Komisja Europejska opublikowała 5 stycznia 2017 r. sprawozdanie oceniające inwestycje z Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS) w latach 2007–2013 wraz ze szczegółowymi sprawozdaniami dotyczącymi poszczególnych krajów UE.
Ze sprawozdania wynika, że do końca 2014 r. dzięki pomocy uzyskanej ze środków funduszu co najmniej 9,4 mln mieszkańców Europy udało się znaleźć pracę. 8,7 mln osób zdobyło nowe kwalifikacje lub dyplomy. 13,7 mln osób potwierdza, że dzięki szkoleniom podniósł się poziom ich kompetencji.
Zgodnie z oceną, w latach 2007-2014 Europejski Fundusz Społeczny zapewnił wsparcie niezbędne do realizacji krajowych i unijnych priorytetów dotyczących inteligentnego, trwałego i sprzyjającego włączeniu społecznemu wzrostu gospodarczego. Dotyczy to również celów określonych w strategii „Europa 2020” i przeznaczonych dla poszczególnych krajów zaleceń opracowanych w ramach europejskiego semestru koordynacji polityki gospodarczej.
W działaniach ESF-u w równym stopniu uczestniczyły osoby bierne zawodowo (36 proc.), czynne zawodowo (33 proc.) i bezrobotne (30 proc.). Najważniejsze grupy docelowe to osoby o niskich kwalifikacjach (40 proc.), młodzież (30 proc.) oraz osoby w niekorzystnej sytuacji (co najmniej 21 proc.). W programach wzięło udział 51,2 mln kobiet.
Kraje członkowskie otrzymały w ramach EFS znaczące dodatkowe zasoby finansowe na zwalczanie problemów związanych z zatrudnieniem i sprawami socjalnymi, tak by mogły one dotrzeć do osób, dla których inaczej trudno by było pozyskać wsparcie finansowe. Ze środków ESF-u sfinansowano na przykład ponad 70 proc. zasobów aktywnej polityki rynku pracy w Bułgarii, Estonii, Grecji, na Łotwie, Litwie i Malcie, w Rumunii i na Słowacji. Ponad 5 proc. środków przeznaczono na edukację i szkolenia w Portugalii i Czechach. ESF inspiruje też uczestników projektów do podejmowania nowatorskich form współpracy i wspiera innowacje lokalne i regionalne, które następnie są podstawą do realizacji działań w skali krajowej.
ESF odgrywa pierwszorzędną rolę w modernizacji publicznych służb zatrudnienia i innych instytucji odpowiedzialnych za aktywną politykę rynku pracy. W regionach mniej rozwiniętych fundusz wspiera reformy edukacji, sądownictwa i administracji publicznej. Stanowi to pozytywny bodziec dla biznesu i przyczynia się do budowania społeczeństw sprzyjających integracji.
Z symulacji makroekonomicznych wynika, że ESF ma pozytywny wpływ na PKB 28 państw członkowskich UE (wzrost w wysokości 0,25 proc.).
Ocena wyraźnie podkreśla znaczenie EFS-u dla łagodzenia negatywnych skutków kryzysu. Dzięki jego elastyczności możliwe było szybkie i sprawne reagowanie na nowe wyzwania i skoncentrowanie się na wspieraniu osób najbardziej dotkniętych kryzysem.
Kontekst
Europejski Fundusz Społeczny (EFS) jest najstarszym unijnym funduszem, utworzonym na mocy traktatu rzymskiego w 1957 r. Jest on najważniejszym narzędziem, za pomocą którego Unia inwestuje w kapitał ludzki, wspierającym zatrudnienie i integrację społeczną. Priorytety funduszu to pomóc ludziom znaleźć pracę (lub lepszą pracę), umożliwić integrację ze społeczeństwem osobom w trudnej sytuacji oraz zapewnić wszystkim obywatelom równe szanse.
W okresie programowania 2007–2013 ESF działał we wszystkich 28 państwach członkowskich, realizując 117 programów operacyjnych. Programy poświęcone są różnej tematyce: 59 dotyczy konkurencyjności regionów i zatrudnienia, 42 – konwergencji, a 16 spośród nich to programy wielodyscyplinarne. Zgodnie z zasadą wspólnego zarządzania Komisja i państwa członkowskie razem opracowują priorytety i cele programów. Następnie kraje członkowskie mogą wybrać konkretne projekty i realizować je w ramach programu w sposób najlepiej dostosowany do potrzeb ich obywateli.
W okresie 2007–2013 ESF dysponował środkami w wysokości 115,6 mld, z czego 76,8 mld stanowiły środki z budżetu UE, 35,1 mld – środki krajowe, a 3,7 mld – fundusze prywatne. Projekty realizowano od stycznia 2007 r. do grudnia 2015 r.
W porównaniu z poprzednim okresem programowania wprowadzono szereg zmian. Na przykład ściślejsze powiązania z unijną polityką zatrudnienia, cele i zalecenia dla poszczególnych krajów oraz większą elastyczność przy podejmowaniu decyzji o tym, jak najskuteczniej osiągnąć wspólne cele.
W celu zagwarantowania niezależności ocena została wykonana przez ekspertów zewnętrznych. Na ocenę złożyły się badanie przygotowawcze, pięć badań tematycznych obejmujących cały zakres projektów ESF oraz sprawozdanie podsumowujące. W ocenie uwzględniono wyniki ogólnodostępnych konsultacji społecznych.
Więcej informacji:
