Publicystyka - ngo.pl

Badania Stowarzyszenia Klon/Jawor pokazują także, że wejście Ustawy o
działalności pożytku publicznego i o wolontariacie miało wpływ na działania 12% organizacji.
Spośród nich 41% wskazało, że wpływ ten był pozytywny, dla 18% suma plusów i minusów się bilansuje,
zaś 28% oceniło ustawę negatywnie.

Konferencja, zorganizowana przez Radę Działalności Pożytku
Publicznego, a poświęcona ustawie o działalności pożytku publicznego oraz perspektywom rozwoju III
sektora została pomyślana jako miejsce wymiany doświadczeń i opinii oraz zgłaszania postulatów co
do wprowadzenia koniecznych zmian w Ustawie.

Omawiana tematyka była bardzo szeroka. Wśród kwestii związanych z
rejestracją organizacji pożytku publicznego w KRS-ach poruszono np. sprawy niejednolitego
orzecznictwa sądów oraz opłat wymaganych przy rejestracji.

• W przypadku organizacji wpisanych do Krajowego Rejestru Sądowego, które wnioskują o uzyskanie
  statusu organizacji pożytku publicznego wpis dotyczący statusu OPP jest kolejnym wpisem do KRS, w
  związku z czym opłata za jego ogłosznie wynosi 250 złotych - poinformował Tadeusz Wołek,
  podsekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości. Zwolnienia z opłat sądowych są możliwe,
  aczkolwiek nie obejmują one zaliczki na opłatę za ogłoszenie w "Monitorze Sądowym i
  Gospodarczym", która nie jest opłatą sądową, co oznacza, że przepisy o kosztach sądowych w
  sprawach cywilnych nie mają do nie jej zastosowania. Postulat, aby zmienić przepisy dotyczące opłat
  i nie traktować organizacji pozrządowych jak podmiotów komercyjnych spotkał się z życzliwością ze
  strony przedstawicieli Ministerstwa Sprawiedliwości.

Inną omawianą sprawą była współpraca organizacji pozarządowych z
administracją samorządową. Tutaj poruszono między innymi problemy związane z otwartymi konkursami
na realizację zadań publicznych. Postulowano między innymi wprowadzenie odrębnego trybu
przyznawania małych dotacji (np. do 6 tysięcy zł) na wykonanie zadań publicznych, ponieważ
nierzadko koszty przeprowadzania konkursu otwartego przewyższają sumę dotacji. Rozmawiano także o
ustawowym obowiązku uchwalania przez samorządy rocznych programów współpracy. Ze wstępnych i
niepełnych danych zebranych przez Departament Pożytku Publicznego MPS wynika, że na początku
października 2004 programy współpracy były uchwalone w mniej więcej co drugiej jednostce samorządu
lokalnego. Uczestnicy konferencji nie byli zgodni, czy ta "szklanka jest w połowie pełna, czy
w połowie pusta". Poruszono również kwestie jakości uchwalanych programów oraz zaangażowania
organizacji w ich opracowywanie. 

• Z tych danych wynika, że połowa samorządów nie przestrzega prawa, ale pamiętajmy, że jeszcze rok
  temu te zagadnienia praktycznie w ogóle nie były znane - zauważył Michał Guć, przedstawiciel
  Związku Miast Polskich i wiceprezydent Gdyni. - Obowiązek uchwalania rocznych programów współpracy
  oznacza, że przynajmniej raz w roku radni muszą się zastanowić nad współpracą z organizacjami
  pozarządowymi. Programy początkowo rzeczywiście mogą być lakoniczne, ale w coraz większej liczbie
  gmin organizacje będą wciągane do ustaleń.

- Programów nie ma tam, gdzie nie ma takiej presji społecznej - Dagmir Długosz, pierwszy współprzewodniczący RDPP z ramienia strony rządowej, wrzucił kamyczek do ogródka pozarządowego i zwrócił uwagę, że w wielu rejonach kraju poziom aktywności obywatelskiej jest nikły albo nawet w ogóle go nie ma. - Trudno, aby ustawa kreowała rzeczywistość od zera, tym bardziej należy nagłaśniać dobre przykłady.
 
Wolontariusz nieletni

W kwestii wolontariatu problematyczne okazało się na przykład
zatrudnianie wolontariuszy nieletnich, a szczególnie sprawy związne z ubiezpieczeniem i
odpowiedzialnością za wykonywaną przez nich pracę. Z wyjaśnień udzielonych przez Marcina Sadusia,
prawnika Departamentu Pożytku Publicznego wynika, że wobec umów wolontariackich stosowane są
przepisy kodeksu cywilnego, zgodnie z którym zdolność do czynności cywilno-prawnych nabywa się wraz
z ukończeniem 18. roku życia. W związku z tym w momencie zatrudniania nieletniego wolontariusza
wymagana jest zgoda opiekuna prawnego, aczkolwiek jej brak nie powoduje bezwględnej nieważności
porozumienia wolontariackiego. Podobnie w przypadku osób w wieku między 13 a 18 lat (czyli z
ograniczoną zdolnością do czynności prawnych) umowa zawarta ustnie nie musi być nieważna.

Podczas konferencji zaprezentowano także otwierające się możliwości
rozwoju trzeciego sektora w Polsce, zarówno finansowe  (Fundusz Inicjatyw Obywatelskich,
mechanizm finansowy Europejskiej Obszaru Gospodarczego i Norweski mechanizm finansowy), jak i
merytoryczne. Te ostatnie zostały sformułowane jako zaproszenie do udziału w pracach nad Strategią
Wspierania Inicjatyw Obywatelskich oraz nad Narodowym Planem Rozwoju na lata 2007-2013.

• Jako poszczególne organizacje potrafimy być bardzo mocni, ale jako
  sektor jesteśmy jeszcze słabi - mówił Tomasz Schimanek z Forum Darczyńców, a następnie przedstawił
  pięć najważniejszych wyzwań, z którymi w najbliższych latach powinien się zmierzyć polski trzeci
  sektor. Są wśród nich: odbudowa własnej tożsamości, zaszczepienie wartości i zasad, którymi należy
  się kierować, zbudowanie mocnej pozycji organizacji pozarządowych w relacjach z państwem, budowanie
  dobrego wizerunku organizacji pozarządowych w społeczeństwie (co wiąże się  m.in. z kwestią
  samokontroli) oraz rozwijanie różnorodnych źródeł zasilania organizacji  pozarządowych (nie
  tylko finansowych, ale także ludzkich).

Jakub Wygnański, zachęcając przedstawicieli organizacji pozarządowych,
do włączenia się w planowane  konsultacje społeczne Narodowego Planu Rozwoju wymieniał między
innymi powody, dla których warto się zainteresować tym dokumentem. Jego zdaniem jest to nie tylko
szansa na dostęp do źródeł finansowania, ale może przede wszystkim na zdefiniowanie i stworzenie
nowych reguł konsultacji społecznych oraz przetestowanie ich w praktyce. Ważna jest również troska
o jakość NPR, a szczególnie jego "legitymizację" i "czystość" polityczną, od
których zależy los tego dokumentu pod  rządami innej opcji politycznej. Wspólna praca nad NPR
jest także szansą na integrację środowiska pozarządowego.

• Jest to dla nas wielka próba, czy potrafimy myśleć w kategoriach ogólnych - mówił J.
  Wygnański.