Publicystyka - ngo.pl

W związku z nieprawdziwymi, niemającymi oparcia w faktach zarzutami nielegalnego lobbingu sformułowanymi pod adresem Fundacji im. Stefana Batorego przez posłów PiS Zbigniewa Boguckiego, Pawła Jabłońskiego i Michała Wójcika na konferencji prasowej w Sejmie 10 lipca, dzień po posiedzeniu Komisji sprawiedliwości i praw człowieka pracującej nad poselskimi projektami ustaw o Trybunale Konstytucyjnym, oświadczamy, że:

Po pierwsze, projekt ustawy o Trybunale Konstytucyjnym oraz projekt ustawy – Przepisy wprowadzające ustawę o Trybunale Konstytucyjnym wniesiony do Sejmu przez posłów koalicji rządzącej jest – jak zapisano i podkreślono w jego uzasadnieniu – efektem kilkuletnich prac, dyskusji i publicznych konsultacji prowadzonych w środowiskach akademickich, eksperckich i pozarządowych z inicjatywy działającego przy Fundacji Batorego Zespołu Ekspertów Prawnych.  Idea opracowania społecznego projektu nowej reformatorskiej ustawy o Trybunale Konstytucyjnym, która zabezpieczyłaby niezależność i apartyjność tej instytucji jako gwaranta przestrzegania Konstytucji, powstała w styczniu 2019 roku podczas konferencji „Jak przywrócić państwo prawa?” zorganizowanej przez Fundacji im. Stefana Batorego po przejęciu TK przez ówczesną partię rządzącą. Nad pierwszą wersją projektu pracował Zespół Ekspertów Prawnych, składający się z 17 przedstawicieli nauk prawnych. Proces przygotowania trwał blisko 3 lata i obejmował szerokie konsultacje publiczne i eksperckie. Projekty były publikowane w mediach, omawiane na konferencjach i seminariach akademickich, prezentowane publicznie w Sejmie i w Senacie. Uwagi zgłaszane w toku konsultacji i dyskusji wpłynęły na ostateczny kształt projektów. Poparcie dla rozwiązań zaproponowanych w projekcie wyraziło 48 organizacji społeczeństwa obywatelskiego, reprezentujących szerokie spektrum działalności społecznej.  Cały proces tworzenia i konsultacji projektu był jawny i przejrzysty: informacje o założeniach projektu i pracach nad tworzeniem ustawy znane były publicznie od kilku lat, a sam projekt został opublikowany na stronach Fundacji w lipcu 2022 a informacja o nim przesłana do wszystkich ugrupowań reprezentowanych w polskim Sejmie. Szczegóły prac nad projektami zostały opisane w uzasadnieniach projektów ustaw.  

Po drugie, Fundacja im. Stefana Batorego nie prowadziła i nie prowadzi działalności lobbingowej i nie podejmuje czynności, o których mowa w art. 2 ust. 2 ustawy o działalności lobbingowej w procesie stanowienie prawa.  Przypominamy, że zgodnie z przepisami tej ustawy, działalnością lobbingową wymagającą zgłoszenia w rejestrze podmiotów wykonujących zawodową działalność lobbingową jest zarobkowa działalność prowadzona na rzecz osób trzecich w celu uwzględnienia w procesie stanowienia prawa interesów tych osób. Publicznie ogłoszony i szeroko skonsultowany społeczny projekt ustawy o Trybunale Konstytucyjnym, opracowany przez działający przy Fundacji Zespół Ekspertów Prawnych, jest przejawem troski obywatelskiej o dobro publiczne i standardy demokratycznego państwa prawa. Tworząc warunki i przestrzeń do jego powstania i upowszechnienia, Fundacja Batorego działała w interesie publicznym, zgodnie ze swoimi celami statutowymi, jakim jest m.in. prowadzenie działań służących upowszechnieniu zasad demokratycznego państwa prawa, przejrzystości w życiu publicznym, społecznej kontroli nad instytucjami zaufania publicznego oraz przeciwdziałania patologiom życia publicznego i społecznego. 

Po trzecie, proces tworzenia rekomendacji, założeń czy projektów ustaw przez organizacje społeczne i eksperckie jest powszechną i uznaną praktyką w demokratycznym państwie prawa. Włączanie się obywatelek i obywateli i zorganizowanego społeczeństwa obywatelskiego w procesy stanowienia prawa i tworzenia polityk publicznym jest dowodem obywatelskiego zaangażowania w sprawy publiczne, a więc tym, na czym powinno zależeć władzy publicznej podchodzącej z demokratycznych wyborów. W ubiegłym roku organizacje społeczne przygotowały kilkanaście różnych projektów i założeń do projektów ustaw dotyczących różnych sfer życia społecznego. Część z nich została podjęta przez posłów, część nie. Jest to wyraz realizacji wolnego mandatu poselskiego, zwyczajny element procesu legislacyjnego. Najważniejszą zasadą, która powinna przyświecać temu procesowi jest jego jawność i inkluzyjność. Wniesione przez posłów koalicji rządzącej społeczne projekty ustaw o Trybunale Konstytucyjnym spełniają obydwie zasady.