Publicystyka - ngo.pl

Fundacja WEOK pomaga migrantkom w kryzysie psychicznym, organizując bezpieczną przestrzeni dla kobiet. Podczas spotkań uczestniczki dowiadują się, że akceptacja i docenienie własnej cielesności oraz seksualności jest kluczem do odzyskania dobrostanu i radości z życia. Ze wsparcia WEOK skorzystało już blisko sto kobiet z Ukrainy.

• Osoby, które doświadczyły przymusowej migracji, charakteryzują się poczuciem winy, wstydu oraz strachu. Taki stan emocjonalny może przekształcić się w syndrom uchodźcy, czyli zespół negatywnych emocji, m.in. smutku czy dezorientacji wywołanych rozłąką z najbliższymi i wyjazdem z ojczyzny[1]. Syndrom uchodźcy, który nierzadko przeradza się w depresję, utrudnia adaptację do nowej rzeczywistości. Dotyczy on również społeczności ukraińskiej, która znalazła schronienie przed wojną w Polsce.
• W grupie migrantów z Ukrainy dominują kobiety – stanowią ok. 68% obywateli Ukrainy przebywających w Polsce i 78% uchodźców, którzy przybyli do naszego kraju po wybuchu wojny[2]. To nierzadko matki, które muszą odnaleźć się w nowym środowisku i zapewnić byt nie tylko sobie, ale i swoim dzieciom. Jednocześnie borykają się z traumą wojny, która uniemożliwia normalne funkcjonowanie.

Wedle szacunków WHO ok. 10 mln Ukraińców doświadcza problemów psychicznych – m.in. depresji, PTSD (zespół stresu pourazowego)[3]. Według innych danych, aż 54% tej społeczności, w tym uchodźcy, cierpi na PTSD, 21% zmaga się z silnym lękiem[4]. Część tej grupy obecnie mieszka w Polsce. 

– Z naszego doświadczenia wynika, że niewiele kobiet z doświadczeniem migracji jest w stanie poradzić sobie w pojedynkę z kryzysem psychicznym wywołanym traumatycznymi przeżyciami związanymi z wojną. Co więcej, borykają się dodatkowym obciążeniem. Nierzadko to właśnie na nich spoczywa obowiązek zapewnienia odpowiedniego standardu życia bliskim – komentuje Oksana Potapova, jedna z założycielek fundacji WEOK.

WEOK to samopomocowa grupa migrantek, która powstała z myślą o zapewnieniu wsparcia kobietom z doświadczeniem uchodźczym. Działa na rzecz wyjścia z traumy poprzez tworzenie bezpiecznej przestrzeni dla kobiet z Ukrainy, które już blisko od trzech lat nie mogą wejść do własnych kuchni ani wyspać się we własnych łóżkach. Dzięki grupowym warsztatom psychologicznym organizowanym przez WEOK dostają możliwość poczucia się „jak w domu", bo otrzymują pomoc od osób, z którymi dzielą wspólne historie. Zyskują w ten sposób siłę, by stawiać czoła codziennym wyzwaniom. Uczą się również akceptować swoją cielesność oraz seksualność.

Jak zaznacza Viktoria Husak, seksuolożka i założycielka WEOK, długa jest droga prowadząca do leczenia traumy wojennej. Jej nośnikiem jest ciało. Podczas spotkań organizowanych przez fundację kobiety uczą się, jak je odblokować, docenić, wykorzystując m.in. praktyki oddechowe, mindfulness.

– Obserwują, co dzieje się z ich ciałami, kiedy są w jednym pomieszczeniu z innymi kobietami, które przeżywają to samo, co one. Można powiedzieć, że jedna kobieta leczy się przez bycie i kontakt z drugą kobietą. Niezwykle ważne jest również skupienie uwagi uczestniczek na kwestii seksualności. To osnowa energii życiowej, która inspiruje kobietę do cieszenia się życiem niezależnie od okoliczności zewnętrznych. Pokazujemy podczas warsztatów, że poprzez praktyki związane z ciałem, można szybciej zwrócić kobietom naznaczonym traumą wojenną ich podmiotowość i dać motywację do zadbania o własny dobrostan – komentuje Viktoria Husak.

Nazwa fundacji nie jest przypadkowa. Jej założycielki czerpiąc z koncepcji psychoanalitycznej Erica Berne’a, przekonują, że można „być ok” nawet w traumie.

– Nasze „bycie ok”, nasz dobrostan, a także poczucie wartości zależą od naszego wewnętrznego przekonania i nastawienia do świata. Kobiety, które przychodzą na nasze spotkania, przekonują się, że to nie tylko teoria, bo dzięki metodom, które im podpowiadamy, są w stanie znaleźć sens w sytuacji, które je spotkała, a nawet zadbać o swoje szczęście – dodaje Oksana Potapova.

Spotkania dla kobiet w ramach warsztatów prowadzonych przez WEOK Warsaw są całkowicie bezpłatne.

Fundacja WEOK była uczestnikiem 2. edycji programu Business Unusual prowadzonego przez Fundację Stocznia. Więcej informacji o fundacji: TUTAJ.

^{[1] Na podstawie: Olha Ovcharenko, Zachowanie zdrowia psychicznego uchodźców w warunkach ucieczki przed wojną do Polski z Ukrainy, Przegląd Krytyczny, 2024 / 6(1).}

^{[2] Dane: NBP, Sytuacja życiowa i ekonomiczna migrantów z Ukrainy w Polsce w 2023 roku. Raport z badania ankietowego.}

^{[3] Szacunki dot. społeczności ukraińskiej mieszkającej w Ukrainie.}

^{[4] Źródło: https://www.sestry.eu/pl/artykuly/depresja-uchodzcy-jak-pomoc-sobie-i-innym za: The Lancet, Występowanie stresu, lęku i objawów zespołu stresu pourazowego wśród Ukraińców po pierwszym roku rosyjskiej inwazji: ogólnokrajowe badanie przekrojowe, styczeń 2024: https://www.thelancet.com/journals/lanepe/article/PIIS2666-7762(23)00192-8/fulltext}