Publicystyka - ngo.pl

Społeczna Strategia Warszawy na lata 2009 – 2020 została uchwalona 18 grudniu 2008 roku – dokładnie pięć lat temu. To obszerny dokument (115 stron), wyznaczający kierunki rozwiązywania problemów społecznych stolicy. Dotyczy obszarów takich jak: pomoc społeczna, oświata, zdrowie, kultura, bezpieczeństwo i rozwój miasta.

Anna Giza-Poleszczuk z Uniwersytetu Warszawskiego, przygotowując się do spotkania, sięgnęła po dokument ze wzruszeniem. – Przypomniałam sobie ten naprawdę intensywny proces, w którym Strategia powstawała – mówiła. – Ramię w ramię siedzieli przedstawiciele miasta, urzędnicy różnych biur, ludzie z uczelni, a także z organizacji pozarządowych i wypracowywali wspólne spojrzenie na to, co dzieje się w Warszawie. Kiedy patrzę dziś na tę Strategię, mam wrażenie, że pewne wyzwania są już mniej palące niż kiedyś.

Z podobnym sentymentem do dokumentu zajrzała Joanna Gospodarczyk, dyrektor stołecznego Biura Edukacji. – Zamknęłam oczy i przypomniałam sobie Warszawę w 2008 roku. Nie było wtedy Centrum Nauki Kopernik, nie było Muzeum Historii Żydów Polskich, a brzegi Wisły może nie były puste, ale nie były tak pełne, jak podczas tegorocznego lata – opowiadała.

Niestety nie wszystkie zmiany, jakie dokonały się na przestrzeni ostatnich pięciu lat, były tak pozytywne. – Wzrosła pasywność zawodowa osób niepełnosprawnych. To problem nie tylko Warszawy, ale Mazowsza i całej Polski – mówił podczas swojej prezentacji Jan Herbst z Moja Polis (http://www.mojapolis.pl). Jak zauważył, niepokojące jest, że poziom aktywności zawodowej tych osób nie zwiększa się pomimo realizacji licznych programów i kampanii informacyjnych.

– Udało nam się przekroczyć próg dodatniego przyrostu naturalnego, ale ten przyrost ponownie spada – kontynuował Jan Herbst. – Mamy też coraz więcej osób starszych. Warszawie przybywa mieszkańców, ale nie przybywa nowych podatników. Mamy coraz więcej samochodów i coraz wyższe lokaty w rankingach zakorkowania miast – wyliczał socjolog. – Ponosimy również bardzo duże wydatki na transport publiczny. Warszawa pod tym względem bije każde inne miasto w Polsce, mimo że udaje jej skutecznie pozyskiwać na ten cel środki z funduszy europejskich.

O problemie rosnącej liczby seniorów mówiła również Barbara Mąkosa-Stępkowska, z Urząd Dzielnicy Ursynów. – Społeczna Strategia Warszawy powinna uwzględniać, że ta grupa osób będzie za chwilę w bardzo trudnej sytuacji. Ich dzieci będą pracowały do 67. roku życia i nie będę mogły zajmować się nimi na co dzień. Należałoby więc myśleć strategicznie nad zwiększeniem bazy domów dziennego pobytu, ale też o możliwościach aktywizacji seniorów. Konieczne jest zwiększenie dostępności i lepsza organizacja służby zdrowia, a także zapewnienie osobom starszym dostępności badań specjalistycznych.

– Z drugiej strony, mamy tych sprawniejszych staruszków – mówiła Barbara Mąkosa-Stępkowska. – Zanim staną się klientami służby zdrowia, należałoby umożliwić im utrzymanie dobrej kondycji jak najdłużej, chociażby poprzez tak drobne rzeczy, jak siłownie plenerowe czy zwiększenie dostępności obiektów sportowych.

Anna Giza-Poleszczuk z UW przekonywała z kolei, że w kolejnych latach realizacji Strategii potrzebne jest większe zaangażowanie uczelni w rozwiązywanie problemów społecznych, na przykład poprzez wolontariat edukacyjny. – Ważne wydaje mi się zaangażowanie pracowników i studentów różnych warszawskich uczelni do tego, aby na przykład pomagali dzieciom zmagać się z matematyką. Tego rodzaju wolontariat edukacyjny już istnieje, ale na niewielką skalę. Z pewnością można by to znacznie bardziej rozwinąć – przekonywała socjolożka. – Mogę wyobrazić sobie, że studenci Uniwersytetu Medycznego mogliby pomagać w diagnozie zdrowotnej. Z drugiej strony, mamy potężne akademickie związki sportowe. Rzeczą piękną i niezwykle przyszłościową byłoby, gdyby pojawił się zespół trenerów podwórkowych, którzy ruszyliby do zaniedbanych dzielnic Warszawy i szukali chętnych do ćwiczeń.

– Moim osobistym marzeniem – kontynuowała Anna Giza-Poleszczuk – jest stworzenie przy uczelniach platform współpracy o charakterze problemowym czy innowacyjnym, przeznaczonych dla małych przedsiębiorców, instytucji publicznych oraz grup mieszkańców. Te platformy mogłyby pomagać im w rozwiązywaniu problemów. Przykładowo: szewc na Tamce traci klientów i już niedługo będzie musiał zamknąć biznes. By tego uniknąć, zwraca się po pomoc do zespołu interdyscyplinarnego przy Politechnice Warszawskiej, który zrobi mu stronę internetową albo zapewni jakąś kampanię informacyjną.

– Mamy do tego wystarczający kapitał społeczny – przekonywała socjolożka. – Mamy bardzo dużo różnego rodzaju aktywnych ruchów. Niektóre z nich może są mniej fajne niż byśmy sobie życzyli, ale wyraźnie widać, że jest energia, wola działania, aktywność społeczna. W Warszawie ziemia drży pod stopami.

– Im więcej różnych rzeczy robimy, tym gorzej dla nas – mówił przewrotnie Włodzimierz Paszyński, wiceprezydent Warszawy. – Pięć czy dziesięć lat temu nie widziałem w gazetach alarmistycznych informacji na temat braku miejsc w żłobkach czy przedszkolach. O tym się nie mówiło i nikt tego nie traktował jako problem – zauważył prezydent. Obecnie to jeden z wiodących tematów, choć – jak zapewniał – dziś Warszawa ma około 300 wolnych miejsc przedszkolnych. – Oczywiście one często nie znajdują się obok domu, dlatego nie poprzestaniemy na tym i będziemy dalej te miejsca tworzyć. Podobnie jest ze żłobkami. Paradoksalnie, im więcej ich jest, tym większe są oczekiwania. Mamy obecnie około dwóch tysięcy miejsc więcej niż kilka lat temu. W przyszłym roku chcemy osiągnąć liczbę sześć tysięcy miejsc w żłobkach, a wiec podwoić stan sprzed 2007 roku – mówił Włodzimierz Paszyński. Na koniec dodał, że spotkanie, choć miało charakter rocznicowy, nie było incydentalne. Rozpoczęło proces monitorowania Strategii, w który będą angażowani mieszkańcy.