Każde z miast opracowuje swoją strategię rozwoju, rozpisaną na lata i cele. Jak to wygląda w stolicy? Obecnie obowiązująca „Strategia rozwoju miasta stołecznego Warszawy do roku 2020” liczy już prawie 8 lat – weszła bowiem w życie w 2005 roku. Jesteśmy zatem na półmetku jej realizacji.
Poprzedni tego rodzaju dokument powstał w Warszawie roku 1998. Zdezaktualizował się jednak, bo: po pierwsze, zmienił się ustrój miasta, po drugie, Polska przystąpiła do Unii Europejskiej, po trzecie, weszły w życie nowe uregulowania prawne nakładających na samorząd obowiązek przygotowania kompleksowych programów w określonych dziedzinach funkcjonowania miasta. Stąd powstała potrzeba stworzenia nowej strategii, która weszła w życie w 2005 roku.
„Strategia rozwoju miasta stołecznego Warszawy do roku 2020” jest przede wszystkim dokumentem niezbyt długim (liczy 76 stron) i bardzo ogólnym. Nie różni się jednak w tym aspekcie od strategii Krakowa, Gdańska czy Wrocławia. Biorąc pod uwagę, że opisuje ona wszystkie, podobnie do dokumentów innych miast, zagadnienia związane z aktualnym funkcjonowaniem metropolii – od komunikacji miejskiej, przez zagospodarowanie terenów zieleni, wspieranie budownictwa mieszkaniowego, rozwój gospodarki, infrastruktury, ochronę zdrowia, kulturę, zwiększenie bezpieczeństwa, rozwój nauki etc. – musi być skrótowa.
– Strategia, jak każdy tego rodzaju dokument, jest dokumentem ujmującym wiele kwestii bardzo ogólnie. Wyznacza jedynie kierunki i ramy działania – mówi Martyna Leciak z Centrum Komunikacji Społecznej Urzędu Miasta.
I jak w każdej strategii – i w tym dokumencie znajdziemy zarówno opis wizji oraz misji, a także cele strategiczne i operacyjne. A wszystko to poprzedzone analizą SWOT.
Jakie są cele strategiczne do 2020 roku? Obecna strategia obejmuje 5 celów (i to według nich tematycznie podzielony jest dokument). Są nimi:
- Poprawa jakości życia i bezpieczeństwa mieszkańców Warszawy
- Wzmocnienie poczucia tożsamości mieszkańców poprzez pielęgnowanie tradycji, rozwój kultury i pobudzanie aktywności społecznej
- Rozwijanie funkcji metropolitalnych wzmacniających pozycję Warszawy w wymiarze regionalnym, krajowym i europejskim
- Rozwój nowoczesnej gospodarki opartej na wiedzy i badaniach naukowych
- Osiągnięcie w Warszawie trwałego ładu przestrzennego.
Każdy z celów strategicznych rozwinięty jest dodatkowo o cele operacyjne (jest ich od 3 do 6, zależnie od tego, jakiemu celowi strategicznemu są przypisane), które opisują nieco bardziej szczegółowo wspomniane cele strategiczne. Tam też można znaleźć więcej informacji na temat poszczególnych działań.
Gdzie jest miejsce organizacji pozarządowych w aktualnej strategii rozwoju Warszawy? Przede wszystkim pojawiają się one w analizie SWOT, jako organizacje, których potencjał miasto zauważa i w związku z tym, chce prowadzić z nimi stały program współpracy.
Drugie miejsce w Strategii, w którym czytamy o NGO-sach, to program opisujący kwestie rozszerzenia pomocy społecznej. Tam znajdziemy opis wielu zadań, które mogą być przekazywane organizacjom pozarządowym, jak choćby: tworzenie rodzinnych form opieki zastępczej i ich wspieranie; działanie na rzecz dzieci i młodzieży ze środowisk zagrożonych czy poradnictwo, terapię, informację społeczną, pomoc rzeczową.
Ten w miarę szczegółowy opis działań pozwalałby przypuszczać, na to, że, można spodziewać się podobnych informacji na temat współpracy z NGO-sami przy kolejnych celach operacyjnych – dotyczących kultury, edukacji czy działań nad Wisłą. Ale tak nie jest. Mimo że w analizie SWOT przy temacie związanymi z kulturą, podkreślono, że słabą stroną jest właśnie współpraca miasta z organizacjami pozarządowymi. Co więcej, właśnie w analizie SWOT zaznacza się, że silną stroną miasta jest zarówno duża liczba i różnorodność organizacji pozarządowych, jak i ich szeroki obszar działania.
Być może zatem w 2005 roku autorzy dokumentu nie spodziewali się tak ogromnego rozwoju III sektora i jego znaczenia? A może strategia rozwoju to – przynajmniej w kontekście organizacji pozarządowych – dokument pełen luk i braków, i tak być musi, bo nie sposób ująć wszystkiego?
– Nie do końca się z tym zgodzę. Wspominany szczegółowy opis współpracy w obszarze pomocy społecznej wynika z tego, że już w roku 2005 współpraca miasta z organizacjami zajmującymi się tym tematem była na bardziej zaawansowanym poziomie niż w innych dziedzinach. Natomiast wszystkim organizacjom pozarządowym poświęcony jest po prostu jeden odrębny cel operacyjny Strategii – tłumaczy Martyna Leciak. – Ten cel to „Aktywizacja społeczności lokalnych i organizacji pozarządowych”. Uważam to za bardzo ważne, że taki cel się w strategii rozwoju znalazł – bo dzięki niemu został podkreślony fakt, że organizacje są niezwykle istotnym partnerem miasta we współpracy. I mimo, że jest ogólny, w dużym stopniu wyczerpuje opis możliwości wspólnych działań – dodaje.
Przyjrzyjmy się zatem, co składa się na tę część strategii, która dotyczy sektora pozarządowego. Do realizacji celu Aktywizacja społeczności lokalnych i organizacji pozarządowych” przyczynić się mają dwa programy:
-
Program 2.4.1. Rozwijanie współpracy ze społecznościami lokalnymi i organizacjami pozarządowymi
Zadanie 2.4.1.1. Monitorowanie aktywności społeczności lokalnych i organizacji pozarządowych
Zadanie 2.4.1.2. Ujednolicenie zasad współpracy jednostek organizacyjnych miasta z organizacjami pozarządowymi
Zadanie 2.4.1.3. Stworzenie wieloletniego programu współpracy miasta z organizacjami pozarządowymi
Zadanie 2.4.1.4. Rozwijanie formuły partnerstwa społecznego w ramach Forum i komisji dialogu społecznego -
Program 2.4.2. Stworzenie warunków do przekazywania niektórych zadań miasta społecznościom lokalnym i organizacjom pozarządowym
Zadanie 2.4.2.1. Budowa systemu informacji internetowej o programach planowanych przez miasto i możliwych do realizacji przez społeczności lokalne i organizacje pozarządowe
Zadanie 2.4.2.2. Stworzenie internetowej księgi dotacji
Zadanie 2.4.2.3. Analizowanie możliwości przekazywania nowych zadań organizacjom pozarządowym.
Jak przebiega realizacja tych działań? Wiele z nich zostało podjętych: powstała internetowa księga dotacji, miejska strona internetowa dla organizacji, działają komisje dialogu społecznego. Udało się ujednolicić dużą część zasad dotyczących współpracy, a samorząd co jakiś czas wykonuje badania monitorujące aktywność organizacji. Nadal wyzwaniem pozostaje stworzenie wieloletniego programu współpracy.
Martyna Leciak, podkreśla, że oceniając realizację strategii trzeba mieć na względzie jej specyficzny charakter: – Trzeba pamiętać, że ten dokument, opisujący strategię rozwoju, został obudowany innymi dokumentami poświęconymi już poszczególnym działaniom, tematom. Co więcej, te dokumenty – jak choćby program współpracy z NGO-sami – są aktualizowane i tam są konkretne rozwiązania. Nie można oczekiwać, żeby Strategia rozwoju była detalicznym opisem, bo to nie jest tego rodzaju dokument. A to, co jest opisane w Strategii, jako miasto realizujemy cały czas; współpraca z organizacjami pozarządowymi jest stale rozwijana – nie jest to proces skończony i zamknięty. I im będzie ona szersza, tym lepiej – podkreśla.
Nowy dokument opisujący strategię rozwoju Warszawy przypuszczalnie powstanie około roku 2020. Będzie zapewne poprzedzony, podobnie jak obecnie obowiązujący, konsultacjami społecznymi. Być bardziej rozbudowanymi niż ówczesne, co daje nadzieję, na to, że rola organizacji pozarządowych zostanie w tej nowej Strategii rozwoju bardziej uwzględniona.
Źródło: inf. własna (ngo.pl)