Publicystyka - ngo.pl

Konferencja odbyła się 26 i 27 czerwca 2002 w Warszawie.

Podczas niej trzy grupy robocze pracowały nad ostatecznym kształtem dokumentu pod nazwą „Partnerstwo dla polityki zagranicznej. Inicjatywa na rzecz współpracy władz publicznych z organizacjami pozarządowymi”. Projekt dokumentu opracowała grupa robocza organizacji pozarządowych pracujących za granicą.
- Dziękuję za ogromne zaangażowanie w prace nad tym dokumentem – mówił w imieniu organizatorów Jakub Boratyński z Fundacji im. Stefana Batorego. – Dzięki temu mamy poczucie, że jest to pogląd znacznej części sektora pozarządowego działającego poza granicami Polski.

„Partnerstwo dla polityki zagranicznej” stanowi propozycje, jakie organizacje pozarządowe składają administracji publicznej w celu nawiązania jak najlepszej, opartej na zasadach partnerstwa, współpracy.

W dokumencie przewidziano m.in. powołanie społecznej rady konsultacyjnej przy MSZ, która stanowić ma pole dialogu i wymiany informacji między MSZ a organizacjami pozarządowymi; włączenie tematyki sektora pozarządowego do programów szkoleń pracowników MSZ; udział organizacji w dyskusjach nad założeniami polskiej polityki rozwojowej; wsparcie ze strony polskiej dyplomacji dla polskich organizacji, chcących uczestniczyć w międzynarodowych programach pomocowych finansowanych przez organizacje międzynarodowe lub rządowe agendy pomocowe; udział przedstawicieli organizacji pozarządowych w wizytach zagranicznych Prezydenta i Premiera RP; rozszerzenie definicji pomocy rozwojowej, przekazanie publicznej fundacji do spraw pomocy rozwojowej kompetencji do przekładania przyjętych przez MSZ kierunków pomocy rozwojowej na konkretne programy działań; stworzenie w przyszłości polskiego Funduszu Demokracji (na wzór takich instytucji jak National Endowment for Democracy w Stanach Zjednoczonych czy Westminster Foundation for Democracy w Wielkiej Brytanii), który umożliwiłby prowadzenie działań na obszarach w niewielkim stopniu objętych formalnymi działaniami MSZ lub w sytuacji, gdy bezpośrednia aktywność agend państwa polskiego byłaby utrudniona. Dokument porusza również zagadnienia związane ze współpracą transgraniczną, wprowadzeniem wiz dla wschodnich sąsiadów Polski, wymiany młodzieży i współpracy polskich placówek dyplomatycznych z polskimi organizacjami.

Drugiego dnia na konferencji obecny był Minister Spraw Zagranicznych Włodzimierz Cimoszewicz. Minister podkreślał, że organizacje pozarządowe odgrywają bardzo dużą rolę w kształtowaniu wizerunku Polski za granicą.
- To nie jest tylko kwestia realizowania własnych planów, czy ambicji, ale ma to także związek z polskimi interesami, z polską racją stanu - mówił. - Są takie obszary, w których organizacji pozarządowych nikt nie zastąpi. Tam gdzie chodzi o kontakty społeczne, o dialog ludzi, o autentyczną rozmowę na przykład o trudnych sprawach historii. W zakresie współpracy kulturalnej, naukowej NGO’sy również mają do odegrania szczególną rolę. Czasami mogą uzupełniać działania oficjalnej dyplomacji, czasami mogą ją zastępować tam, gdzie z racji na przykład na delikatność polityczną zręczniej jest, aby coś zostało powiedziane, czy jakaś inicjatywa zgłoszona przez strukturę pozarządową niż przez rząd.

W. Cimoszewicz pozytywnie odniósł się do większości zgłoszonych przez organizacje postulatów. Wyraził akceptację dla powołania rady konsultacyjnej.
- Zróbmy to – zachęcał. – Przedstawcie Państwo nazwiska i we wrześniu może się odbyć pierwsze spotkanie takiego gremium.
Z konkretną reakcją ze strony ministra spotkała się również propozycja uczestniczenia przedstawicieli organizacji pozarządowych w spotkaniach dyplomatów. Minister Cimoszewicz zaprosił organizacje pozarządowe na najbliższe takie spotkanie, które odbędzie się 3 lipca w Belwederze. Obecnych na nim będzie ponad 70 polskich ambasadorów. Organizacje pozarządowe będą miały pół godziny na prezentację. Minister zgodził się także na wprowadzenie pakietu o organizacjach pozarządowych do szkoleń dla urzędników i do programu Akademii Dyplomatycznej, inaugurującej swoją działalność we wrześniu 2002. Poparł również ideę centralizowania środków na pomoc zagraniczną świadczoną przez nasz kraj i dla powołania fundacji publicznej.

Organizatorzy konferencji byli zadowoleni z jej przebiegu oraz efektów, aczkolwiek nie ukrywali, że tak naprawdę to dopiero początek pracy.
- Ten dokument jest efektem wielomiesięcznej pracy grupy roboczej organizacji działających za granicą – mówił Jakub Boratyński. - Rzeczywiście sporo czasu spędziliśmy nad tym, żeby zdiagnozować problemy, napisać sporo różnych opracowań. Powstał jeden dokument programowy. Ta konferencja służyła w jakimś sensie legitymizacji tego raportu. Uzyskaniu szerokiego poparcia i wniesienia do niego wielu poprawek. To nam się udało zrobić. Budzi wielkie nadzieje bardzo pozytywny odzew ministra, ale to jest też dla nas ostrzeżenie, że nie możemy spocząć na laurach. Teraz jest czas na naukę jakichkolwiek kontaktów z administracją. Teraz powinniśmy twardo egzekwować te wszystkie bardzo dobrze brzmiące intencje, żeby one się rzeczywiście stały faktem. To wymaga mobilizacji i pracy.

Organizacje uczestniczące w inicjatywnie „Partnerstwo dla polityki zagranicznej” starają się, aby ich działalność była profesjonalna i wystawiała dobre świadectwo Polsce. Wyrazem tej woli jest podpisanie deklaracji Dobra praktyka w pracy polskich organizacji pozarządowych za granicą. Jest to swego rodzaju zobowiązanie do przestrzegania określonych standardów działania. Do tej pory Deklarację podpisało 16 organizacji. Tekst deklaracji został przyjęty 11 lipca 2001 na spotkaniu grupy roboczej polskich organizacji pozarządowych współpracujących z zagranicą. Organizacje popierające te zasady mogą się podpisywać pod deklaracją. Lista organizacji, które ją zaakceptowały będzie dostępna w serwisie go2east.ngo.pl. Serwis ten stanowi także podstawowe narzędzie komunikacji grupy roboczej oraz źródło informacji o organizacjach działających poza granicami Polski.