Publicystyka - ngo.pl

W niektórych obszarach lepiej niż w roku ubiegłym: "Coraz częściej zdarza się, że sędzia przeprosi lub wyjaśni przyczynę opóźnienia, jeśli rozprawa zaczyna się niepunktualnie. Nieco rzadziej niż w zeszłym roku obserwatorzy mieli zastrzeżenia do sposobu uzasadnienia wyroku".

W innych, niestety, gorzej: "Wzrósł odsetek posiedzeń, w czasie których, zdaniem obserwatora, sędzia zachował się w sposób niekulturalny lub agresywny w stosunku do uczestników – 3 proc. w porównaniu z 2 proc. w zeszłym roku".

Jednak mimo wszystko plusów jest znaczniej więcej niż minusów. Z roku na rok widać poprawę.

Raport, który Państwu przedstawiamy, powstał dzięki zaangażowaniu 485 wolontariuszy, którzy od 15 lipca 2015 do 14 lipca 2016 prowadzili obserwacje w ramach programu "Obywatelski Monitoring Sądów 2015/2016". Zawarte w nim obserwacje i wnioski zostaną zaprezentowane 27 września podczas konferencji "Jakie sądy", która odbędzie się w Eurocentrum w Warszawie (Al. Jerozolimskie 134). W załączeniu program konferencji.

Raport do pobrania >>

Court Watch Polska monitoruje polskie sądy od 6 lat. W tym czasie wolontariusze CWP przeprowadzili ponad 35 tys. obserwacji. W sezonie 2015/2016 dotarli do 137 sądów, w których monitorowali 5124 rozprawy. W kręgu ich zainteresowania były kwestie takie jak: punktualność sędziów, przyczyny opóźnień rozpraw, przestrzeganie zasady jawności, reakcje na pojawienie się publiczności (obserwatorów), ograniczenie prawa udziału publiczności w rozprawach i posiedzeniach, problemy techniczne ograniczające udział publiczności, ogłaszanie wyroków, zrozumiałość ustnych uzasadnień, przestrzeganie prawa do rzetelnego procesu, traktowanie uczestników posiedzeń i rozpraw.

W raporcie przedstawiono również wyniki monitoringu infrastruktury sądowej. Wolontariusze przeprowadzili 549 obserwacji w 180 sądach. W trakcie wizyt zwracali uwagę m.in. na oznaczenie budynków, czytelność tablic informacyjnych, bariery architektoniczne uniemożliwiające osobom niepełnosprawnym korzystanie z sądów oraz stosowane środki ochrony. Pod lupą Fundacji znalazła się także jakość obsługi interesantów przez pracowników sądowej administracji. Badano również techniczne warunki dostępu do informacji.

To nie wszystko. Fundacja premiuje postawy i działania środowiska sędziowskiego, które przywracają zaufanie do polskiego wymiaru sprawiedliwości. Służy temu plebiscyt "Obywatelski Sędzia Roku". Jego druga edycja zakończyła się na początku września. Nazwisko laureata zostanie ogłoszone na konferencji "Jakie sądy".

W 2015 r. tytułem tym został uhonorowany sędzia Jarosław Gwizdak, prezes Sądu Rejonowego Katowice-Zachód. Wyróżniono go za gotowość do spojrzenia na pracę sądu z perspektywy obywatela. Sędzia Gwizdak dokonał m.in. osobistego audytu dostępności budynku sądu dla osób poruszających się na wózkach inwalidzkich, podjął również szereg innych działań ułatwiających interesantom załatwianie spraw.

Nie są prawnikami, a jednak od kilku lat zmieniają polski wymiar sprawiedliwości: organizują obywatelski monitoring rozpraw sądowych, szkolą sędziów, rozwijają Centra Sprawiedliwości Naprawczej, przygotowują raporty na temat stanu polskiego sądownictwa, audytują infrastrukturę sądową. I wreszcie: organizują plebiscyt na Obywatelskiego Sędziego Roku.

Wiodącym projektem Court Watch Polska jest monitoring rozpraw sądowych. W ciągu 6 lat wolontariusze Fundacji przeprowadzili ponad 30 tys. obserwacji (pod tym względem CWP jest liderem na skalę światową; w żadnym innym kraju wymiar sprawiedliwości nie jest monitorowany tak aktywnie i w tak metodyczny sposób). Każdego roku polskie sądy odwiedza ok. 500 społeczników współpracujących z CWP. W sezonie 2015/2016 dotarli oni do 137 sądów, w których monitorowali 5124 rozprawy.

Fundacja rozwija również Centra Sprawiedliwości Naprawczej. Są to miejsca zapewniające poszkodowanym zadośćuczynienie za doznaną krzywdę, sprawcom pomoc w wyjściu na prostą, a sędziom wsparcie w stosowaniu kar naprawczych, zamiast drogich kar izolacyjnych i nieskutecznych kar w zawieszeniu: https://csn.org.pl

Fundacja premiuje także postawy i działania środowiska sędziowskiego, które przywracają zaufanie do polskiego wymiaru sprawiedliwości. Służy temu plebiscyt Obywatelski Sędzia Roku, który w tym roku został zorganizowany po raz drugi.