Publicystyka - ngo.pl

Marketing wirusowy i kampanie viralowe polegają na stworzeniu przekazu, który tak mocno zainteresuje i zaintryguje internautów i internautki, że będą sami i same go rozpowszechniać. Jednocześnie jego zadaniem jest utkwienie w świadomości odbiorców i odbiorczyń, stanie się tematem rozmów, czego efektem często jest wejście niektórych powiedzeń użytych w kampanii do języka potocznego. To co ciekawe, chwytliwe, a więc skłaniające do „podania dalej”, lepiej się „sprzedaje” i trafia do większej liczby osób.

Viralem może być ciekawy obrazek, chwytliwy tekst czy ciekawy filmik na YouTube. Żaden z nich nie musi być majstersztykiem, nie wymaga dużych umiejętności technicznych, a nawet, co do organizacji pozarządowej na pewno przemówi, nakładów finansowych. Weźmy pod lupę filmik internetowy. Kręcić można naprawdę wszystkim: kamerą, aparatem czy telefonem. W internecie nieraz forma jest mniej ważna od treści i tego, co z gotowym materiałem zrobimy dalej. Jak więc stworzyć treść doskonałą?

Przede wszystkim zastanów się, co chcesz przekazać widzom. Pomyśl, co w tym momencie jest najważniejszym zagadnieniem, nad którym pracujecie i dlaczego akurat ono zasługuje na zwrócenie uwagi Internautów. Wyobraź sobie, że twoja organizacja zajmuje się prowadzeniem świetlic dla dzieci w wieku szkolnym. Prowadzicie warsztaty, organizujecie festyny, spędzacie z dziećmi czas. Zaczął się jednak rok szkolny i najważniejszym tematem dla was jest przygotowanie dla części z podopiecznych wyprawek do szkoły. Oczywiście moglibyście nakręcić film, który opowiedziałby o wszystkich waszych działaniach. Fajnie jest się chwalić. Tylko czy to nie będzie zbyt wiele dla przeciętnego odbiorcy, który może wam przecież pomóc w tej zbiórce, na której wam obecnie najbardziej zależy? Wystarczy, że nagracie filmik, który uświadomi, że potrzebne są materiały do nauki i że każdy spośród widzów może taką wyprawką się podzielić. Albo jeszcze prościej – pokażecie, że każdy spośród nich może przelać pieniądze na zakup tejże wyprawki. Im prostsze i szybsze działanie – tym lepiej. Oczywiście przekaz filmu nie musi być dosłowny, ważne, żeby internauta zrozumiał twoją intencję. Pamiętaj: jeden film to jeden problem i jedno działanie ze strony widza.

Następnie przemyśl, co chciałbyś, żeby widzowie zrobili po obejrzeniu filmu. Nie zapomnij, że Twoim celem nie jest wirusowość sam w sobie. Poza typowymi cechami dobrego filmu, Twój materiał musi mieć więc w sobie coś jeszcze, co poza udostępnieniem, zlajkowaniem go, zachęci też do jakiejś aktywności i wejścia z organizacją w dalszą interakcję (zostania wolontariuszem lub wolontariuszką, przekazania donacji czy zasubskrybowania newslettera). Bo o to ci przecież chodzi. Masz już? To teraz do dzieła. Czas na kręcenie.

Jest kilka prawd, które mogą ci się przydać. Ludzie lubią naturalność i lubią ludzi takich, jak oni. Lubią też być inspirowani i prowokowani do zmieniania swojego życia na lepsze. Nie potrzebują wymyślnych filozoficznych maksym. Proste i uniwersalne prawdy życiowe zawsze trafiają w sedno. Dlatego właśnie filmy typu „gadające głowy” czy też inaczej “jedno pytanie, wiele osób” są tak popularne –  spełniają przecież wszystkie te kryteria (zobacz krótki film o marzeniach, a także najtrudniejsze pytanie). Te filmy są też lubiane dlatego, że ich bohaterami są przypadkowi ludzie. Aktorzy, którzy nie są zawodowcami, naprawdę nie muszą silić się na wybitną grę aktorską –  przeważnie przynosi to odwrotny skutek (zobacz “Czytaj – podrywaj”). Warto też mówić o pozytywnych uczuciach – przyjaźni, miłości radości. Ludzie lubią dzielić się dobrymi emocjami – np. tymi do swojego miasta. A jeśli się uda, warto odbiorców i odbiorczynie czymś zaskoczyć – na przykład zwykłych ludzi pokazać w niezwykłych dla nich sytuacjach –  tak jak zrobili to starsi mieszkańcy Białegostoku opowiadając o swoim zamiłowaniu do trip hopu.

Lubisz nucić pod nosem piosenki, które wpadły ci w ucho? Inni też robią. Dobry podkład sprawi, że film zapamięta więcej osób i być może będzie chciało go puścić jeszcze raz chociażby dla samej muzyki. Ostatnio YouTube proponuje podłożenie ścieżki dźwiękowej pod nowo wrzucane filmy i prezentuje listę kilku ciekawych piosenek, które możesz użyć bez naruszania praw autorskich. Zawsze możesz też o muzykę zadbać już na etapie montowania filmu. W internecie znajdziesz kilka stron oferujących darmowe podkłady na licencji Creative Commons (zobacz też otwartezasoby.pl). Czy myślisz, że film reklamowy Sony okazałby się takim sukcesem, gdyby nie wykorzystywał dokładnie tej ścieżki dźwiękowej? Bardzo wielu twórców sięga po piosenki, podkłady, które łatwo zapamiętać i skojarzyć. A jak muzyka, to i głos. Nagrywając film, nie zapominaj, że dla internatutów i internautek najważniejszy jest właśnie głos. Wielu z twórców YouTube podkreśla, że dla odbiorców i odbiorczyń liczy się przede wszystkim dobra jakość głosu, a dopiero później obraz. Skorzystaj z ich doświadczeń! Kolejnym technicznym szczegółem jest długość filmu. Film dłuższy niż 3 minuty często się nudzi.

W sieci liczy się nie tylko to co jest w filmie, ale też jakich metadanych użyjemy do jego opisania. Metadane to: tytuł, opis filmu, słowa kluczowe. Użycie odpowiednich słów czy fraz w tych wszystkich przypadkach może sprawić, że twoje dzieło będzie lepiej indeksowane (porządkowane tak, żeby osobie szukającej zasugerować strony, które mogą ją najbardziej interesować), a co za tym idzie: częściej podsuwane widzom. Tytuł musi być chwytliwy i zachęcający do kliknięcia w niego. Pierwsze zdania opisu będą się wyświetlać razem z filmem, więc warto pomyśleć, jak zmotywować potencjalnego widza do obejrzenia. Nie należy zapominać również o miniaturze, czyli małym avatarze filmu, który również zachęca widzów do zajrzenia, co się kryje w środku. Najlepiej sprawdzają się zbliżenia twarzy albo miłe dla oka, jaskrawe obrazy o dużym kontraście. YouTube podpowiada Ci kadry z filmu, które mogłyby stać się miniaturami, ale jeśli żaden z nich nie będzie odpowiedni – możesz dodać własny. Więcej technicznych podpowiedzi znajdziesz w poradniku, który YouTube przygotował dla swoich twórców.

Masz fantastyczny film, który na pewno będzie sukcesem? To świetnie. Teraz czas pokazać go innym. Możesz mieć nadzieję, że ktoś znajdzie go przypadkiem (jeśli zastosowałeś/-aś się do wcześniej rady), ale szczęściu też trzeba pomagać. Masz swoją stronę albo profil na jednym z dużych portali społecznościowych? Udostępnij go tam. Jeśli uważasz, że film pokazuje coś istotnego, nie krępuj się i poproś fanów, by podali go dalej. Może w kręgu przyjaciół masz lokalnego lidera lub liderkę opinii? Poproś ich o to samo. Call to action (wezwanie do działania) naprawdę się sprawdza!

NGOsy, które dzisiaj muszą tak samo jak komercyjne firmy dbać o zainteresowanie i uwagę odbiorców, powinny również zainteresować się tym typem kampanii. W ich przypadku mowa o aktualnych lub potencjalnych wolontariuszach czy darczyńcach, którzy są przecież organizacjom pozarządowym niezbędni. Jeśli umiejętnie skierujemy uwagę internautów na nasz materiał, możemy osiągnąć wymierne efekty: więcej datków, więcej wolontariuszy, większe zaangażowanie naszych przyjaciół, zwrócenie uwagi opinii publicznej na palący problem.

Powyższe rady to podpowiedzi, które sprawią, że droga na szczyt może być łatwiejsza. Nie zapominaj jednak, że najważniejszy jest pomysł na film. Widza trzeba zaskoczyć, zauroczyć, zachwycić. Bez tego wszystkie powyższe rady na niewiele się zdadzą. Odważcie się więc być kreatywni i nie bójcie się swoich pomysłów. Skoro pracujecie na rzecz lepszego świata, na pewno wiecie, jak to zrobić.

Artykuł powstał w ramach projektu „Profesjonalne NGO” realizowanego przez Fundację TechSoup dzięki wsparciu Funduszu Inicjatyw Obywatelskich.