Publicystyka - ngo.pl

Z projektem zapoznała się ekipa Hajnówki Centralnej - Stacji Kultury z Hajnówki, podczas wizyty studyjnej w Norwegii, realizowanej w ramach projektu Następny krok – Sztuka bliżej Natury/ Next step - Art close to the Nature.

Las, z którego pochodzić będą drzewa na manuskrypty Future Library, wzrasta już na zboczu góry w pobliżu Oslo, w Nordmarka. Artyści związani z projektem Future Library, otrzymali teren od władz stolicy Norwegii w maju 2014 roku. Umowa stanowi, że wieczysta dzierżawa trwać będzie 100 lat. Posadzono tam tysiąc drzew. Odwiedzający ten las mogą obecnie obserwować dzień po dniu, rok po roku, jak drzewa wzrastają i jak mozolny jest to proces. Będą gotowe do wycięcia i przerobienia na papier dopiero za około 95 lat. Zakłada się, że wówczas to spadkobiercy tej idei przeprowadzą wycinkę i wyprodukują papier. Następnie, w 2114 roku,  wydadzą na nim antologię książek

Pokój dla manuskryptów

Miasto Oslo podarowało twórcom specjalny Silent Room / Cichy Pokój w nowoczesnej Deichman Bjorvika Library, imponująco zaprojektowanej i zrealizowanej nad fiordem Oslo. O bibliotece, którą uznano za najlepiej zaprojektowany budynek użyteczności publicznej w Norwegii, panuje opinia, że „służy jako latarnia morska dla przyszłych budynków bibliotecznych (…) łączy świadomość ekologiczną z architektonicznym stylem” (więcej na: Deichman.no)

Pokój dla Future Library został stworzony w formie „składu manuskryptów”, z myślą o upamiętnieniu prastarej kolekcji patrona biblioteki - Deichmana. Jest to miejsce sprzyjające kontemplacji, nawiązuje materiałem, czyli drewnem, z którego jest wykonany, do idei lasu. Nazwiska autirów i tytuły  ich prac będą tu deponowane na displayach. Ale żadnego z manuskryptów nie będzie można przeczytać przed jego publikacją w 2114 roku.

Ten pokój jest miejscem spokojnej refleksji. to miejsce określane jako ”slow space”, przestrzeń, w której czas zdaje się płynąc wolniej, stworzone po to, by odwiedzający mogli doświadczyć przemijania, poczuć upływający czas. Pomieszczenie zrobione jest ze zwykłych, drobnych elementów z czystego drewna. Przez przeszkolone ściany biblioteki jest widoczny Fiord Oslo. Dalej, na zboczu wzniesienia nad fiordem, można mogą zobaczyć las należący do Future Library.

„W tej oazie spokoju czytelnicy mogą zastanowić się nad tym, co kryje się w tekstach i nad głębią czasu roztaczającego się przed nimi. Nienarodzeni autorzy, zapieczętowane słowa, pokolenie ludzi, do których przemawiają projekty” – napisała Katie Peterson, artystka. (Więcej informacji na www.futurelibrary.no)

– Ten pokój to miejsce nadziei – dodaje Anne Beate Hovind, współtwórczyni Future Library, z wykształcenia konstruktorka, inżynier realizująca wiele inwestycji w różnych miejscach kraju. Ale także właścicielka, wraz z mężem, niezwykłego miejsca spotkań i aktywności twórczych w Oslo, Nordic Black Theatre https://nordicblacktheatre.no dedykowanego nie etnicznym Norwegom.

List z przeszłości

Wyrastała na norweskiej farmie, zna ciężkie warunki pracy, rozumie jak to jest żyć z naturą w harmonii i zgodzie. Akceptuje więc oczywisty fakt, że musi być prowadzona gospodarka zasobami, praca z przyrodą, że drzewa trzeba wycinać… - Ale trzeba też sadzić nowe – podkreśla.

Wskazuje, że Norwegowie bardzo intensywnie korzystają z lasów, prawo do korzystania z zasobów przyrody jest wpisane do konstytucji. Wiemy wiele o lesie, potrafimy zbadać jak drzewa ze sobą „rozmawiają”, jesteśmy częścią borealnego systemu lasów iglastych klimatu umiarkowanego i chłodnego - tajgi. Musimy chronić każdy ekosystem, mówić o tym jak ważna jest ekologia.

Opowiada, że znalazła list dziadka, z 1914 roku, w którym opisuje on jak wygląda życie na farmie, jak przebiega wegetacja i jak wiele radości daje życie zgodne z rytmem przyrody. Te przesłania i przemyślenia nie zestarzały się. Przeciwnie, trzeba wracać do pierwotnych wskazań i dbać o dobry kontakt z naturą.

– Ludzie muszą pielęgnować rytuały, bo przecież nasze życie składa się z rytuałów – komentuje Anne Beate Hovind. Musimy mieć nadzieję, że świat będzie trwał, a my zdążymy przekazać następnej generacji to wszystko, co jest dla świata istotne. Czasem o tym zapominamy a potrzebujemy długoterminowych projektów by jednak pamiętać o tym, co ważne dla ciągłości kultury, co przetrwa nawet gdy umrą już twórcy, artyści. Teraz w naszym jest czas wyobraźni. Młodzi ludzie, którym dedykujemy ten projekt, musza żyć z nowymi dobrymi ideami. Dajmy im je!

Ekologiczna perspektywa

Opowiada, że projekt został zrealizowany w ścisłej kooperacji artystyczno - interaktywnej. Artystka proponowała a konstruktorka z ekipą architektów, wykonawców, wolontariuszy, bibliotekarzy, urzędników - realizowała jej wytyczne. Wszystko udało się znakomicie, las rośnie, biblioteka działa, odbywa się współpraca z wolontariuszami itp. W czerwcu odbędzie się uroczystość inauguracji biblioteki, podpisania aktu dzierżawy lasu od miasta Oslo na 100 lat!

Norwegia pracuje na wielu płaszczyznach z młodymi ludzmi, wykorzystując ekologiczną perspektywę. Prowadzi się dużo zajęć o solidarności, przyrodzie, dbaniu o klimat, farmach ekologicznych… Future Library jest jednym z nich. Pobudza wyobraźnię! Naszą także rozpalił, więc pomysł na współpracę Nordic Black Theater z Hajnówką Centralną – Stacją Kultury oraz Biblioteką Publiczną w Bielsku Podlaskim jest w trakcie uszczegóławiania.

Beata Kubiszyn-Puka

Hajnówka Centralna – Stacja Kultury

Projekt Następny krok – Sztuka bliżej Natury