"Uratujmy przed głodem" oraz „Zachowanie obywatelstwa Unii Europejskiej" – to nowe inicjatywy obywatelskie, które - decyzją kolegium komisarzy - zostaną zarejestrowane i będą podlegać dalszej procedurze. Pierwsza dotyczy m.in. ograniczenia marnotrawienia żywności, druga jest odpowiedzią na sytuację tych brytyjskich obywateli, którzy w wyniku brexitu stracą unijne obywatelstwo.
Kolegium komisarzy podjęło decyzję o zarejestrowaniu europejskiej inicjatywy obywatelskiej „Uratujmy przed głodem 8 proc. ludności Europy!” Cele wyznaczone w ramach zaproponowanej inicjatywy obywatelskiej obejmują „zachęcenie rządów do zajęcia się problemem głodu” oraz „podkreślenie odpowiedzialności rządzących za rozwiązanie tego problemu”. Organizatorzy tej inicjatywy określili szczegółowy wykaz działań, w których wzywają Komisję do przedstawienia wniosków ustawodawczych. Obejmują one m.in. stworzenie specjalnego programu oznakowania żywności, reformę rynków rolnych instrumentów pochodnych oraz nowy system klasyfikacji odpadów spożywczych wraz z powiązanymi celami i zasadami przetwarzania.
Decyzja Komisji w sprawie rejestracji tej inicjatywy odnosi się wyłącznie do prawnej dopuszczalności zgłoszonej propozycji. Na tym etapie Komisja nie analizowała jej treści.
Rejestracja inicjatywy nastąpi w dniu 19 lipca 2018 r., w którym rozpocznie się trwający rok proces zbierania przez organizatorów podpisów poparcia. Jeżeli w ciągu roku poprze ją milion osób z co najmniej siedmiu państw członkowskich, Komisja będzie musiała zareagować w ciągu trzech miesięcy. Komisja będzie mogła podjąć decyzję o przyjęciu tego wniosku bądź jego odrzuceniu i w obu przypadkach będzie zobowiązana przedstawić swoje uzasadnienie.
Załącznik – Główne wnioski w ramach inicjatywy „Uratujmy przed głodem”
- Zwalczanie marnotrawienia żywności w celu uzyskania 44 mln ton żywności w ciągu dwóch lat.
- Wprowadzenie podatku od transakcji finansowych w celu wygenerowania 30 mld euro rocznie.
- Problem głodu powinien zostać rozwiązany przez organy publiczne, a nie przez organizacje charytatywne.
- Wniosek dotyczący spekulacji żywnością.
- Wniosek jakościowy.
Kolegium komisarzy podjęło również decyzję o zarejestrowaniu europejskiej inicjatywy obywatelskiej zatytułowanej „Zachowanie obywatelstwa Unii Europejskiej”.
Głównym celem proponowanej inicjatywy jest zagwarantowanie, aby po otrzymaniu obywatelstwa europejskiego i związanych z nim praw niemożliwa była ich utrata. Organizatorzy przywołują w szczególności sytuację związaną z brexitem i utratę obywatelstwa Unii i praw przysługujących obywatelom UE przez obywateli brytyjskich w przyszłości.
Decyzja Komisji dotycząca rejestracji inicjatywy odnosi się wyłącznie do prawnej dopuszczalności wniosku. Komisja nie analizuje treści na tym etapie.
Rejestracja inicjatywy odbędzie się w dniu 23 lipca 2018 r. Od tego momentu rozpocznie się roczny proces zbierania podpisów przez organizatorów. Jeżeli w ciągu roku inicjatywę poprze milion osób z co najmniej siedmiu różnych państw członkowskich, Komisja będzie musiała zareagować w ciągu trzech miesięcy. Może wówczas zdecydować, czy podejmie stosowne działania w następstwie złożonego wniosku, czy też nie, i w obu wypadkach ma obowiązek przedstawić uzasadnienie.
Kontekst
Europejska inicjatywa obywatelska została wprowadzona Traktatem z Lizbony i od wejścia w życie rozporządzenia w sprawie inicjatywy wdrażającego postanowienia Traktatu, czyli od kwietnia 2012 r., stanowi instrument, przy pomocy którego obywatele mogą kształtować działania UE.
Po formalnej rejestracji inicjatywy 1 milion obywateli z przynajmniej jednej czwartej państw członkowskich UE będzie mógł zwrócić się do Komisji Europejskiej o przedłożenie wniosku ustawodawczego w jednej z dziedzin, w których posiada ona takie uprawnienia.
Zgodnie z warunkami dopuszczalności, przewidzianymi w rozporządzeniu w sprawie europejskiej inicjatywy obywatelskiej, proponowane działanie nie może wykraczać w sposób oczywisty poza kompetencje Komisji w zakresie proponowania aktów prawnych, nie może być oczywistym nadużyciem, nie może być ewidentnie niepoważne lub dokuczliwe ani w sposób oczywisty sprzeczne z wartościami Unii.
Szczegółowe informacje znajdują się na stronie internetowej Przedstawicielstwa Komisji Europejskiej w Polsce: Inicjatywy od obywateli