Sytuacja i potrzeby osób niepełnosprawnych we Wrocławiu
Sytuacja i potrzeby osób niepełnosprawnych we Wrocławiu - pod tym tytułem w Sali Sesyjnej Rady Miejskiej Wrocławia zaprezentowano wyniki badań, które przeprowadzono wśród wrocławian i wrocławskich pracodawców w 2005 i 2007 roku. Prezentacja rezultatów badań odbyła się 5 marca 2008. Badania przeprowadziła firma IMAS International na zlecenie Wrocławskiego Sejmiku Osób Niepełnosprawnych.
To, na co najbardziej zwróciłem uwagę podczas
prezentacji wyników badań, to kwestia postrzegania
niepełnosprawności, samych osób niepełnosprawnych oraz edukacji
osób niepełnosprawnych we Wrocławiu.
Jak wynika z badań, wśród mieszkańców Wrocławia
wzrosła świadomość różnych typów niepełnosprawności, w tym
powstałych w efekcie choroby, wypadku oraz dysfunkcji zmysłów.
Niestety, na pytanie: Kiedy mówi się o niepełnosprawnych – jakie
osoby przychodzą Panu(i) na myśl przede wszystkim, chodzi tu o
rodzaj dysfunkcji? aż 94% wrocławian miało skojarzenia z
dysfunkcjami narządów ruchu. Na pytanie: Co przychodzi Panu(i) na
myśl, gdy mówię "niepełnosprawny"?, 37% odpowiedziało, że „osoba o
mniejszej sprawności”, a 22% „wózek inwalidzki/kule”. Zatem
"niepełnosprawność" wciąż utożsamiana jest z "wózkiem", nadal
funkcjonuje stereotyp: "niepełnosprawny" = "wózkowicz".
Wyniki badań niewiele powiedziały o
możliwościach edukacji osób niepełnosprawnych. Jedyne informacje w
tym zakresie mówią o tym, że 64% mieszkańców Wrocławia bardzo
dobrze ocenia możliwości edukacji, a 14% twierdzi, że nie jest ani
dobrze, ani źle. Natomiast 21% respondentów stwierdziło, że nie
wie.
Po prezentacji rezultatów badań odbyła się
dyskusja na temat możliwości zmian, które mogłyby polepszyć
sytuację we Wrocławiu. Wielokrotnie podkreślono, że wciąż mamy do
czynienia z „przepaścią” pomiędzy szkolnictwem ponadgimnazjalnym a
szkołami wyższymi. Brak współpracy pomiędzy tymi obszarami
powoduje, że niepełnosprawny uczeń często nie ma wiedzy,
świadomości, w której uczelni chciałby i mógłby studiować. Bariera
dostępu do edukacji, możliwość kontynuacji nauki, staje się jeszcze
większa w przypadku, kiedy niepełnosprawny uczeń pochodzi z małego
miasteczka czy wsi. Niekiedy możliwość uczęszczania do szkoły
integracyjnej w tej samej miejscowości kończy się na poziomie
szkoły gimnazjalnej, a szkoły średniej już nie ma. Z taką sytuacją
mamy do czynienia chociażby w Bolesławcu, gdzie niepełnosprawny
absolwent gimnazjum zmuszony jest dojeżdżać do Wrocławia, aby
kontynuować naukę w szkole średniej. Warto zaznaczyć, że ponad 80%
studentów niepełnosprawnych Dolnośląskiej Szkoły Wyższej to
studenci zaoczni.
Dobrym pomysłem wydaje się organizowanie
cyklicznych spotkań w szkołach średnich, w których uczestniczyliby
Pełnomocnicy Rektorów ds. Studentów Niepełnosprawnych. Podczas
takich spotkań każdy Pełnomocnik mógłby zaprezentować, jakie
udogodnienia, pomoc, wsparcie oferuje uczelnia wyższa, którą
reprezentuje. Jest to istotne chociażby z tego względu, aby każdemu
niepełnosprawnemu uczniowi dać możliwość wyboru. To ważna
informacja na przykład w przypadku uczniów niesłyszących czy
niedosłyszących. Nie wszystkie uczelnie wyższe we Wrocławiu
korzystają z programu Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób
Niepełnosprawnych – Pitagoras, zapewniając tym samym niesłyszącemu
i niedosłyszącemu studentowi tłumacza języka migowego na wykładach
i ćwiczeniach. Dolnośląska Szkoła Wyższa taką możliwość oferuje od
roku 2004, zwłaszcza na kierunku Surdopedagogika, gdzie studenci
niesłyszący i niedosłyszący stanowią najliczniejszą grupę.
Bardzo ważna jest również kontynuacja
współpracy pomiędzy Pełnomocnikami Rektorów ds. Studentów
Niepełnosprawnych wrocławskich uczelni wyższych. Regularne
spotkania Pełnomocników organizuje Wrocławski Sejmik Osób
Niepełnosprawnych. Taka współpraca nie tylko umożliwia wymianę
doświadczeń ale także podejmowanie wspólnych przedsięwzięć na rzecz
studentów niepełnosprawnych. Przykładem jednego z takich działań
jest organizowana przez Dolnośląską Szkołę Wyższą coroczna
konferencja „Niepełnosprawny a edukacja – (…)”, która poświęcona
jest edukacji osób niepełnosprawnych na poziomie gimnazjum, szkoły
ponadgimnazjalnej i uczelni wyższej. W najbliższym czasie we
Wrocławiu, na wzór działań krakowskich uczelni wyższych, zostanie
przygotowany dokument o ścisłej współpracy pomiędzy Pełnomocnikami
Rektorów ds. Studentów Niepełnosprawnych. Ścisła współpraca na
rzecz studentów niepełnosprawnych będzie dotyczyć między innymi
utworzenia wspólnej witryny internetowej o możliwościach podjęcia
studiów, centrum rehabilitacji oraz tzw. banku wolontariuszy.
Źródło: Damian Dudała