Europejska polityka sąsiedztwa (EPS) została poddana przeglądowi w 2015 r. w odpowiedzi na nowe wyzwania w zmieniającym się sąsiedztwie. Przyjęte 18 maja 2017 r. wspólne sprawozdanie w sprawie realizacji europejskiej polityki sąsiedztwa pokazuje wyniki po zastosowaniu nowego podejścia opierającego się na zasadach wspólnej odpowiedzialności, zróżnicowania i elastyczności.
Zmieniona EPS ożywiła stosunków między Unią Europejską i jej sąsiadami na wschodzie i południu. Zakłada ona większy nacisk na stabilizację, odporność i bezpieczeństwo. Wspólne sprawozdanie obejmujące całe europejskie sąsiedztwo pokazuje, że podejście przyjęte w nowej polityce zapewnia większą współodpowiedzialność i większą elastyczność dzięki uznawaniu różnych aspiracji i różnorodności każdego z partnerów. Sprawozdanie jest następstwem przeglądu europejskiej polityki sąsiedztwa, który miał miejsce w listopadzie 2015 r.
Unia Europejska wiele inwestuje w rozwój gospodarczy, odporność, bezpieczeństwo, demokrację i praworządność u naszych wschodnich i południowych sąsiadów. Półtora roku po przeglądzie europejskiej polityki sąsiedztwa udało nam się opracować – we współpracy i w ramach pełnego partnerstwa – podejście dostosowane do potrzeb każdego kraju w celu zapewnienia, że polityka uwzględnia faktyczne potrzeby i interesy, dla dobra wszystkich naszych obywateli, powiedziała Federica Mogherini, wysoka przedstawiciel do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa/wiceprzewodnicząca Komisji Europejskiej, po publikacji wspólnego sprawozdania.
Przeprowadziliśmy szeroko zakrojone konsultacje przed przystąpieniem do zaktualizowania polityki sąsiedztwa. Sprawozdanie pokazuje, w jaki sposób faktycznie przekładamy wyniki tych konsultacji na działania: położenie większego nacisku na wzajemne interesy, większe zróżnicowanie w celu odzwierciedlenia różnorodności naszych partnerów, większe poczucie współodpowiedzialności za politykę i większa elastyczność w sposobie jej realizacji, dodał Johannes Hahn, komisarz UE do spraw europejskiej polityki sąsiedztwa i negocjacji w sprawie rozszerzenia.
Realizacja zmienionej europejskiej polityki sąsiedztwa
Długotrwałe kryzysy w sąsiedztwie UE oraz jego znaczenie w wymiarze geopolitycznym pokazują, jak ważna jest solidna polityka zmierzająca do wzmocnienia istniejących stosunków politycznych i gospodarczych z państwami sąsiadującymi z UE.
Wspólne sprawozdanie przygotowane przez Komisję Europejską i Wysokiego Przedstawiciela na temat realizacji zmienionej europejskiej polityki sąsiedztwa potwierdza główną rolę, jaką ta polityka odgrywa w tworzeniu warunków sprzyjających stabilizacji w sąsiedztwie UE, które w toku przeglądu określono jako ważny priorytet.
Postępy w priorytetowych obszarach
Zmieniona EPS przyczyniła się do uruchomienia znacznego wsparcia na rzecz reform w czterech priorytetowych obszarach: dobre rządy, demokracja, praworządność i prawa człowieka; rozwój gospodarczy w celu stabilizacji; bezpieczeństwo; migracja i mobilność.
Przebieg procedury
Europejska polityka sąsiedztwa (EPS) została poddana przeglądowi w 2015 r. w odpowiedzi na nowe wyzwania w zmieniającym się sąsiedztwie. Przegląd – zaproponowany przez przewodniczącego Komisji Europejskiej Jeana-Claude'a Junckera w 2014 r. i przyjęty z zadowoleniem przez państwa członkowskie UE – został poddany przed publikacją szerokim konsultacjom społecznym w listopadzie 2015 r. W efekcie przeglądu zmieniono EPS w oparciu o następujące zasady: zróżnicowane podejście, elastyczność i odpowiedzialność w ramach nadrzędnego celu, jakim jest stabilizacja.
Sprawozdanie to po raz pierwszy obejmuje całe europejskie sąsiedztwo i jest publikowane przez UE jako odrębny dokument bez sprawozdań dotyczących poszczególnych krajów. Nowe sprawozdanie daje szeroki ogląd sytuacji i tendencji w państwach sąsiadujących. Sprawozdania dotyczące poszczególnych krajów zostały już przyjęte i opublikowane oddzielnie: termin ich publikacji został tak zaplanowany, by zapewnić podstawę dla politycznej wymiany poglądów w okresie poprzedzającym posiedzenia Rady Stowarzyszenia lub podobne wydarzenia wysokiego szczebla organizowane z odpowiednimi partnerami.