Realizacja „własnej inicjatywy” przez samorządy w latach 2018-2020. Wyniki badań
Powstał Raport dotyczący realizacji i prawidłowości finansowania tzw. „własnej inicjatywy” organizacji pozarządowych w trybie przewidzianym w art. 12 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie w wybranych samorządach w latach 2018-2020. Jest on efektem 6-miesięcznej pracy Fundacji Instytut Badań i Rozwoju Lokalnego. W publikacji autorstwa Damiana Wojciecha Dudały oraz Mateusza Muszyńskiego zweryfikowano działalność 34 samorządów.
Badania prowadzane przez Fundację Instytut Badań i Rozwoju Lokalnego są prawdopodobnie pierwszymi w Polsce, które w sposób kompleksowy skupiają się na weryfikacji prawidłowości realizacji finansowania działalności organizacji pozarządowych w trybie przewidzianym w art. 12 UoDPPiW. Opublikowany raport jest jednocześnie pierwszym z planowanej serii usystematyzowanych wniosków z badań, które będą sukcesywnie wydawane wraz z postępem prac.
Raport z realizacji tzw. „własnej inicjatywy” składa się z trzech części. W pierwszej z nich zaprezentowane zostały prawne aspekty funkcjonowania organizacji pozarządowych w Polsce. W jej treści pokrótce wyjaśniono zakres przedmiotowy ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, zdefiniowano pojęcia podstawowe dla analizowanej materii, a także ukazano jakie zadania stanowią przedmiot działalności pożytku publicznego.
W drugiej części zaprezentowane zostały odpowiedzi instytucji publicznych na pytania zawarte w wysłanych przez FIBiRL wnioskach o udostępnienie informacji publicznej. Odpowiedzi zawierają informacje m.in. o ilości złożonych wniosków o realizację zadania publicznego z własnej inicjatywy, na temat tego, w przypadku jakiej liczby wniosków stwierdzono celowość realizacji takiego zadania, ile z ogłoszonych otwartych konkursów ofert zakończyło się podpisaniem umowy na jego realizację oraz w jaki sposób dany urząd promuje tę formę finansowania organizacji pozarządowych. We wspomnianym raporcie zbadano również, czy możliwe jest złożenie wspomnianego wniosku za pośrednictwem generatora oraz w jakich przedziałach budżetowych mieściły się pozytywnie zaopiniowane oferty zrealizowane w omawianym trybie.
Część trzecia raportu przedstawia rekomendacje zmian i usprawnień, które mogłyby pozwolić na normalizację obecnego sposobu realizacji omawianej formy finansowania własnych inicjatyw organizacji pozarządowych. Zmiany obejmowałyby zarówno potrzebę zainicjowania reform legislacyjnych, jak również podjęcia przez organy administracji publicznej działań technicznych i promocyjnych w omawianym zakresie.
Zbierania danych i opracowanie Raportu realizowane jest w ramach własnych zasobów FIBiRL, bez zewnętrznego dofinansowania.