Publicystyka - ngo.pl

PRZYKŁAD:

Organizacja chce wysłać mailowo informacje o możliwości udziału w prowadzonych przez nią bezpłatnych warsztatach dla mieszkańców osiedla. Nie chce niczego sprzedać, informuje o czymś, co jest pożyteczne i darmowe – czy to jest „informacja handlowa“, czy musi mieć zgody tych osób? Ponieważ można uznać, że takie informacje zmierzają do promowania wizerunku organizacji, jest możliwe, że takie wysyłki zostaną uznane za informację handlową. Warunkiem ich legalności jest posiadanie zgód.

Rozsyłanie maili z prośbą o darowiznę, udział w akcji charytatywnej, udział w konkursie, akcji promocyjnej wymaga uprzedniej zgody osoby, do której jest kierowany. Receptą na legalne działania marketingowe / promocyjne, dotyczące organizacji, jest stworzenie bazy danych osób, które udzieliły odpowiednich zgód (o czym dalej). Pozyskanie przez organizację obszernej i legalnej bazy danych osób, które wyraziły prawidłową zgodę na uprzedni kontakt w rozumieniu art. 172 Prawa telekomunikacyjnego wiąże się na pewno z trudnościami. Można więc zlecić przesyłanie takich wiadomości (mailing) podmiotowi, będącemu administratorem bazy danych osobowych i posiadającym odpowiednie zgody osób, których dane dotyczą na dokonywanie takich działań marketingowych.

Organizacje posiadające bazę danych osobowych bez wymaganej zgody muszą ją uzyskać przed przedstawieniem oferty marketingowej / promocyjnej. W Prawie telekomunikacyjnym (art. 172) wyraźnie wskazano, że zgoda musi być wyrażona „uprzednio”.  W konsekwencji, przedstawianie takiej oferty za pomocą maila jest możliwe tylko wtedy, jeśli wysyłający ma zgodę, wyrażoną przed wysyłką, np. w odrębnym mailu. Bez zgody kontakt jest niezgodny z prawem.

PRZYKŁAD:

Organizacja prowadzi bazę swoich klientów. Pewna firma zgłosiła się do niej z propozycją, żeby zrobiła mailing do swoich klientów przedstawiający towar, który oferuje ta firma. Organizacja może taki mailing zrobić, ale dopiero wtedy, gdy zdobędzie zgodę klientów na wysyłanie do nich takich ofert.

Zdarza się też, że dostajemy maile z niezamówioną ofertą, w której wysyłający informuje, że jeśli nie chcemy dostawać takich informacji to trzeba kliknąć w link z informacją, że nie chcemy dostawać takiej korespondencji. To wcale nie „rozgrzesza” wysyłającego – nie ma naszej zgody i robi wysyłkę nielegalnie. Jeśli wcześniej nie udzieliliśmy zgody to jest to działanie niezgodne z prawem.

Jeśli organizacja chce prowadzić marketing bezpośredni za pomocą telefonów, komputerów (za pomocą „telekomunikacyjnych urządzeń końcowych“) to także musi mieć na jeszcze jedną, oddzielną zgodę na ten sposób zbierania informacji (art. 172 ustawy Prawo telekomunikacyjne).

• oznaczenie podmiotu, na którego zlecenie jest ona rozpowszechniana i jego adresy elektroniczne (strona www, mail);
• wyraźny opis form działalności promocyjnej, w szczególności obniżek cen, nieodpłatnych świadczeń pieniężnych lub rzeczowych i innych korzyści związanych z promowanym towarem, usługą lub wizerunkiem, a także jednoznaczne określenie warunków niezbędnych do skorzystania z tych korzyści, o ile są one składnikiem oferty;
• wszelkie informacje, które mogą mieć wpływ na określenie zakresu odpowiedzialności stron, w szczególności ostrzeżenia i zastrzeżenia.

PRZYKŁAD:

Jeśli organizacja wysyła maile z prośbą o wpłaty to czy też musi mieć takie zgody, czy to jest informacja handlowa? Prośbę o wpłaty można uznać za informację handlową. Organizacja powinna jasno podać w niej swoje dane, określić na jakie cele są zbierane wpłaty.

Za wysyłanie informacji marketingowych / handlowych bez uprzedniej zgody przewidziana jest kara nakładana przez Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej, w wysokości 3% przychodu ukaranego podmiotu, osiągniętego w poprzednim roku kalendarzowym (art. 210 ust. 1 w zw. z art. 209 ust. 1 pkt 25 ustawy Prawo telekomunikacyjne).

Zgodnie z art. 24 ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną wysyłanie za pomocą środków komunikacji elektronicznej niezamówionych informacji handlowych to czyn nieuczciwej konkurencji i wykroczenie.

Podmiotem ponoszącym odpowiedzialność wykroczeniową za przekazywanie niezamawianych informacji handlowych jest „nadawca“ tej informacji, czyli podmiot mający wpływ na jej treść (np. organizacja robiąca mailing w czyimś lub swoim imieniu). W sytuacji, gdy nadawca (np. organizacja) działa „na zlecenie“ podmiotu, którego informacje dotyczą, to przede wszystkim on ponosi odpowiedzialność za przekazywanie informacji handlowej w sposób nieprawidłowy, ponieważ to on jest zobowiązany do uprzedniego uzyskania zgody odbiorcy.

Ściganie tego wykroczenia następuje na wniosek pokrzywdzonego, którego dobro zostało naruszone lub zagrożone. Może to być osoba fizyczna lub prawna, jak też instytucja państwowa, organizacja porządowa.

W przypadku orzeczenia winy za popełnienie wykroczenia, sąd może zasądzić grzywnę w wysokości od 20 do 5000 zł. Wymierzając ją bierze pod uwagę dochody sprawcy, stosunki majątkowe i możliwości zarobkowe (art. 24 § 3 Kodeksu wykroczeń). Biorąc pod uwagę charakter i okoliczności czynu lub właściwości i warunki osobiste sprawcy – możliwe jest orzeczenie za wykroczenie z art. 24 kary nagany, a także odstąpienie od wymierzenia kary.

Pomimo tego, że przesyłanie informacji za pośrednictwem maila, obwarowane jest wieloma wymaganiami prawnymi, nadal pozostaje jednym z najpopularniejszych kanałów docierania do odbiorców. Z powodu małej świadomości społecznej, większość podmiotów (w tym organizacji pozarządowych) dotychczas prowadziło taką działalność nie biorąc pod uwagę obowiązujących przepisów. Od pewnego czasu możemy jednak zaobserwować zmianę tego podejścia. Z jednej strony odbiorcy korespondencji posiadają większą wiedzę odnośnie swoich praw, a z drugiej – podmioty ją wysyłające zaczynają rozumieć, że uzyskanie zgody na takie działania pozytywnie wpłynie na ich wizerunek. Powinny o tym pamiętać także organizacji pozarządowych, gdyż łatka spamera może skutecznie zniechęcic odbiorców przekazu.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (Dz. U. z 2013 r., poz. 1422)
• Ustawa z dnia lipca 16 lipca 2014 r. Prawo telekomunikacyjne (Dz. U. z 2014 r., poz. 243)
• Ustawa o ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 r. (Dz. U. z 2014 r., poz. 1182)