Publicystyka - ngo.pl

Na pytanie „Jak oceniasz współpracę z Urzędem Miasta?” 10 proc. przedstawicieli organizacji społecznych odpowiedziało „bardzo dobrze”, a 51 proc. „raczej dobrze”. „Raczej źle” lub „bardzo źle” o współpracy wypowiadało się łącznie zaledwie 17 proc. ankietowanych.

W przypadku współpracy z urzędami dzielnic proporcje wyglądają podobnie. O kooperacji pozytywnie wypowiada się 61 proc. respondentów (15 proc. „bardzo dobrze”, 46 proc. „raczej dobrze”). Współpracę „raczej źle” lub „bardzo źle” oceniło odpowiednio 15 i 6 proc. badanych.

– To bardzo dobre wyniki i warto się z nich cieszyć. Ale trzeba pamiętać, że istnieje także liczna grupa organizacji, która nie podejmuje żadnej współpracy z miastem. Tej grupie powinno poświęcić się dużo uwagi i zastanowić się nad przyczynami braku ich kooperacji z miastem – mówi Piotr Adamiak, członek zespołu badawczego Stowarzyszenia Klon/Jawor.

– Patrząc w dłuższej perspektywie czasowej widać, że ta współpraca jest coraz lepsza – ocenia Anna Gierałtowska, prezeska Powiślańskiej Fundacji Społecznej, współprzewodnicząca Warszawskiej Rady Działalności Pożytku Publicznego. – Organizacje mają coraz większy wpływ na podejmowane decyzje, a urzędnicy coraz bardziej zdają sobie sprawę, że współpraca z trzecim sektorem służy interesowi publicznemu. Oczywiście, nie wszędzie jest różowo. Dużo zależy od konkretnych ludzi czy konkretnych instytucji, ale generalnie jest coraz lepiej – podkreśla Gierałtowska.

W badaniu pytano o zdanie zarówno osoby, których organizacje współpracują ze strukturami miejskimi na płaszczyźnie finansowej, jak i niefinansowej (m.in. konsultacje, najem i dzierżawa lokali, pomoc w nawiązywaniu współpracy z innymi instytucjami). Co ciekawe, istnieje związek między formą współpracy a jej oceną. Organizacje, które dostają dotacje od miasta na ogół widzą ją pozytywnie. Z kolei uczestnictwo w konsultacjach wpływa na ocenę negatywnie.

– Rzeczywiście, taka korelacja istnieje – przyznaje Piotr Adamiak. – Niestety nie jesteśmy w stanie stwierdzić, co jest przyczyną, a co skutkiem. Czy organizacje, które na przykład biorą udział w konsultacjach, robią to dlatego, że źle oceniają współpracę z miastem i chcą mieć na nią wpływ, czy też negatywna ocena wynika właśnie z udziału w konsultacjach – zauważa.

W ramach badania zapytano również urzędników, jak postrzegają rolę trzeciego sektora. Ta kwestia nie była badana pod względem ilościowym, lecz jakościowym. Nie wiadomo więc, jak wielu urzędników ocenia tę rolę pozytywnie, a ilu negatywnie. Wiemy natomiast, jakie wśród pracowników administracji pojawiają się style myślenia. W ramach badania przeprowadzono dwanaście indywidualnych wywiadów pogłębionych z warszawskimi urzędnikami – zarówno z biur Urzędu Miasta, jak i z urzędów dzielnic.

W wypowiedziach respondentów powtarza się opinia, że stowarzyszenia i fundacje są dla urzędników źródłem wiedzy o potrzebach mieszkańców. Są według nich „bliżej ludzi”. W ich ocenie dobrze znają społeczne potrzeby i mogą proponować działania lepiej trafiające w potrzeby mieszkańców. Potrafią też wychodzić z innowacyjnymi rozwiązaniami.

„Nie zawsze urzędnik jest wstanie wpaść na jakiś fajny pomysł i zaproponować jakieś fajne zadanie, a ktoś, kto jednak działa bliżej ludzi, bliżej społeczeństwa, może mieć lepsze rozeznanie i często je ma. I co do tego ja nie mam żadnych wątpliwości” – uważa jeden z pracowników urzędu, z którym rozmawiały osoby realizujące badanie.

Organizacje społeczne są również postrzegane jako te, które dysponują wiedzą ekspercką. Niejednokrotnie służą urzędnikom pomocą oraz specjalistyczną wiedzą, potrzebną do podejmowania kluczowych decyzji. „Fajnie się ich czasem dopytać o jakieś problemy, bo oni są głębokimi specjalistami, ekspertami” – to jedna z pojawiających się ocen organizacji przez urzędników.

Pracownicy urzędów podkreślają także inne korzyści współpracy: Tam, gdzie z różnych powodów urzędowi trudno jest działać, przydatna jest pomoc trzeciego sektora. „My przede wszystkim chcemy wpuścić organizacje tam, gdzie my nie mamy już możliwości finansowych na przykład albo jakichś rozwiązań prawnych (…) Więc jeżeli my widzimy gdzieś lukę, to staramy się tam wpuścić organizację pozarządową, bo nie zawsze sami możemy” – ocenia jeden z pracowników urzędu cytowany w raporcie.

– Te wypowiedzi urzędników bardzo mnie cieszą. Właśnie to jest istotą prawdziwego partnerstwa. Obie strony zaczynają doceniać swoje własne kompetencje i możliwości oraz rozumieć, że współdziałając możemy lepiej realizować interes publiczny – ocenia Anna Gierałtowska.

Według urzędników celem współpracy z organizacjami społecznymi są korzyści dla lokalnej społeczności. Ale współpraca z trzecim sektorem nie zawsze jest postrzegana jako realizacja założonych przez miasto celów i zdarza się, że jest traktowana jako działania bardziej przynoszące korzyści samym organizacjom niż miastu i jego mieszkańcom.

„To tak naprawdę tych pieniędzy może w każdej chwili nie być na dotacje i to nie jest jakiś wielki problem, znaczy dla organizacji pewno to jest problem, ale nie dla miasta. Dlatego, że my nasze akurat zadania również sami realizujemy” – to jedna z wypowiedzi pojawiająca się w raporcie z badań.

Badanie „Współpraca m.st. Warszawy z organizacjami pozarządowymi” zostało zrealizowane przez Stowarzyszenie Klon/Jawor na zlecenie Urzędu m. st. Warszawy. W jego ramach przeprowadzono badanie ilościowe, jakościowe oraz przeprowadzono analizę istniejących dokumentów oraz danych zbieranych przez miasto oraz Stowarzyszenie Klon/Jawor

Badanie ilościowe obejmowało analizę ankiet wypełnionych przez 558 organizacji zarejestrowanych w Warszawie (w tym 425 prowadzących działania na rzecz Warszawy lub jej mieszkańców). W toku badania jakościowego przeprowadzono 26 indywidualnych wywiadów pogłębionych z urzędnikami oraz przedstawicielami organizacji społecznych.