Publicystyka - ngo.pl

Obrady, które odbyły się 17 lipca w siedzibie Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej rozpoczęły się od nowelizacji regulaminu RDPP. Nowy regulamin został przyjęty, jednak część istotnych kwestii np. obecność, a właściwie konsekwencje absencji na posiedzeniach Rady wymagają zmian ustawowych w ramach nowelizacji Ustawy o Działalności Pożytku Publicznego. Sprawa obecności w szczególności dotyczy członków RDPP wskazanych przez poszczególne ministerstwa. W ostatnim posiedzeniu Rady osobiście uczestniczyli jedynie minister Elżbieta Chojna-Duch z Ministerstwa Finansów i członkini Rady oraz minister Jarosław Duda z Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej, który jest współprzewodniczącym RDPP. Pozostali członkowie Rady z ramienia innych ministerstw wysłali swoich zastępców. Tymczasem instytucji zastępcy w ogóle nie ma w przypadku RDPP.

Członkowie Rady poprosili Ministerstwo Finansów o wyjaśnienia w związku z burzą, jaka rozpętała się w mediach dotyczącą tego, że organizacje nie dostały jeszcze pieniędzy z 1%. Na posiedzeniu przedstawiła je Elżbieta Chojna-Duch, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów.

– Będziemy się starać przekazywać kwoty z 1% jak najszybciej, ale proszę pamiętać, że mamy na to czas do końca sierpnia. Pamiętajmy także, że dopuszczono korekty zeznań podatkowych związanych z 1%, co także przeciągnęło termin przekazywania pieniędzy. Pragnę też zapewnić, że wbrew opiniom, jakie się słyszy, ministerstwo nie łata żadnych dziur budżetowych środkami pochodzącymi z 1%, a urzędy skarbowe pracują bardzo intensywnie, by te pieniądze przekazać – powiedziała Elżbieta Chojna-Duch.

– Jeżeli wszystko odbywa się zgodnie z prawem i Ministerstwo Finansów nie przekracza terminów, jakie ma na przekazanie pieniędzy z 1%, to nie widzę potrzeby, żeby się dłużej zastanawiać nad tą sprawą – powiedział Krzysztof Balon reprezentujący Wspólnotę Roboczą Związków Organizacji Socjalnych i zaproponował, żeby RDPP wydała oświadczenie w tej sprawie, mówiące o tym, że Rada nie znajduje dowodów na to, iż ministerstwo złamało prawo, albo że wykazuje złą wolę. Oświadczenie takie wkrótce zostanie przedstawione.

Przy tej okazji rozgorzała też dyskusja o 1% w ogóle, zwłaszcza że na pewno związane z nim kwestie będą jeszcze omawiane w związku z nowelizacją ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie. RDPP generalnie stoi na stanowisku, że 1% nie powinien być zbierany na indywidualnie wskazywane przez podatnika osoby – trudno bowiem uznać, żeby ten rodzaj dedykowanego wsparcia spełniał zawarty w ustawie warunek działania na rzecz „szerszej społeczności”. Nie taka była przecież intencja wprowadzenia 1%. Oczywiście, poszczególne organizacje mogą, czy nawet powinny wspierać indywidualne osoby, ale nie może to polegać na występowaniu wyłącznie w roli płatnego pośrednika w zbieraniu pieniędzy na rzecz z góry wskazanych osób. Nikt też nikomu nie odbiera prawa, żeby wspierać konkretne osoby, ale do tego służyć powinien przede wszystkim mechanizm darowizn.

– To samo dotyczy organizacji, które zajmują się zbieraniem za opłatą pieniędzy na rzecz instytucji, które same nie mają statusu pożytku publicznego. W tej chwili jest to sytuacja nieuregulowana prawnie, ale stanowisko Rady w sprawie 1% związane z nowelizacją ustawy będzie takie, żeby zatrzymać tego typu praktyki – stwierdził Jan Jakub Wygnański, współprzewodniczący RDPP.

Swoją działalność rozpoczęły oficjalnie trzy zespoły robocze Rady: zespół ds. prawnych, ds. funduszy i zespół ds. dialogu społecznego, których zakres merytoryczny w jakiś sposób został odziedziczony po poprzedniej Radzie. W zespołach uczestniczą we względnie równych proporcjach przedstawiciele strony pozarządowej oraz rządowo – samorządowej. Zespoły mają odpowiednio rozpisane zakresy działań, które będą jeszcze doprecyzowane na następnym posiedzeniu, ale ich członkowie mają już co robić. Na przykład zespół ds. funduszy ma przygotować na następne posiedzenie RDPP merytoryczną opinię dotyczącą 38. kandydatów na członków Komitetu Monitorującego PO FIO 2009-2013.

Sporo czasu dyskutowano o samym PO FIO. Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej przedstawiło krótkie podsumowanie obecnej edycji FIO. Dyskusja dotyczyła m.in. tego, czy i na ile zadziałały tzw. kryteria strategiczne, czy podział na priorytety był właściwy, jak interpretować kwestię, że w jednych priorytetach jest tłok, a w innych jest luźno i jakie płyną z tego wnioski? Czy trzeba w Funduszu odpowiadać np. na „popyt”, bo wtedy sugerowałoby to inny rozkład środków, czy PO FIO służy do kreowania pewnych typów aktywności obywatelskiej?

Stwierdzono również, że po 5. latach funkcjonowania PO FIO należy przeprowadzić jego fundamentalną ewaluację i zaproponować konieczne modyfikacje tego instrumentu.

– Moim zdaniem przedmiotem takiej ewaluacji powinno być wiele kwestii, np. sposób kreowania kryteriów i priorytetów, kwestia operatora, kwestia systemu ocen – czy mają być one jedno czy dwustopniowe, rekrutacja asesorów i sposób ich pracy, ewentualna decentralizacja itd. Po pięciu latach PO FIO zasługuje na taką głębszą refleksję. I mam nadzieję, że po tej ewaluacji przyjmiemy jakąś nową koncepcję funkcjonowania Funduszu. Mam też nadzieję, że do następnego posiedzenia Rady przygotujemy techniczne parametry tej ewaluacji. Równolegle musi się też odbyć dyskusja ze środowiskiem beneficjentów, innych sponsorów publicznych i prywatnych, wszystko po to, aby poszukać możliwie najlepszych wzorów działania – przekonywał |Jakub Wygnański.

Długo trwała również dyskusja nad stanem nowelizacji ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. RDPP zaczynała swoją działalność w momencie, gdy ustawa była już po konsultacjach w sejmie i było oczekiwanie, że członkowie Rady raczej nie będą zgłaszać już swoich wątpliwości. Kwestia tego, czy projekt nowelizacji jest, czy nie jest skonsultowany budziła wówczas wiele emocji. W praktyce okazywało się często, że w wielu kwestiach konieczne są jednak dalsze uzgodnienia, bowiem na posiedzeniach podkomisji przedstawiciele RDPP oraz innych organizacji mieli szereg wątpliwości dotyczących poszczególnych rozwiązań. Wiele z tych wątpliwości ujawniło się także w trakcie Wysłuchania Publicznego. W tej sytuacji, członkowie Rady zdecydowali, w porozumienie z przedstawicielami Parlamentu oraz Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej organizować serie spotkań uzgodnieniowych bezpośrednio poprzedzających pracę Sejmowej Podkomisji ds. ustawy. W spotkaniach uczestniczą przedstawiciele DPP oraz członkowie RDPP, a także inne osoby ze środowiska pozarządowego reprezentujące np. OFOP czy Forum Darczyńców.

– Na razie dotarliśmy do artykułu 16 ustawy. Do końca sierpnia musimy, jako strona rządowo – pozarządowa przejść do końca ustawy tak, żeby możliwe było we wrześniu tego roku przekazanie urobku do dalszych prac Parlamentu. Zespół prawny Rady działa pod kierownictwem Anny Siennickiej z FISE. Ma on za sobą kilkanaście spotkań i nie zawsze są to łatwe rozmowy, ale obydwie strony zgadzają się, że są one potrzebne i, co najważniejsze produktywne – przekonuje Jan Jakub Wygnański.

Na posiedzeniu wybrano też księdza Stanisława Słowika z Caritasu Diecezji Kieleckiej jako przedstawiciela RDPP do Zespołu Koordynacyjnego Narodowego Programu Zdrowia.

Na trzecie posiedzenie zaplanowana była również dyskusja na temat przygotowań do Europejskiego Roku Wolontariatu 2011. Niestety, z braku czasu przełożono ją na następne spotkanie Rady.

– Jest to bardzo duże zagadnienie, gdyż trzeba opracować działania na poziomach zarówno europejskim, jak i polskim. To bardzo ważny temat i musimy się zastanowić, jak działać mądrze na rzecz promocji wolontariatu w Polsce. Europejski Rok Wolontariatu 2011 zbiega się także z datą Polskiej prezydencji w Unii Europejskiej i warto brać to pod uwagę – zapewnił Jan Jakub Wygnański.

Kolejne posiedzenie RDPP zaplanowano na 3 i 4 września. Odbędzie się ono we Wrocławiu.