Publicystyka - ngo.pl

Udany ubiegłoroczny spływ Odrą od Wrocławia do Szczecina zachęcił organizatorów do kontunuowania akcji w tym roku – tym razem na największej z polskich rzek – Wiśle. Ta proekologiczna inicjatywa, która ma zwrócić uwagę na wartość odpadów z tworzyw sztucznych i korzyści jakie przynosi ich właściwe zagospodarowanie, ściśle powiązana jest z problematyką zaśmiecania - odpady porzucone w środowisku często w efekcie trafiają do rzek i dalej do mórz.

Za nami pierwszy etap – z Oświęcimia do Krakowa - z ponad 800 km spływu Wisłą, które ma do pokonania w tym roku Dominik Dobrowolski - wrocławski ekolog i podróżnik. Trasa od Oświęcimia do Gdańska, podzielona jest na ponad 20 etapów, z przystankami m.in. w Krakowie, Tarnobrzegu, Puławach, Warszawie, Płocku, Toruniu, Grudziądzu, Tczewie. Podczas 3-tygodniowego samotnego spływu odbędzie się tam wiele spotkań z lokalnymi społecznościami, gdzie wspólna troska o czystość rzeki będzie głównym tematem.

„Wg szacunków UNEP ponad 80% zanieczyszczeń w środowisku wodnym ma swoje źródło na lądzie, jako skutek nieefektywnej gospodarki odpadowej. Plastikowe odpady są nie do zaakceptowania w środowisku naturalnym. Szczególnie widoczne są w środowisku wodnym, ponieważ unoszą się na powierzchni wody. Problem zaśmiecania środowiska odpadami rozmaitego typu, w tym pochodzącymi z tworzyw sztucznych, nie wynika bezpośrednio ze stosowania tych materiałów w gospodarce” - mówi Kazimierz Borkowski, dyrektor Fundacji PlasticsEurope Polska. „Dla przykładu opakowania z tworzyw sztucznych, które są chętnie wykorzystywane, ponieważ są wygodne i lekkie do transportu, jeśli zostaną nieodpowiedzialnie porzucone w środowisku to stają się kłopotliwym odpadem, który ostatecznie - zamiast do odzysku - trafić może do rzek i mórz. Potrzebna jest zatem odpowiednia edukacja, ale i powszechne wdrożenie rozwiązań umożliwiających prawidłowe zagospodarowanie odpadów - dodaje Kazimierz Borkowski

Wydaje się, że ostatnie zmiany w prawie odpadowym, uregulowanie kwestii własności odpadów, pozwolą przyspieszyć nadrabianie zaległości w dziedzinie zagospodarowania odpadów w naszym kraju. Odpady komunalne wytwarzane na danym terenie staną się własnością samorządu, co pozwoli gminom i regionom prowadzić racjonalną gospodarkę odpadami, poprzez ekonomicznie uzasadniony odzysk zawartych w odpadach zasobów (kompostowanie, recykling mechaniczny, odzysk energii). Ponadto projekt nowej ustawy o odpadach transponującej do polskiego prawa podstawowe zapisy Ramowej Dyrektywy o Odpadach został wreszcie (termin określony w Dyrektywie upłynął w grudniu 2010) złożony przez rząd do Sejmu i powinien być przyjęty przez Parlament do końca roku 2012. Równolegle prowadzone są prace legislacyjne dotyczące zmian szczegółowych rozwiązań gospodarki odpadami, np. recyklingu pojazdów wycofanych z użytku, czy nowych zasad gospodarki odpadami opakowaniowymi.

Prowadzone działania legislacyjne dążą do wyeliminowania podstawowych słabości polskiego systemu gospodarki odpadami (niewydolny system kontroli, raportowanie fałszywych danych, uchylanie się części przedsiębiorców od obowiązków związanych z odzyskiem opakowań, fikcyjny obrót odpadami, itp.).

Wszystkie te zmiany prawne mają na celu wprowadzenie całego systemu, który zbliży nasze społeczeństwo do „Społeczeństwa Recyklingu” zgodnie z wymogami Dyrektywy, a więc programów zmierzających do ograniczenia powstawania odpadów. Art. 29 Ramowej Dyrektywy Odpadowej nakłada na Kraje Członkowskie wdrożenie takich programów do końca 2013 roku, a do roku 2020 uzyskania poziomu co najmniej 50% przygotowania do recyklingu i recyklingu głównych frakcji materiałowych występujących w odpadach komunalnych (szkło, metal, papier, tworzywa sztuczne) oraz co najmniej 70% w zakresie odpadów budowlanych i rozbiórkowych.