Publicystyka - ngo.pl

Tym razem jej celem było wzmocnienie poczucia więzi młodych legniczan z ich miastem poprzez sięgnięcie do korzeni, chlubnej historii, panowania Piastów. Formę przekazu wiedzy historycznej i dobór działań artystycznych dostosowano do młodego pokolenia, a dawną historię Legnicy wskrzeszono w aktach street artu. W ramach projektu odbył się cykl warsztatów twórczych, powstały również dwa murale.

Legnica ma dosyć skomplikowaną historię, zbiegają się w niej tradycje wielu narodów m.in. niemieckie, czeskie, polskie a także rosyjskie. Wszystko to sprawia, że jest ona miastem wielokulturowym. Obecnie jest często kojarzona z głównym dowództwem Armii Radzieckiej w Polsce, mimo że wojska te opuściły miasto 20 lat temu (1945-1993). Historia ma wyraźny wpływ na poczucie tożsamości mieszkańców Legnicy, ale często negatywny. Dzielnica Zakaczawie, zwana także Dzielnicą Cudów jest najbardziej zdegradowaną częścią miasta, w znacznej mierze zaniedbaną estetycznie (pomimo architektonicznych rewitalizacji niektórych obszarów), kulturalnie i społecznie. To tu w większości odbyły się działania artystyczne.

Dzieci i młodzież – wychowankowie podstawówki na Zakaczawiu – uczestniczyli w cyklu plenerowych warsztatów plastycznych prowadzonych przez artystów. W ich ostatniej części malowali ściany otaczające szkołę zgodnie z kolorystyką i symboliką muralu, który namalował znany wrocławski muralista Otecki, a właściwie Wojciech Kołacz. To artysta, który tworzy grafikę, malarstwo, rzeźbę, plakaty, a także sztukę ulicy. Jego murale, które podziwiać można na budynkach Wrocławia, Krakowa, Łodzi, Warszawy, Gdyni czy Drezna, wyróżniają się skomplikowaną fabułą, wielowarstwową strukturą, bogatą kolorystyką i subtelnym stylem nasuwającym skojarzenia bardziej z rysunkiem niż malarstwem. Otecki pozostawił w przestrzeni miasta wizerunek Witelona, postaci najjaśniej zapisanej w historii i dawnej, średniowiecznej Legnicy.

Vitello Thuringopolonis, znany także jako Erazm Ciołek, był trzynastowiecznym myślicielem który pozostawił po sobie kilka traktatów dotyczących filozofii, ale również optyki, astronomii, meteorologii a nawet demonologii. Szczególnie zajmowała go teoria widzenia, swymi twierdzeniami stworzył podwaliny psychologii spostrzegania. Mnich z muralu Oteckiego dzierży w dłoni pryzmat, który rozszczepia światło, jakby w sposób symboliczny „oświecał” odbiorców. Autor użył czterech kolorów, a projekt odzwierciedla jego niepowtarzalny sposób narracji oraz geometryzującego zagospodarowania przestrzeni. Wielometrowa postać przypomina legniczanom znamienitą postać Witelona, którego imię nosi np. tutejsza filia Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej czy jedna z głównych miejskich „krzyżowek”.

Mural Dagmary Angier-Sroki i Bartomieja Sroki ukazuje natomiast średniowiecznego rycerza, który trzyma w ręce tarczę z piastowskim herbem. Poniżej widnieje fragment Psalmu pisany łaciną: Exaltationes Dei in gutture eorum, et gladii ancipites in manibus eorum (Niech chwała Boża będzie w ich ustach, a miecze obosieczne w ich ręku; Psalm 149,6). Jak objaśniają pomysłodawcy: „słowa te są żywym przesłaniem dla każdego z nas, abyśmy mogli stać się współczesnymi rycerzami. W Średniowieczu dla walczących ważne było duchowe wsparcie, i to nie zmieniło się do dziś”. Zacytowany po łacinie fragment pochodzący z Księgi Psalmów Starego Testamentu ma zachęcić mieszkańców Legnicy do przeczytania całego utworu w języku polskim.

Projekt „Średniowieczna Legnica” zrealizowała Fundacja Sztuka dla Ludzi, a współfinansowały Fundacja Polska Miedź oraz Urząd Miasta Legnica.

*            *             *

Fundacja Sztuka dla Ludzi prowadzona przez małżeństwo artystów – Dagmarę Angier-Srokę i Bartłomieja Srokę – działa w Legnicy od 2010 r., i zajmuje się edukacją kulturalną. Do do tej pory zrealizowała m.in. dwie edycje Festiwalu Street Art Beetween The Walls, w efekcie którego powstały pierwsze miejskie murale. Organizacja od kilku lat edukuje i animuje artystycznie młodsze i starsze pokolenia mieszkańców miasta i regionu, np. w takich projektach jak „Kultura Dojrzałości”, „ONN – Obywatel Nikomu Nieznany”, „Ptasie radio” „Kolej na Książkę”, a ostatnio „Średniowieczna Legnica”.

tekst: Justyna Teodorczyk