Publicystyka - ngo.pl

Aby na co dzień budowały dobre relacje z lokalnymi organizacjami i mieszkańcami – to było najczęściej powtarzające się życzenie, jakie kierowano do przedstawicieli lokalnych rad pożytku publicznego podczas I Ogólnopolskiego Forum Rad Działalności Pożytku Publicznego. 27 listopada po raz pierwszy świętowaliśmy Dzień Rad Pożytku Publicznego.

Uroczyste obchodzenie Dnia Rad Pożytku Publicznego zaproponowała Sieć Wspierania Organizacji Pozarządowych SPLOT, która przez ostatnie dwa lata intensywnie współpracowała z radami pożytku różnych szczebli nad wypracowaniem standardów ich działania. 27 listopada był okazją, aby nie tylko docenić pracę członków i członkiń rad pożytku publicznego, ale także złożyć im życzenia.

Podczas Forum, zorganizowanego przez SPLOT i Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, przedstawiciele i przedstawiciele rad gminnych, powiatowych i wojewódzkich usłyszeli pod swym adresem wiele miłych słów, ale także przestróg i życzeń.

– Czym są rady, wynika z osobowości, pracowitości i cnót osób, które w nich zasiadają z obu stron – mówił Jakub Wygnański, wieloletni członek krajowej Rady Działalności Pożytku Publicznego, podkreślając, że Rada musi bardzo silnie pracować nad swoją pozycją i nieustannie zastanawiać się po co jest: czy po to, aby otwierać dialog, czy go zamykać do określonego środowiska.

Przestrzegał także przed alienacją.

– Rada ma sens o tyle, o ile potrafi się komunikować ze środowiskiem – mówił. Zwrócił uwagę, że w pracach rady niezwykle istotna jest umiejętności podziału zadań. – To nie jest łatwa robota. To bardzo ciężka praca społeczna. Nie ma jednego bohatera, który to pociągnie – mówił.

Zdaniem Wygnańskiego lokalne rady powinny umieć myśleć „do przodu”, a nie tylko reagować na to, co się aktualnie dzieje. Jest to ważne szczególnie, jeśli przypisujemy im zadanie kształtowania polityk publicznych.

Zachęcał, aby zapoznać się z zapisami programowymi Prawa i Sprawiedliwości, w których przewiduje się m.in. powołanie pełnomocnika rządu ds. społeczeństwa obywatelskiego, konstytucyjne umocowanie Rady Działalności Pożytku Publicznego (RDPP) i reformę ustawy o działalności pożytku publicznego.

– W tych dokumentach wiele razy jest mowa o radach pożytku publicznego. Warto to przeczytać i życzyć sobie, aby lęki się nie sprawdziły, a nadzieje – tak – zakończył Wygnański.

Do planów rządzącej partii wobec organizacji pozarządowych oraz do pomysłu przekształcenia krajowej RDPP w Radę Dialogu Obywatelskiego odniósł się Krzysztof Więckiewicz, dyrektor Departamentu Pożytku Publicznego MRPiPS.

– Z moich rozmów z ministrem Krzysztofem Michałkiewiczem wynika, że są szanse na poszerzenie składu obecnej Rady, tak, jak to było planowane, a także na to, aby RDPP ewoluowała w stronę „polskiego EKES”. W tej koncepcji Rada byłaby ciałem opiniodawczo-doradczym nie tylko dla ministra rodziny pracy i polityki społecznej, ale dla całego rządu – mówił Krzysztof Więckiewicz. W ten sposób powstałby komplementarny do Komisji Trójstronnej i Rady Dialogu Społecznego element dyskutowania obywateli z władzą publiczną. Co wpisałoby się także w pewną ciągłość myślenia o dialogu obywatelskim, którą – zdaniem dyrektora Departamentu Pożytku Publicznego – można obserwować w Polsce od połowy lat 90, a której istotnym przejawem było właśnie powołanie RDPP i jej ewolucja w stronę ciała o znacznie większych niż początkowo zakładano (wyłącznie doradczo-opiniujących) kompetencjach.

Krzysztof Więckiewicz przywołał także słowa Jacka Kuronia, który – podczas tworzenia pierwszej RDPP – zapytany o to, czym taka rada być powinna, miał odpowiedzieć, że widzi ją jako reprezentację ogółu interesów społeczeństwa obywatelskiego, skupiającą w sobie eksperckość (rozumianą także jako umiejętność myślenia ponad podziałami), branżowość (przydatną w kształtowaniu polityk publicznych) oraz terytorialność (aby punkty widzenia z pozycji centrum miały wsparcie regionalne, lokalne).

Piotr Frączak, członek krajowej Rady Działalności Pożytku Publicznego, zwrócił z kolei uwagę na istotną rolę rad pożytku w kształtowaniu lokalnych polityk publicznych. Zauważył przy tym, że rady mają wpisany pewien „błąd genetyczny”

– Mają być zarazem reprezentantami interesów trzeciego sektora, jak i forum dialogu. To jest sprzeczne. Bardzo trudno się zdecydować, czy ma to być miejsce, w którym negocjuje się zmiany, czy ciało opiniodawczo-doradcze – mówił Frączak. Jego zdaniem nie można zapominać, że rady są tylko narzędziem, które może pomóc organizacjom w realizacji ich zadań i funkcji. A na ile się to uda, zależy od tego czy obywatele będą mieli poczucie zakorzenienia rad w społecznościach.

Między innymi o tym, czy i jak mieszkańcy postrzegają lokalne rady pożytku publicznego pisaliśmy także tutaj: Wspierane, ale bez wpływu? Organizacje wobec samorządu

– Bez obywateli, którzy nas wesprą, nasze działania mogą być ograniczone. Musimy mieć silnych, odpowiedzialnych obywateli, a organizacje mają być emanacją społeczeństwa obywatelskiego, nie przybudówką administracji – mówił Piotr Frączak, dodając, że właśnie taka perspektywa została także przyjęta w czasie tworzenia, a teraz wprowadzania w życie Strategicznej Mapy Drogowej Rozwoju Sektora Obywatelskiego.

Sama Mapa jest – po 25 latach spontanicznego budowania społeczeństwa obywatelskiego – próbą uprządkowania pewnych procesów.

– Nie w sensie nadzoru, ale zrozumienia, kto czym się zajmuje – wyjaśniał Frączak, podkreślając, że tym razem nie chodzi o to, co (jako trzeci sektor) chcemy dostać (pieniądze, ustawy), ale co sami możemy zrobić, aby Polska była lepsza. Mapa próbuje pokazać, jak jechać w kierunku silnego sektora w silnym państwie.

– Mam nadzieję, że pojedziemy także w kierunku lepszego wykorzystania rad – wyraził życzenie Piotr Frączak.

Uczestnicy i uczestniczki konferencji mieli także okazję porozmawiać o bardziej praktycznym wymiarze ich pracy, jak np. konsultacje publiczne czy też o ostatnich zmianach w ustawie o działalności pożytku publicznego i ich wpływie na codzienne działania rad. A podczas debaty prowadzonej przez Andrzeja Rybusa-Tołłoczko, współprzewodniczącego Mazowieckiej Rady Działalności Pożytku Publicznego, zgromadzeni na spotkaniu przedstawiciele rad z różnych regionów Polski zgodni byli, że konieczna jest współpraca rad z różnych poziomów (w obrębie np. tego samego województwa), jak i z różnych regionów. Takie kontakty mogą być przydatne zarówno po to, aby wesprzeć rady, które mają trudniejsze relacje z samorządami, jak i po to, aby wspólnie wypracowywać stanowiska w ważnych dla całego sektora sprawach (np. wkłady własne w projektach unijnych czy wycena wolontariatu).

– W lokalnych radach mamy przedstawicieli trzech stron – organizacji pozarządowych, administracji samorządowej i rad. Wiemy, że czasami to debatowanie bywa bardzo trudne – podsumował spotkanie Zbigniew Wejcman z sieci SPLOT. A zwracając się bezpośrednio do przedstawicieli i przedstawicielek rad dodał: – Jesteście awangardą. Testerami nowych rozwiązań. Na was zwrócone są oczy całego świata. Pozarządowego. W Polsce.

Dowiedz się, co ciekawego wydarzyło się w III sektorze. Śledź wydarzenia ważne dla NGO, przeczytaj wiadomości dla organizacji pozarządowych.
Odwiedź serwis wiadomosci.ngo.pl.