Publicystyka - ngo.pl

Wrocław będzie dzierżyć tytuł Europejskej Stolicy Kultury w 2016 roku razem z hiszpańskim miastem, które zostanie wybrane w przyszłym tygodniu. Formalnej nominacji dokona Rada Ministrów UE w maju 2012 r.

• Bardzo cieszy mnie ogromny entuzjazm, z jakim Polska podchodzi do tytułu Europejskiej Stolicy Kultury w 2016 r. Gratuluję Wrocławiowi. Wiele miast przedstawiło świetne kandydatury, zatem sukces Wrocławia jest wielkim osiągnięciem. Mam nadzieję, że Wrocław optymalnie wykorzysta tę jedyną w swoim rodzaju szansę, tytuł ten może bowiem przynieść znaczne korzyści kulturalne, gospodarcze i społeczne zarówno samemu miastu, jak i jego regionowi. Życzę Wrocławiowi powodzenia i liczę na to, że będzie postrzegać swój tytuł w kontekście długookresowej strategii kulturalnej - powiedziała Androulla Vassiliou, europejska komisarz ds. edukacji, kultury, wielojęzyczności i młodzieży.

Rywalizacja o tytuł trwała od półtora roku. Na początku ubiegało się o niego 11 polskich miast: Białystok, Bydgoszcz, Gdańsk, Katowice, Łódź, Lublin, Toruń, Poznań, Szczecin, Warszawa i Wrocław. W październiku specjalna komisja wybrała spośród nich pięć, które znalazły się w ścisłym finale: Gdańsk, Katowice, Lublin, Warszawę i Wrocław.

Europejskie Stolice Kultury są wybierane przez niezależną komisję. Po etapie preselekcji powstaje wstępna krótka lista miast, a po dziewięciu miesiącach zapada ostateczna decyzja. Następnie Rada Ministrów UE oficjalnie wyznacza dwa wybrane miasta (po jednym z dwóch krajów).

Wnioski kandydatów zostały przeanalizowane przez komisję złożoną z 13 niezależnych ekspertów z dziedziny kultury. Sześciu spośród nich zostało wskazanych przez zainteresowane państwo członkowskie, siedmiu zaś przez instytucje europejskie. Oceniali oni wnioski na podstawie kryteriów określonych w decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady.

Miasta miały przygotować program kulturalny o silnie uwydatnionym wymiarze europejskim, sprzyjający udziałowi mieszkańców miasta i jego okolic, a także przyjezdnych z zagranicy. Europejski wymiar odzwierciedlony jest w doborze tematów oraz w sposobie organizacji (zachęca się do współpracy między podmiotami kulturalnymi w różnych państwach członkowskich). Program musi mieć także trwałe rezultaty i przyczyniać się do rozwoju kulturalnego i społecznego miasta w dłuższej perspektywie.

W skład 13-osobowej komisji oceniającej miasta-kandydatów zasiadali:

• z Komisji Europejskiej: Jeremy Isaacs (Wielka Brytania) i Manfred Gaulhofer (Austria)
• z Parlamentu Europejskiego: Andreas Wiesand (Niemcy) i Danuta Glondys (Polska)
• z Rady UE: Erna Hennicot-Schoepges (Luksemburg) i Constantin Chiriac (Rumunia)
• przedstawicielka Komitetu Regionów: Elisabeth Vitouch (Austria)

oraz polscy eksperci, nominowani przez ministra kultury:

• Joanna Kiliszek - zastępca dyrektora Instytutu Adama Mickiewicza
• prof. Tadeusz Kowalski - dyrektor Filmoteki Narodowej
• Michał Merczyński - dyrektor Narodowego Instytutu Audiowizualnego
• prof. Jacek Purchla - dyrektor Międzynarodowego Centrum Kultury w Krakowie
• Monika Smoleń - podsekretarz Stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego
• Tadeusz Zielniewicz - dyrektor Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie

Wrocław będzie drugim polskim miastem, który zostanie ESK. Pierwszym, w 2000 r., był Kraków. W tym roku Europejskimi Stolicami Kultury są Turku (Finlandia) i Tallinn (Estonia), w 2012 r. będą to Guimarães (Portugalia) i Maribor (Słowenia), w 2013 r. Marsylia (Francja) i Koszyce (Słowacja), Umeå (Szwecja) i Ryga (Łotwa) w 2014 oraz Mons (Belgia) i Pilzno (Republika Czeska) w 2015 r.