Szukamy klucza do wiarygodności, darczyńców i… 26% budżetu organizacji społecznych
Fundraising w Polsce rośnie w siłę. Zgodnie z badaniami Stowarzyszenia Klon/Jawor (kondycja.ngo.pl), darowizny stanowią już 26% budżetu całego sektora społecznego – to co czwarta złotówka. Pozyskiwanie środków od firm i osób prywatnych staje się fundamentem stabilności organizacji pozarządowych. Ale za tym imponującym wzrostem stoi rosnące wyzwanie: jak robić to nie tylko skutecznie, ale i etycznie?
Etyka w fundraisingu to nie zbiór pustych frazesów czy „miłych” zasad, o których myśli się tylko przy okazji Dnia Darczyńcy. To praktyczny fundament, na którym budujemy zaufanie, a zaufanie jest walutą w relacji z darczyńcą. Darczyńca, jak pokazuje raport z 2025 roku „Jak i dlaczego pomagam? Portret darczyńców w Polsce” Fundacji Pomagam.pl, chce widzieć transparentność, poczucie sensu i wiedzieć, że jego wsparcie jest traktowane z szacunkiem.
Dlaczego potrzebujemy Kodeksu Etycznego?
Samoregulacja sektora to standard w wielu krajach. Brytyjski Fundraising Regulator jest tu wzorem. Zamiast czekać na odgórne, często nieprzystające do realiów organizacji społecznych, regulacje prawne, sektor sam tworzy zasady gry. Taki system opiera się na trzech filarach:
- Wiarygodny Kodeks Praktyki: zbiór jasnych, konkretnych zasad, które chronią darczyńców i jednocześnie dają fundraiserom ramy do skutecznego działania.
- Znak jakości: wyróżnia organizacje, które deklarują przestrzeganie standardów, budując tym samym ich wiarygodność w oczach społeczeństwa.
- Niezależny proces skarg: pozwala darczyńcom na zgłaszanie naruszeń, a sektorowi na samooczyszczanie się z nieuczciwych praktyk.
W Polsce jesteśmy w kluczowym momencie. Rosnące znaczenie darowizn sprawia, że to właśnie teraz jest czas na wypracowanie wspólnych zasad. Zdarzenia z przeszłości, choć incydentalne, pokazały, jak łatwo jest stracić zaufanie. Jedna nieetyczna zbiórka może podważyć ciężką pracę tysięcy organizacji. Dlatego etyka to inwestycja.
Wspólny proces tworzenia standardów
Polski rynek fundraisingu jest zróżnicowany. Mamy duże organizacje, małe stowarzyszenia, działaczy lokalnych i ogólnopolskie kampanie. Każda z nich potrzebuje standardów, które będą uniwersalne, a jednocześnie praktyczne. Z tego względu proces tworzenia Kodeksu Etycznego nie może być decyzją podjętą w wąskim gronie. Musi być wynikiem szerokich konsultacji, dyskusji i współpracy.
Polskie Stowarzyszenie Fundraisingu oraz Polska Fundacja Filantropii łączą siły, aby rozpocząć ten proces. Chcemy stworzyć Kodeks, który będzie odzwierciedlał polskie realia, bazując na doświadczeniach, które już mamy – zarówno tych pozytywnych, jak i tych, z których musimy wyciągnąć wnioski. Potrzebujemy do tego wiedzy i perspektywy każdego, kto na co dzień mierzy się z wyzwaniami fundraisingu – od małych stowarzyszeń po duże fundacje.
To jest moment, aby wziąć odpowiedzialność za przyszłość fundraisingu w Polsce. Zapraszamy do włączenia się w proces tworzenia standardów etycznych, które zapewnią transparentność i zaufanie na lata. Dołącz do nas i współtwórz przyszłość polskiej filantropii.
Więcej informacji o procesie i możliwościach zaangażowania znajdziesz na stronach Polskiego Instytutu Filantropii i Polskiego Stowarzyszenia Fundraisingu.
Partnerem medialnym jest portal ngo.pl.
Sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego W Ramach Rządowego Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich NOWEFIO na lata 2021-2030.
