Publicystyka - ngo.pl

Zaczęło się dziesięć lat temu. Wtedy grupa przyjaciół i znajomych postanowiła założyć Stowarzyszenie Elbląg Europa. Jak mówią po latach: „Postanowiliśmy założyć nową organizację, ponieważ brakowało nam przestrzeni do realizacji naszych pomysłów”. Od samego początku ideą stowarzyszenia było wspieranie różnego rodzaju oddolnych inicjatyw. Nawet najdziwniejsze pomysły, które miały służyć rozwojowi lub aktywizacji mieszkańców Elbląga i okolic, dostawały wsparcie. W ten sposób środki na działania otrzymała grupa nieformalna związana z capoeirą czy pierwsza Młodzieżowa Rada Miasta w Elblągu.

Szybko okazało się, że w Elblągu jest wiele organizacji młodzieżowych – formalnych i nieformalnych, które działają niezależnie od siebie, często borykając się z podobnymi problemami. Tak narodziła się idea Federacji Młodych Elbląga, czyli nieformalnej reprezentacji grup  młodzieżowych.

Stowarzyszenie Elbląg Europa pomagało w organizacji spotkań, przepływie informacji i realizacji pierwszych inicjatyw. Jedną z nich były tak zwane korpusy obywatelskie, czyli pomysł na prowadzenie lekcji obywatelskich w szkołach, podczas których członkowie młodzieżowych organizacji pozarządowych i grup nieformalnych opowiadali swoim rówieśnikom, jak rozwijać własne zainteresowania oraz czym są organizacje pozarządowe i „trzeci sektor”. Kolejną inicjatywą był Kombajn – targi organizacji młodzieżowych, gdzie jednego dnia, w jednym miejscu można było spotkać liderów organizacji młodzieżowych i zobaczyć na żywo, czym się zajmują. Ten pomysł udowodnił, że jest wiele do zrobienia na rzecz młodzieży, ale – co najistotniejsze – także wspólnie z młodzieżą.

Osoby związane ze stowarzyszeniem często podkreślają, jak ważne są dla nich wzajemne relacje, często przyjacielskie, oraz wartości, którymi kierują się w swoich działaniach. Mówią o sobie: „Jesteśmy grupą zapaleńców, ludzi pozytywnie zakręconych, mających szeroki horyzont spojrzenia na świat, a w szczególności na nasz lokalny, elbląski kawałek świata. Nasz światopogląd nie zamknął się na telewizorze i „Świecie według Kiepskich”. Lubimy robić coś dla innych i przy tym sami dobrze się bawić. Wprowadzamy nowe rozwiązania, poszerzamy horyzonty i otwieramy kolejne okna. Uczymy pozytywnych, społecznych postaw, pokazujemy alternatywę i pozytywny aspekt aktywności obywatelskiej. Wskazujemy możliwości rozwoju siebie przy okazji działania na rzecz innych, nabywania przydatnych w życiu umiejętności, realizacji swoich marzeń z korzyścią dla społeczeństwa”.

Początkowo Stowarzyszenie Elbląg Europa było organizacją „na walizkach”. Spotkania organizowano właściwie w każdym możliwym miejscu, a działania miały charakter pojedynczych akcji. Momentem przełomowym dla organizacji był rok, w którym rozpoczęto prowadzenie Centrum Organizacji Pozarządowych w Elblągu. Określono wówczas trzy obszary działalności: wsparcie dla rozwoju trzeciego sektora, animacja i aktywizacja młodzieży oraz działania na rzecz propagowania historii i kultury regionu, zwłaszcza tematu lokalizacji na tych terenach wikińskiej osady Truso.

Wreszcie w 2011 roku organizacja otrzymała od samorządu lokalnego budynek na Wyspie Spichrzów, miejsce na miarę oczekiwań i pomysłowości członków stowarzyszenia. To był moment, który pozwolił im rozwinąć skrzydła i realizować wszelkie inicjatywy. Działania kierowane są do wszystkich, bez względu na wiek, płeć czy zainteresowania. Jednak to młodzież stanowi grupę, która najczęściej korzysta z oferty organizacji. Jeżeli ktoś ma pomysł, ale nie wie, jak go zrealizować, to właśnie Elbląg Europa jest miejscem, w którym znajdzie wsparcie.

– Już w trakcie realizacji pierwszych inicjatyw pojawił się pomysł stworzenia Fabryki Inicjatyw Młodzieżowych, miejsca, gdzie młodzi dla młodych, pod opieką animatorów, mogą sami realizować swoje pomysły lub rozwijać swoje zainteresowania – mówi Paweł Kulasiewicz, prezes stowarzyszenia. – Wówczas brakowało w Elblągu niezależnego, prowadzonego przez młodych miejsca spotkań. Dziś takie miejsce istnieje. Nazwaliśmy je W55 od ulicy Warszawskiej 55, bo pod tym adresem znajduje się nasza siedziba. Wystarczy jeden wieczór spędzony w budynku stowarzyszenia, żeby przekonać się, czym jest W55. W jednym z pomieszczeń grupa młodzieży przygotowuje się do kolędowania, w kolejnym trwają warsztaty decoupage, jeszcze w innym odbywa się próba zespołu muzycznego.

Każdego dnia młodzież odwiedzającą W55 czeka inny zestaw atrakcji. Jednak przestrzeń, którą tworzy Elbląg Europa, to nie tylko udostępniane pomieszczenia i sprzęty, ale też osobowość prawna, z której młodzież może skorzystać, starając się o zdobycie środków.

Stowarzyszenie Elbląg Europa niejedno ma imię. Prowadzi działania w różnych obszarach. Od kilku lat obsługuje Centrum Organizacji Pozarządowych, świadcząc usługi szkoleniowe, doradcze, informacyjne na rzecz trzeciego sektora w Elblągu. Kieruje Punktem Eurodesk, dostarczającym informacji na temat działalności młodzieżowej w skali europejskiej, a także promuje wolontariat studencki i europejski oraz pełni w nim funkcję pośrednika. Stowarzyszenie ma również duże doświadczenie w działaniach kulturalnych, zwłaszcza muzycznych. Od kilku lat organizuje festiwal muzyki alternatywnej – Elbląg Rocks Europa. Dodatkowo od wielu lat stowarzyszenie wspiera grupę Truso – wikingów, którzy zajmują się odtwórstwem historycznym i zabiegają o odbudowę średniowiecznej osady Truso.

– Osada ma żyć mieszkańcami i turystami – mówi Wojciech Ławrynowicz, członek stowarzyszenia. – Chcemy odtworzyć codzienny rytm życia w tamtych czasach i przywrócić niepowtarzalny klimat, oddziałujący na emocje turystów. Pracujący rzemieślnicy mieliby wytwarzać przedmioty niezbędne ludziom epoki, a nie gadżety dla turystów. Kucharka ma gotować dla siebie i innych wikingów to, czym posilano się w tamtych czasach; szewc ma robić buty, w których będziemy chodzili. Turysta ma dosłownie poczuć zapach średniowiecza.

Stowarzyszenie Elbląg Europa było inicjatorem powołania Sieci ATOMY. To w stowarzyszeniu wykluł się pomysł na przeniesienie doświadczeń lokalnych na grunt regionalny. ATOMY to sieć ponad 30 organizacji młodzieżowych i grup nieformalnych z regionu Warmii i Mazur, działająca dla rozwoju jej członków, kreowania i wspierania działań na rzecz młodzieży i jej uczestnictwa w życiu publicznym. Od 1 kwietnia 2011 roku sieć integruje organizacje młodzieżowe oraz kreuje politykę młodzieżową w województwie.

Członkowie Sieci ATOMY spotykają się regularnie na zlotach, zdobywając nowe umiejętności w Szkole Coachów oraz Szkole Liderów i Animatorów. Jednym z ważniejszych zadań zrealizowanych przez sieć w ciągu dwóch lat jest opracowanie dokumentu „Kierunki polityki młodzieżowej w województwie”, we współpracy z Urzędem Marszałkowskim Województwa Warmińsko-Mazurskiego. Sieć stanowi doskonałą platformę wymiany wiedzy, umiejętności, zasobów i doświadczeń. Organizacje członkowskie sieci zrealizowały już kilkadziesiąt różnego rodzaju inicjatyw: rajd rowerowy zorganizowany w Zalewie, Festiwal Gier w Ełku czy Europejski Tydzień Młodzieży w Elblągu. Młodzi decydowali również o formach podejmowanych przez siebie inicjatyw, były więc happeningi (Strajk Młodych w Elblągu), warsztaty (warsztaty fotograficzne w Elblągu), akcje (akcja pisania listów – Amnesty International w Morągu), kampanie (kampania na rzecz ośrodka Monar-Markot w Ełku – Zwykłe rzeczy od niezwykłych ludzi), czy wreszcie zloty Sieci ATOMY – najmilej wspominane przez młodzież.

Ważnym elementem w procesie podejmowania inicjatyw była współpraca z przedstawicielami administracji publicznej – urzędami, szkołami, bibliotekami czy ośrodkami kultury. Bez wsparcia takich instytucji realizacja przedsięwzięć byłaby trudniejsza, chociażby ze względu na brak przestrzeni do działania czy odpowiednich sprzętów. Inicjatywy młodzieżowe Sieci ATOMY pokazują, że młodzież chce działać i działa. Młodzi sami podejmują przedsięwzięcia, które wydają się im ciekawe. Przy odpowiednim wsparciu i współpracy można wykorzystać kreatywność i potencjał młodych na rzecz ich własnego rozwoju, przy równoczesnym rozwoju społeczności lokalnych. Stowarzyszenie Elbląg Europa udowadnia, że to możliwe.

Stowarzyszenie Elbląg Europa to grupa przyjaciół, pozytywnie zakręconych, cechujących się kreatywnością i aktywnością, podejmujących liczne inicjatywy na rzecz młodzieży. Spotkali się i zdecydowali wspólnie podjąć wyzwanie, którego celem było stworzenie atrakcyjnej i wszechstronnej oferty rozwoju dla młodzieży. Początkowo traktowali to jako przygodę, pomysł na rozwój własnych pasji i zainteresowań. Z czasem stało się to jednak ich pomysłem na życie.

Początki nie były łatwe, napotykali na swojej drodze różne przeszkody, brakowało im zaplecza, zasobów, pewnych umiejętności. Szli jednak do przodu, stawiając czoło nowym wyzwaniom. Jednym z nich było podjęcie się prowadzenia Centrum Organizacji Pozarządowych, gdzie musieli zmierzyć się z potrzebami i oczekiwaniami nie tylko młodzieży, ale i innych grup – choćby seniorów. To było ważne doświadczenie, także z uwagi na potrzebę podjęcia i wzmocnienia współpracy z samorządem lokalnym. Z czasem relacje stały się partnerskie.

I wreszcie przyszedł rok 2011, a wraz z nim upragniony budynek – przestrzeń do realizacji wszelkich pomysłów. Warszawska 55 (W55),bo o niej mowa, dała stowarzyszeniu swobodę działania i poszerzyła horyzonty kolejnych pomysłów. To miejsce niewątpliwie w ciągu ostatnich dwóch lat mocno zmieniło swoje oblicze. Dawny budynek, który stanowił bazę hufca ZHP, przekształcił się w młodzieżowe centrum aktywności lokalnej. Tu młodzież jest architektem przestrzeni i wspólnie ze stowarzyszeniem kreuje ofertę spotkań, warsztatów, zajęć. Dziś już nikogo nie dziwi pojawiające się kalendarium wydarzeń na kolejny tydzień, w którym znaleźć można szkolenie z fundraisingu, planszówki, próby zespołów muzycznych, kurs języka tureckiego czy warsztaty robienia baniek mydlanych.

Stowarzyszenie nie jest osamotnione w swoich działaniach. Jest otwarte na współpracę z pojedynczymi osobami, grupami, organizacjami oraz instytucjami. Stale współpracuje z grupą kilkudziesięciu organizacji w regionie w ramach sieci, których jest członkiem.

Przez te wszystkie lata działalności stowarzyszenie pozyskało kilku stałych partnerów, którzy są gotowi je wspierać. Z pewnością jest jeszcze sporo pracy w zakresie relacji z administracją samorządową, chociaż i tak jest to organizacja, z którą samorząd lokalny chętnie współpracuje. To przekłada się również na aktywność stowarzyszenia w zabieraniu głosu w sprawach dotyczących młodzieży. Ten głos stał się jeszcze silniejszy w momencie powołania sieci organizacji młodzieżowych, która reprezentuje postulaty i opinie kilkudziesięciu organizacji z całego województwa. Efektem tego jest choćby opracowanie przedstawiające kierunki polityki młodzieżowej w regionie, tworzone we współpracy z Samorządem Województwa. Stowarzyszenie Elbląg Europa czeka teraz ważna próba. Musi ono wzmocnić się wewnętrznie, usprawnić zarządzanie organizacją, wyznaczyć priorytety. Jedno jest pewne – determinacji i kreatywności na pewno mu nie zabraknie