Przeglądarka Internet Explorer, której używasz, uniemożliwia skorzystanie z większości funkcji portalu ngo.pl.
Aby mieć dostęp do wszystkich funkcji portalu ngo.pl, zmień przeglądarkę na inną (np. Chrome, Firefox, Safari, Opera, Edge).
Aby skutecznie występować w imieniu członków lub podopiecznych organizacji, warto mieć własne stanowisko i szerokie poparcie dla niego. Jak to uzyskać?
Jeśli chcemy opracować wspólne stanowisko w ważnej dla różnych
organizacji sprawie, możemy albo poprosić o pomoc ekspertów, albo
postawić na porozumienie współpracujących stron. Zwykle rzetelne
opracowanie postulatów nie kłóci się z interesami organizacji, ale
może się zdarzyć, że poszczególne zapisy korzystne z punktu
widzenia organizacji niekoniecznie pasują do ogólnospołecznej wizji
(np. gdy organizacje nie zgadzają się na to, aby w otwartych
konkursach ofert na realizację zadania publicznego mogły startować
także jednostki samorządowe, np. domy kultury). Znalezienie
równowagi między tymi dwoma podejściami jest sporym wyzwaniem.
Wiele zależy od dojrzałości organizacji i od merytorycznego
przygotowania osób, biorących udział w pracach i spotkaniach.
Eksperci
Stanowisko przygotowane we współpracy z ekspertami (prawnikami) lub nawet przez nich jest zwykle łatwiejsze do obrony w konfrontacji z administracją, bo jest oparte na wiedzy i merytorycznych przesłankach. Uwzględnia szeroko pojęty interes społeczny, lepiej wpasowuje się w przepisy, a dobrze uzasadnione może służyć także edukacji innych organizacji i obywateli.
Warto jednak wiedzieć, że oddanie sprawy w ręce ekspertów niesie także pewne zagrożenia: mogą oni nie uwzględnić ważnych potrzeb organizacji, może nastąpić rozłam w grupie pracującej nad uwzględnieniem opinii środowiska, powodując mniejszą reprezentatywność przygotowywanego stanowiska. Stanowisko może też nie odpowiadać realiom działania organizacji.
Konsensus
W tym przypadku najważniejsze jest osiągnięcie w sposób demokratyczny stanowiska, które będzie uwzględniać zdanie partnerów, biorących udział w pracach. Procedura demokratyczna scala grupę i sprawia, że jest ona bardziej reprezentatywna. Pozwala także szerzej upowszechnić postulaty wśród organizacji, jako lepiej odpowiadające ich potrzebom.
Trzeba jednak pamiętać, że gdy grupie uda się przeforsować swoje rozwiązania, mogą one mieć niekorzystny wpływ na szeroko pojęty kontekst społeczny (np. z ogólnospołecznego punktu widzenia konkursy ofert na realizację zadania publicznego otwarte także dla jednostek samorządowych są korzystne, sprzyjają konkurencji, odbiorcy mają bogatszą ofertę, realizowana jest zasada pomocniczości; z punktu widzenia organizacji jest to jednak niesprawiedliwe, gdy z publicznych pieniędzy mogą korzystać też instytucje, które i tak mają środki z budżetu państwa). Dlatego stanowisko oparte na konsensusie jest trudniejsze do merytorycznej obrony w sporze z administracją.
Nie wystarczy mieć rację
Nie ma wzoru, jak należy zgłaszać uwagi w procesie konsultacji, ale sposób prezentacji argumentów ma wpływ na powodzenie naszych wysiłków. Warto pamiętać, że jeśli strona, której przedstawiamy uwagi, dostanie kompletną informację (tzn. brzmienie proponowanej zmiany wraz z merytorycznymi argumentami przemawiającymi za jej wprowadzeniem), będzie miała utrudnione zadanie, jeśli nie będzie chciała uwzględnić naszych postulatów. A jeśli przychyli się do naszych propozycji – ułatwimy jej ich wykorzystanie, podsuwając gotowe argumenty za.
Wcześnie upublicznić
Gdy już mamy wspólne stanowisko, możemy je udostępnić stronie, która przyjmuje uwagi podczas konsultacji i przedstawić opinii publicznej – innym organizacjom i osobom, korzystającym z pomocy czy usług naszej organizacji lub z nami współpracującymi.
Im wcześniej upublicznimy prace, tym lepiej. Mogą do nas wtedy dołączyć inne osoby, a zainteresowane organizacje będą mogły podesłać nam swoje pomysły do rozpatrzenia. Uwagi można zebrać także podczas spotkania, na które zaprosimy osoby zajmujące się danym tematem. Warto tu skorzystać nie tylko z kontaktów własnych, ale i zaprzyjaźnionych organizacji. Można też sprawdzić w internecie lub w prasie „branżowej”, kto często zabiera głos w tej sprawie.
Jawnie
Bardzo ważne jest, żeby sposób kształtowania stanowiska i podejmowania decyzji był jawny. Publikacja treści dyskusji i jej wyników jest konieczna, aby było wiadomo, w jaki sposób dochodzono do ustaleń, kto zgłaszał poszczególne pomysły i jak je argumentował. Pokazując, w jaki sposób osiągnięto porozumienie w poszczególnych kwestiach, unikniemy podejrzeń o nieformalny, kuluarowy wpływ na przepisy.
Eksperci
Stanowisko przygotowane we współpracy z ekspertami (prawnikami) lub nawet przez nich jest zwykle łatwiejsze do obrony w konfrontacji z administracją, bo jest oparte na wiedzy i merytorycznych przesłankach. Uwzględnia szeroko pojęty interes społeczny, lepiej wpasowuje się w przepisy, a dobrze uzasadnione może służyć także edukacji innych organizacji i obywateli.
Warto jednak wiedzieć, że oddanie sprawy w ręce ekspertów niesie także pewne zagrożenia: mogą oni nie uwzględnić ważnych potrzeb organizacji, może nastąpić rozłam w grupie pracującej nad uwzględnieniem opinii środowiska, powodując mniejszą reprezentatywność przygotowywanego stanowiska. Stanowisko może też nie odpowiadać realiom działania organizacji.
Konsensus
W tym przypadku najważniejsze jest osiągnięcie w sposób demokratyczny stanowiska, które będzie uwzględniać zdanie partnerów, biorących udział w pracach. Procedura demokratyczna scala grupę i sprawia, że jest ona bardziej reprezentatywna. Pozwala także szerzej upowszechnić postulaty wśród organizacji, jako lepiej odpowiadające ich potrzebom.
Trzeba jednak pamiętać, że gdy grupie uda się przeforsować swoje rozwiązania, mogą one mieć niekorzystny wpływ na szeroko pojęty kontekst społeczny (np. z ogólnospołecznego punktu widzenia konkursy ofert na realizację zadania publicznego otwarte także dla jednostek samorządowych są korzystne, sprzyjają konkurencji, odbiorcy mają bogatszą ofertę, realizowana jest zasada pomocniczości; z punktu widzenia organizacji jest to jednak niesprawiedliwe, gdy z publicznych pieniędzy mogą korzystać też instytucje, które i tak mają środki z budżetu państwa). Dlatego stanowisko oparte na konsensusie jest trudniejsze do merytorycznej obrony w sporze z administracją.
Nie wystarczy mieć rację
Nie ma wzoru, jak należy zgłaszać uwagi w procesie konsultacji, ale sposób prezentacji argumentów ma wpływ na powodzenie naszych wysiłków. Warto pamiętać, że jeśli strona, której przedstawiamy uwagi, dostanie kompletną informację (tzn. brzmienie proponowanej zmiany wraz z merytorycznymi argumentami przemawiającymi za jej wprowadzeniem), będzie miała utrudnione zadanie, jeśli nie będzie chciała uwzględnić naszych postulatów. A jeśli przychyli się do naszych propozycji – ułatwimy jej ich wykorzystanie, podsuwając gotowe argumenty za.
Wcześnie upublicznić
Gdy już mamy wspólne stanowisko, możemy je udostępnić stronie, która przyjmuje uwagi podczas konsultacji i przedstawić opinii publicznej – innym organizacjom i osobom, korzystającym z pomocy czy usług naszej organizacji lub z nami współpracującymi.
Im wcześniej upublicznimy prace, tym lepiej. Mogą do nas wtedy dołączyć inne osoby, a zainteresowane organizacje będą mogły podesłać nam swoje pomysły do rozpatrzenia. Uwagi można zebrać także podczas spotkania, na które zaprosimy osoby zajmujące się danym tematem. Warto tu skorzystać nie tylko z kontaktów własnych, ale i zaprzyjaźnionych organizacji. Można też sprawdzić w internecie lub w prasie „branżowej”, kto często zabiera głos w tej sprawie.
Jawnie
Bardzo ważne jest, żeby sposób kształtowania stanowiska i podejmowania decyzji był jawny. Publikacja treści dyskusji i jej wyników jest konieczna, aby było wiadomo, w jaki sposób dochodzono do ustaleń, kto zgłaszał poszczególne pomysły i jak je argumentował. Pokazując, w jaki sposób osiągnięto porozumienie w poszczególnych kwestiach, unikniemy podejrzeń o nieformalny, kuluarowy wpływ na przepisy.
| Opracowane na podstawie publikacji Rzecznictwo krok po kroku Piotra Frączka i Anny Mazgal wydanej przez Ogólnopolską Federację Organizacji Pozarządowych. |
| Artykuł ukazał się w miesięczniku organizacji pozarządowych gazeta.ngo.pl - 01 (49) 2008; www.gazeta.ngo.pl |
Źródło: gazeta.ngo.pl
Teksty opublikowane na portalu prezentują wyłącznie poglądy ich Autorów i Autorek i nie należy ich utożsamiać z poglądami redakcji. Podobnie opinie, komentarze wyrażane w publikowanych artykułach nie odzwierciedlają poglądów redakcji i wydawcy, a mają charakter informacyjny.
