Publicystyka - ngo.pl

Przesłanki
Punktem wyjścia do działań partnerskich jest założenie, że żadna organizacja nie działa w próżni. Na każdym terenie działają różne instytucje posiadające różne zasoby oraz podejmujące różnorakie działania. Część z działań realizowanych przez lokalne instytucje kierowana jest do tej samej grupy docelowej. Często działania te są do siebie podobne, albo wręcz takie same. W innych przypadkach występują działania pożądane na rynku, które nie są świadczone przez żadną z lokalnych instytucji. Jednym z zadań partnerstw lokalnych jest wykluczenie obu tych sytuacji.
O korzyściach z partnerskiego działania napisano już bardzo dużo: poczynając od uzupełniania się i kumulowania zasobów poprzez wymianę informacji, aż do uszczelniania sytemu wsparcia.  Podejmowanie skutecznych działań na rzecz rozwiązywania problemów lokalnych wymaga nawiązania współpracy między przedstawicielami trzech sektorów (administracji publicznej – biznesu – organizacji pozarządowych) oraz wyposażenia tych instytucji w narzędzia do oddziaływania na środowisko lokalne.

Narzędzia
Organizacja, która planuje angażowanie partnerów do swoich działań lub myśli o partnerskim modelu rozwiązywaniu problemów lokalnych powinna nade wszystko pamiętać o tym, że partnerstwo to wspólne planowanie i realizacja działań. Tak więc w uproszczeniu można powiedzieć, że planowanie działań partnerskich metodologicznie nie różni się od „zwykłego” planowania działań w organizacji. W procesie planowania i zawiązywania partnerstw można wyróżnić następujące etapy:

1. Analiza zasobów własnych i otoczenia organizacji. W tym miejscu organizacja nabywa wiedzę na temat własnych zasobów (zarówno mocnych stron jak i słabości). Pozwala to na identyfikacje obszarów, w których konieczne jest zaangażowanie parterów. Analiza otoczenia pozwala zaś na zidentyfikowanie instytucji i osób mogących być potencjalnym partnerem.
2. Zaproszenie do współpracy. Ten etap jest najtrudniejszy, bowiem wymaga spełnienia się kilku warunków. Pierwszym z nich jest pozytywny klimat do współpracy. Organizacja planująca partnerską współpracę winna na tym etapie zaangażować media, które mogą wesprzeć powstanie takiego klimatu (informacje, przykłady dobrych praktyk).  Inne instytucje chętnie włączą się w działanie partnerskie, gdy o partnerstwie „będzie głośno” w społeczności lokalnej.  Drugim jest przełamanie występujących barier, uprzedzeń i stereotypów występujących pomiędzy instytucjami. Trzecim warunkiem jest uświadomienie przyszłym partnerom korzyści, jakie będą wynikały z realizacji partnerskich działań. Ten etap wymaga od organizacji inicjującej partnerstwo odbycia szeregu indywidualnych spotkań.
3. Pierwsze spotkanie. Jest to moment kluczowy dla zawiązywania partnerstwa. Na tym spotkaniu instytucje mają okazję (często po raz pierwszy) poznać się nawzajem, dowiedzieć się o swoich działaniach. Na tym spotkaniu rozpoczyna się również przygotowanie do planowania partnerskich działań, np. można poprosić zebranych o przygotowane specyficznych danych na potrzeby planowania.
4. Planowanie działań partnerskich. Jak wyżej wspomniano metodologia planowania działań w partnerstwie nie różni się zasadniczo od planowania działań w organizacji i przebiega od analizy zasobów poszczególnych organizacji i społeczności, poprzez określenie wizji i misji partnerstwa, aż do celów, celów operacyjnych oraz koncepcji działań projektów i harmonogramu wdrażania tychże. Najczęściej takie planowanie odbywa się podczas kilku spotkań, frekwencja na kolejnych spotkaniach jest też miarą możliwości powodzenia partnerstwa. Jeśli frekwencja rośnie – partnerstwo ma szansę powodzenia, jeśli już podczas planowania osoby i instytucje się nie angażują – szansa na zaangażowanie w przyszłości jest jeszcze mniejsza.
5. Wdrażanie działań zgodnie z harmonogramem działania. Tu ważnym elementem jest dokonanie podziału zadań zgodnie z posiadanymi kompetencjami, zasobami i doświadczeniem.

Bardzo ważnym elementem w planowaniu działań partnerskich jest też świadomość partnerów, że nie wszystkie działania realizowane przez partnerstwo wpisują się bezpośrednio działalność poszczególnych instytucji. W partnerstwie na poziomie lokalnym działania są ze sobą powiązane i skorelowane, uzupełniają się i nachodząc na siebie wzajemnie. Często np. projekty inwestycje uzupełniają projekty miękkie (np. budowa ośrodka turystycznego powiązana ze szkoleniami osób bezrobotnych, które będą ten ośrodek obsługiwać) lub też realizacja jednego z projektów determinuje realizację kolejnych.

Podsumowanie
Zawiązywanie partnerstwa na poziomie lokalnym wymaga przeprowadzenia procesu planowania poprzedzonego właściwym przygotowaniem partnerów do uczestnictwa w tym procesie. Przywołana powyżej metoda opiera się na doświadczeniach Centrum PISOP przy inicjowaniu partnerstw lokalnych i branżowych w latach 2005-2008. Należy podkreślić, że w żadnym z przypadków spotkania partnerskie nie przebiegały według tego samego scenariusza, każdorazowo uwzględniono specyfikę społeczności lokalnej oraz osób i instytucji biorących udział w spotkaniu.

Powyższy tekst jest jednym z cyklu artykułów publikowanych w ramach projektu realizowanego przez Centrum PISOP pn. Quo vadis? – Dokąd idziesz? Budowanie potencjału organizacji pozarządowych z terenu Wielkopolski, współfinansowanego ze środków Funduszu Inicjatyw Obywatelskich w roku 2008. Celem cyklu jest promocja planowania strategicznego wśród organizacji pozarządowych. Więcej informacji o projekcie dostępnych na stronie www.pisop.org.pl.