21 kwietnia 2009 w Sejmie odbyło się drugie wysłuchanie publiczne w sprawie projektu nowelizacji ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (UDPP).
W spotkaniu udział wzięło około 40 osób, z czego blisko 20
zabrało głos, przedstawiając swoje uwagi do nowelizacji. Dal
przypomnienia: w poprzednim wysłuchaniu w 2007 r. udział wzięło
ponad 100 osób.
Wśród zebranych obecni byli przedstawiciele zarówno
organizacji pozarządowych, jak i władz lokalnych. Atmosfera
spotkania była spokojna, postulaty trzeciego sektora często
pokrywały się z postulatami wysuwanymi przez przedstawicieli
sektora państwowego. Wydaje się, że proponowane nowelizacja, mimo
że poddawana krytyce i dyskusji, nie budzi szczególnych
emocji.
Tematy najczęściej poruszane wypowiedziach uczestników
wysłuchania to:
- postulat wprowadzenia do ustawy zapisów, które
przewidywałyby możliwość tzw. "regrantingu". Chodzi o umożliwienie
przekazywania środków publicznych na rzecz mniejszych organizacji
za pośrednictwem wyspecjalizowanych organizacji
pozarządowych.
- krytyka ograniczania prowadzenia działalności gospodarczej
przez organizacje OPP. Zgodnie z nowymi zapisami będzie ona mogła
być jedynie dodatkową w stosunku do działalności w sferze pożytku
publicznego. Co więcej nie będzie można przeznaczać na prowadzenie
działalności gospodarczej środków majątkowych uzyskanych na
realizację celów statutowych (np. pochodzących z wykorzystania
nieruchomości). Takie rozumienie ekonomii społecznej uznano za
anachroniczne.
- krytyka pomysłu powołania do życia tzw. inicjatywy lokalnej,
czyli instytucji regulującej współpracę administracji lokalnej ze
stowarzyszeniami, na rzecz realizacji wspólnych celów.
- krytyka koncepcji tworzenia lokalnych rad działalności
pożytku publicznego (wojewódzkich, powiatowych i gminnych).
Większość wypowiadających się uznała tworzenie takich rad za zbędną
nadregulację, zwłaszcza jeśli miałoby ono być obligatoryjne. Uznano
także, że zapisy dotyczące tworzenia rad są niejasne, że planowane
4-letnie kadencje to zdecydowanie za długo oraz że ustalanie
sztywnego składu rad, w tym reprezentacji organizacji
pozarządowych, jest niepożądane. Współpraca samorządów z
organizacjami pozarządowymi układa się z reguły dość dobrze i
niepotrzebne jest narzucanie jej zewnętrznych form.
Kontrowersje wzbudziło jeszcze kilka innych zapisów, m.in. ten
dotyczący możliwości przekazywania przez władze lokalne dotacji do
10 tys. zł poza konkursem grantowym, co może grozić wprowadzeniem
nierównego dostępu do środków publicznych. Skrytykowano także zapis
o nieuznawaniu wkładu niefinansowego przy rozpatrywaniu ofert
organizacji do realizacji zadań publicznych.
Z myślą o tym wysłuchaniu Piotr Frączak z Ogólnopolskiej
Federacji Organizacji Pozarządowych oraz Jakub Wygnański ze
Stowarzyszenia Klon/Jawor przeprowadzili internetową ankietę,
pozwalającą internautom na ocenę wybranych propozycji zmian w
ustawie. Podczas wysłuchania skrótowo przestawione zostały wyniki
tego badania. Całość przekazano stronie rządowej. Uwagi krytyczne,
wynikające z analizy ankiet – prócz poruszonych powyżej kwestii –
dotyczyły, m.in. kwestii braku możliwości wliczania kosztów
pośrednich do ofert wykonania zadania publicznego, zmniejszania
znaczenia Rady Działalności Pożytku Publicznego, sposobów
informowania o konkursach oraz braku dobrych rozwiązań w kwestii
konsultacji społecznych i partnerstw publiczno-społecznych.
Niektóre kierunki rozwoju nowelizacji ustawy doczekały się także
pochwały m.in. kładzenie nacisku na funkcjonalność i przedmiotowość
przy definiowaniu organizacji pozarządowych, „uszczelnianie”
statusu OPP - zwiększanie jawności działania oraz mobilizacja
samorządów do nawiązywania lub zacieśniania współpracy z
organizacjami.
Prace nad nowelizacją ustawy trwają już od 2005 r. Od tego
czasu odbyły się już bardzo liczne konsultacje z przedstawicielami
różnych gron i sektorów zainteresowanych wyglądem ustawy. Jak
zapowiedzieli reprezentanci strony rządowej - teraz nadszedł już
czas podejmowania decyzji. Zapewniono jednak, że uwagi jakie padły
podczas wysłuchania były niezwykle cenne i zostaną wzięte pod uwagę
w dalszych pracach.
Źródło: inf. własna