniejszych elementów. Prawa obywateli do produkcji, konsumpcji, sprzedaży i magazynowania energii są jasno określone w prawodawstwie unijnym (m.in. dyrektywa RED II). W Polsce wspólnoty energetyczne od lat mają “pod górkę”. Mierzą się z brakiem instytucjonalnego wsparcia i piętrzącymi się barierami prawnymi.

– Polskie prawo dopuszcza w tej chwili takie społeczności w postaci spółdzielni energetycznych, obwarowanych wieloma ograniczeniami, m.in. zakazem funkcjonowania w miastach. Tymczasem przepisy europejskie stwarzają znacznie szersze możliwości działania – podkreśla Zuzanna Sasiak. 

„Siła wspólnoty, czyli demokracja energetyczna w czasach kryzysu”

Tym zagadnieniom poświęcona będzie konferencja organizowana przez Polską Zieloną Sieć pt. „Siła wspólnoty, czyli demokracja energetyczna w czasach kryzysu”.  Odbędzie się ona 2 czerwca 2022 r., w godz. 9.30 – 16.00, w Centrum Prasowym Newserii przy ulicy Chmielnej 73 (I piętro) w Warszawie.

Chcemy pokazać temat wspólnot energetycznych w jak najszerszym kontekście. Będziemy mówić o aktualnej sytuacji spółdzielni i doświadczeniach osób, które podjęły się pierwszych takich inicjatyw. Nasi europejscy goście opowiedzą, jakie wspólnoty stworzyli i jakie przynoszą im one korzyści. Nie zabraknie też politycznej dyskusji o tym, jakie jest miejsce działań wspólnotowych w przyszłej polityce energetycznej Polski - zapowiada Zuzanna Sasiak. 

Wśród zaproszonych gości jest m.in. Marzenna Guz-Vetter, dyrektor przedstawicielstwa Komisji Europejskiej w Polsce, a także była wicepremier Jadwiga Emilewicz z PiS, Władysław Kosiniak-Kamysz, prezes PSL, Maciej Żywno, wiceprzewodniczący stowarzyszenia Polska 2050, Beata Maciejewskiej z Lewicy i Urszula Zielińska z Partii Zieloni, Stanisław Gawłowski, Przewodniczący Senackiej Komisji Nadzwyczajnej ds. Klimatu, Platforma Obywatelska  Program konferencji dostępny jest “Siła wspólnoty, czyli demokracja energetyczna w czasach kryzysu” Formularz: Rejestracja uczestników