Wydawałoby się, że organizacja pozarządowa nie jest samotną wyspą. Jednak z najnowszych badań wynika, że tylko 18% organizacji utrzymuje regularne, partnerskie kontakty z innymi stowarzyszeniami lub fundacjami. O wiele więcej - bo 60% - zainteresowanych jest luźnymi relacjami. Może być to jeden z powodów, dla których federacje i porozumienia mają zazwyczaj wciąż tak słabą pozycję.
http://www.sxc.hu
Wśród najważniejszych partnerów polskich organizacji znajdują się inne stowarzyszenia i fundacje. Kontakty między nimi przybierają różne formy – od luźnych relacji polegających na sporadycznych spotkaniach przy okazji różnego rodzaju wydarzeń czy zebrań, poprzez wymianę informacji wspomagającą codzienną pracę, po ścisłą kooperację w ramach partnerstw czy sieci. Warto podkreślić, że współpraca w ramach sektora, polegająca m.in. na wzajemnej wymianie informacji i doświadczeń, pomocy materialnej, wspólnym planowaniu i tworzeniu projektów czy też wzajemnym wsparciu organizacyjnym, pozwala przezwyciężać ograniczenia związane z brakiem rozwiniętej struktury, niedostatkami finansowymi czy brakiem wykwalifikowanych pracowników lub wolontariuszy. Wzajemne informowanie się o potrzebach beneficjentów działań tych organizacji może ułatwić dotarcie do nich i polepszyć jakość udzielanej pomocy. Z kolei wymiana informacji dotyczących wymogów i trudności związanych z zakładaniem i rozwijaniem organizacji oraz z pogłębianiem wiedzy na temat realiów współpracy z samorządem lokalnym czy sposobów zdobywania funduszy może znacznie ułatwić codzienne funkcjonowanie organizacji.
Współpraca wewnątrz sektora i wypracowanie wspólnej strategii działania mogą nie tylko usprawnić funkcjonowanie samych organizacji, ale i umocnić ich pozycję wobec władz lokalnych i poprawić efektywność lokalnych działań. Wyłonienie miejscowych przedstawicielstw organizacji pozarządowych pozwala w większym stopniu wpływać na lokalne prawodawstwo i usprawnia informowanie strony samorządowej o bieżących inicjatywach obywatelskich.
Kontakty z innymi organizacjami w Polsce
Dlatego dobrą informacją jest obserwowany rozwój relacji wewnątrzsektorowych w ostatnich latach: w 2006 r. 66% polskich organizacji pozarządowych podtrzymywało jakieś kontakty z innymi, w 2008 czyniło to 71%, zaś w najnowszej edycji badania już 78% organizacji deklaruje, że przynajmniej od czasu do czasu kontaktuje się z innymi NGO. Jednak gdy spojrzymy na częstotliwość kontaktów między organizacjami, okazuje się, że opisywany wzrost dotyczy przede wszystkim kontaktów sporadycznych. Spośród owych 78% podtrzymywanie „częstych, regularnych kontaktów” z innymi organizacjami zadeklarowało tylko 18% polskich stowarzyszeń i fundacji, tyle samo, co cztery lata wcześniej, i nawet nieco mniej niż dwa lata wcześniej, natomiast pozostałe 60% wskazywało kontakty „sporadyczne” lub „co jakiś czas”.
Mamy więc do czynienia z rozwojem rzadkich, niezobowiązujących kontaktów. Można zakładać, że nie mają one zasadniczego znaczenia dla bieżących działań organizacji, jednak w dłuższej perspektywie mogą zmienić ich postrzeganie samych siebie oraz plany i strategie rozwojowe na przyszłość. Jest to więc bezsprzecznie proces dobry, choć być może naturalny w sytuacji, gdy organizacji jest – jak się wydaje – coraz więcej, i coraz łatwiej jest im się komunikować ze sobą za sprawą nowych mediów. Martwi natomiast fakt, iż przemianom tym nie towarzyszy rozwój ścisłej współpracy. Warto też podkreślić, że wciąż ponad jedna piąta organizacji nie podtrzymuje żadnych relacji z innymi NGO. Szczególnie często dotyczy to tych działających na skalę najbliższego sąsiedztwa (aż 46% takich inicjatyw nie współpracuje z innymi).
CZĘSTOTLIWOŚĆ KONTAKTÓW Z INNYMI ORGANIZACJAMI POZARZĄDOWYMI WŚRÓD ORGANIZACJI O RÓŻNEJ SKALI DZIAŁANIA
Wśród organizacji podtrzymujących relacje z innymi inicjatywami część czyni to w ramach formalnie istniejących zrzeszeń czy sieci. Do krajowych regionalnych lub branżowych porozumień organizacji pozarządowych (np. związków stowarzyszeń, federacji, forów, sieci itp.) należy 30% polskich organizacji. Częściej w tego rodzaju porozumienia angażują się organizacje działające na szerszą (co najmniej regionalną) skalę niż inicjatywy lokalne (spośród których tylko 20% włącza się w takie współdziałanie); wyraźnie też większe zainteresowanie zrzeszaniem widoczne jest wśród organizacji o długim stażu działania (spośród stowarzyszeń i fundacji ponad piętnastoletnich aż 46% przynależy do jakichś porozumień). Obserwujemy też różnice między organizacjami działającymi na różnych polach: wśród zajmujących się sportem, turystyką, rekreacją czy hobby aż 40% należy do jakichś szerszych struktur, wśród tych skupionych na kulturze i sztuce zaledwie 22%, a wśród edukacyjnych – tylko 18%.
CZŁONKOSTWO W KRAJOWYCH POROZUMIENIACH ORGANIZACJI POZARZĄDOWYCH WŚRÓD ORGANIZACJI Z SZEŚCIU NAJWIĘKSZYCH BRANŻ SEKTORA
Kontakty zagraniczne
Z kolei z organizacjami zagranicznymi kontakty utrzymuje ponad jedna czwarta (28%) polskich stowarzyszeń i fundacji. Najczęściej są to organizacje z krajów Unii Europejskiej (26% organizacji ma z nimi kontakty), rzadziej z innych krajów (16%). Relacje te nie są jednak bardzo pogłębione: zaledwie 4% respondentów potwierdziło, że są to częste, regularne kontakty.
Z zagranicznymi inicjatywami pozarządowymi najczęściej współpracują organizacje działające na szeroką skalę (całej Polski – 37%, ponadnarodową – 68%), z największych miast (Warszawa – 44%, inne miasta wojewódzkie – 34%) oraz te najdłużej funkcjonujące (ponad 15 lat – 35%).
Natomiast do zagranicznych lub międzynarodowych porozumień organizacji pozarządowych należy blisko jedna dziesiąta (9%) polskich stowarzyszeń i fundacji.
Źródło: inf. własna ngo.pl
