W 2018 r. do Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych pracodawcy wpłacili rekordową sumę ponad 4,344 mld zł [1]. Aby uniknąć obowiązkowych wpłat, wskaźnik zatrudnienia osób z niepełnosprawnością w firmach, w których pracuje co najmniej 25 osób [2], nie może być niższy niż 6%. Dlaczego pracodawcy wciąż dość niechętnie zatrudniają osoby z niepełnosprawnością?
Praca jest istotnym elementem życia każdego człowieka. W przypadku osób z niepełnosprawnością jest dokładnie tak samo. Jednak ich sytuacja na rynku pracy nie jest najlepsza – obecnie wskaźnik zatrudnienia osób z niepełnosprawnością w wieku produkcyjnym wynosi zaledwie 28,2% [3].
Pracodawcy wciąż niechętnie po nie sięgają, mimo widma niemałych wpłat na rzecz PFRON z jednej strony, oraz licznych korzyści płynących z zatrudniania pracowników z orzeczeniem o niepełnosprawności (m.in. refundacja wynagrodzeń, dotacje na utworzenie lub wyposażenie stanowiska pracy, zwrot kosztów szkolenia). Czemu tak się dzieje?
Niewiedza i stereotypy
– Kontaktom z osobami z niepełnosprawnością często towarzyszy poczucie lęku, niezręczność czy odruchowa nadopiekuńczość – mówi Ewa Spychała z Centrum Integracja w Warszawie. – W przypadku pracodawców dochodzą do tego jeszcze obawy związane z efektywnością pracy, kosztami zatrudnienia, biurokracją czy potencjalnymi kontrolami Państwowej Inspekcji Pracy. Tymczasem wszystkie te elementy są w dużej mierze wynikiem braku rzetelnej wiedzy na temat tej grupy społecznej – wyjaśnia.
Z niewiedzą i stereotypowym myśleniem na temat zatrudniania osób z niepełnosprawnością od lat walczy Fundacja Integracja. Jednym z głównych narzędzi do osiągnięcia tego celu jest portal Sprawniwpracy.com – pierwszy i największy w Polsce ogólnokrajowy serwis rekrutacyjny dla osób z niepełnosprawnością. Można w nim znaleźć oferty pracy, praktyk i staży, odpowiedzi na pytania dotyczące różnych aspektów zatrudniania osób z niepełnosprawnością oraz poszukiwania pracy.
– To miejsce kontaktu osób z niepełnosprawnością i pracodawców – wyjaśnia główną ideę serwisu Ewa Pawłowska, prezes Fundacji Integracja. Podkreśla, że portal powstał z potrzeby rynku. – W 2013 r. Instytut GfK Polonia opublikował raport na temat świadomości przedsiębiorców w zakresie zatrudniania osób z niepełnosprawnością. Wynikało z niego, że obaw związanych z ich zatrudnianiem nie ma jedynie 59 proc. pracodawców.
Część z tych obaw wynika z pewnością z obowiązujących przepisów. Przykładem mogą być orzeczenia z wpisem o całkowitej niezdolności do pracy. Pracodawcy wpadają w tę samą pułapkę znaczeniową, co wiele osób z niepełnosprawnością. Zapis w orzeczeniu „całkowita niezdolność do pracy” często jest interpretowany dosłownie, tj. że taka osoba nie może podjąć jakiekolwiek pracy.
– Mój mąż, śp. Piotr Pawłowski, sam miał taki wpis w orzeczeniu – mówi Ewa Pawłowska. – Nie przeszkadzało mu to jednak w zatrudnianiu kilkudziesięciu osób i kierowaniu jedną z największych organizacji pozarządowych zajmujących się niepełnosprawnością w Polsce.
Cel – aktywizacja zawodowa
Serwis Sprawniwpracy.com to korzyści dla obu stron procesu rekrutacji. Pracodawcy, którzy dołączają do portalu, otrzymują wsparcie ekspertów Integracji. Bogata jest również baza kandydatów do pracy, wśród których są ludzie o różnym wykształceniu, doświadczeniu, możliwościach i aspiracjach zawodowych. Ale oprócz ofert pracy i profili kandydatów, portal zawiera również wiele istotnych treści dla osób z niepełnosprawnością, podpowiada jak napisać CV, czy list motywacyjny.
Portal skonstruowany jest według standardów dostępności WCAG 2.0, których wdrażaniem w Polsce zajmują się eksperci Integracji.
Partnerami portalu Sprawniwpracy.com są: Fundacja PZU, MetLife, Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych oraz Fundacja "la Caixa".
[2] W przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy; zatrudnienie na umowę o pracę
[3] GUS, Badanie Aktywności Ekonomicznej Ludności Polski, III kwartał 2018 r.
Źródło: Fundacja Integracja