Publicystyka - ngo.pl

W celu zbadania wiedzy Polaków o wielkości i strukturze wydatków państwa, na zlecenie FOR Kantar TNS w dniach 6-11 kwietnia 2017 roku zrealizowało badanie za pomocą wywiadów bezpośrednich CAPI na 1067-osobowej ogólnopolskiej, reprezentatywnej próbie Polaków wieku 15 lat i więcej. Ankietowanym zadano 3 pytania:

1. O wielkość wydatków państwa

2. O strukturę wydatków państwa

3. O opodatkowanie pracy

Respondenci, którzy odpowiedzieli na pytanie o wielkość wydatków państwa w przeliczeniu na jednego mieszkańca, ponad dwukrotnie zaniżali ich wysokość. Większość osób (65%) nie potrafiła wskazać rzędu wielkości wydatków publicznych, a spośród ankietowanych, którzy próbowali odpowiedzieć na to pytanie, trzy czwarte określiło je na 10 tys. zł lub mniej. Tymczasem roczne wydatki w przeliczeniu na mieszkańca to ponad 20 tys. zł.

Nieznajomość struktury wydatków państwa wśród obywateli pozwala politykom nieodpowiedzialnie obiecywać zwiększenie wydatków emerytalnych (obniżenie wieku emerytalnego, proponowana 13. emerytura). Tymczasem emerytury i renty to już teraz jedna trzecia wydatków; wiedziało o tym tylko 14% ankietowanych. Aż 26% ankietowanych błędnie wskazało wydatki na administrację jako największy wydatek państwa, podczas gdy w rzeczywistości wynoszą one tylko 5% wydatków ogółem.

Nieprzejrzystość systemu podatkowego utrudnia obywatelom ocenę wysokości płaconych podatków. Przy umowie o pracę pensja w wysokości 3 tys. zł netto jest obłożona ponad 2 tys. zł podatków i składek, sztucznie podzielonych na 1,2 tys. zł po stronie pracującego i 0,8 tys. zł po stronie pracodawcy. Na pytanie o wysokość podatków i składek 73% ankietowanych wybrało odpowiedź „nie wiem”. W przypadku podatków od składek płaconych przez pracownika właściwej odpowiedzi udzieliło tylko 3% ankietowanych, a w przypadku składek płaconych przez pracodawcę – 7%.