Publicystyka - ngo.pl

Wniosek, kolejne strony, rubryki, tłumaczenie, dokumenty, umowy, podpisy, poczta… i prześladująca myśl – papiery, papiery, a w tym czasie czeka tyle pomysłów na realizację. Gdzieś umyka główna wartość – czyli właśnie inspiracja, pasja, oryginalny pomysł oraz fundusze na działanie.

Jak wynika z przygotowanego dla Departamentu Pożytku Publicznego Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej w 2008 r. raportu badawczego „Diagnoza problemów funkcjonowania organizacji pożytku publicznego”, już same procedury biurokratyczne związane np. ze statusem organizacji pozarządowych jako Organizacji Pożytku Publicznego w ogromnej mierze ograniczają czasowo działanie statutowe. Przygotowanie raportów z działalności pochłania czasem więcej czasu niż sama praca „z ludźmi”.


Na szczęście na poziomie instytucji europejskich rozwija się tendencja do uproszczenia procedur, nie bez udziału w tym świadomości wyników podobnych badań. Nowe narzędzia mogą ułatwiać aplikację, redukując zbędną biurokratyzację. Tak stało się właśnie w Programie Europa dla Obywateli. Komisja Europejska, biorąc pod uwagę rekomendacje beneficjentów, ułatwiła procedurę aplikacji, dzięki umożliwieniu wnioskowania w języku polskim. Liczba wymaganych dokumentów ograniczona została do minimum. Uznała, że wystarczy, jeśli szczegółowa dokumentacja pozostanie w razie potrzeby dostępna do wglądu.


Elektroniczny formularz wniosku to kilka stron, na których opisany zostaje projekt wraz z harmonogramem działań. Na każdym etapie pisania wniosku istnieje możliwość bezpłatnych konsultacji wniosku oraz przygotowywanego budżetu. Bezpłatne konsultacje i szkolenia oferowane przez Punkt Kontaktowy Programu Europa dla Obywateli to szansa na przygotowanie się do aplikacji bez czasochłonnego kontaktu bezpośrednio z Agencją Wykonawczą Programu w Brukseli.

Oddech konkurencji na plecach to obawa, która pojawia się już nie tylko w rozmowach biznesowych. Coraz częściej rywalizacja dotyka również środowisko trzeciego sektora. Konkurencja – tak, oby zdrowa i mobilizująca do rozwoju i poprawy jakości działań. Ilość dostępnych środków jest ograniczona. Przy ocenie liczy się więc jakość projektu i, co najważniejsze, skutki działania.


Konsultacje na temat obecnej oraz przyszłej edycji Programu Europa dla Obywateli pokazały m.in., że współpraca i wieloletnia kontynuacja projektów to klucz do sukcesu. Korzystając z doświadczenia nabytego podczas wcześniejszych projektów, nie potrzeba czerpać z osiągnięć czy pomysłów innych. Warto natomiast nawiązać współpracę prowadzącą do wymiany doświadczeń i wparcia promocyjnego. A to przecież codzienność największych firm, które bez strategii współpracy nie osiągnęłyby sukcesu.


Projekt dla wspólnego dobra, podobnie jak każdy „produkt”, dla zapewnienia marki firmy potrzebuje funduszy na pracę wielu osób, a także produkcję, dystrybucję i promocję, często zapewnianą przez instytucje współpracujące. Może warto skorzystać z dobrych praktyk rynkowych również w działaniu dla wspólnego dobra?

Bywa, że niezależność i spontaniczność mają swój urok. Wraz z nowymi projektami pojawiają się nowe wyzwania i inspiracje, trudność zaś wówczas, gdy brak ciągłości pomiędzy projektami uniemożliwia pracę. Badania fokusowe Programu Europa dla Obywateli wskazują, że czas trwania projektów i kontynuacja działań rozpoczętych w poszczególnych projektach bezpośrednio wpływają na efektywność.


Według badań zamieszczonych w publikacji: „Fundraising to sztuka, której można się nauczyć” (2005,Warszawa) dla 77,3% polskich organizacji pozarządowych największym problemem są trudności w pozyskiwaniu funduszy; 66,6% z nich deklaruje potrzebę szkoleń z pozyskiwania środków.


Wyniki badań dotyczące kondycji polskiego sektora pozarządowego z 2008 r. również nie napawają optymizmem. Aż trzy na cztery organizacje nie posiadają żadnych rezerw finansowych. Według badań Stowarzyszenia Klon/Jawor odsetek ten nie zmienia się od 2004 r.


Według Fundacji Innowacyjnych Przedsięwzięć Społecznych ewaluacje szkoleń fundraisingowych pokazują, że główne powody braku stabilności sektora pozarządowego to trudności w pozyskiwaniu środków, niedostatki w zarządzaniu finansami, okresowe braki płynności finansowej, niewystarczające zróżnicowanie źródeł przychodu. Problemy finansowe wpływają m.in. na: ograniczenie statutowej aktywności organizacji, spadek motywacji jej członków i ich rotację, braki w wyposażeniu, a także trudności w profesjonalizacji działań.


Warto zatem znać całe spektrum oferty funduszy, które mogą zostać wykorzystane. Dotychczasowi beneficjenci mieli szansę skorzystać z udogodnień Programu Europa dla Obywateli. Program przeprowadza w ciągu jednego roku cztery nabory wniosków na działania z ośmiu różnych zakresów tematycznych. Kto nie przespał jesiennych terminów, już działa od początku wiosny. Najbliższy termin naboru wniosków do Programu Europa dla Obywateli upływa 1 września.

Każdy z unijnych programów unijnych ma swoją specyfikę i charakterystyczne dla siebie wymogi. Warto jednak zwrócić uwagę na wyjątkowość Programu Europa dla Obywateli. Zakres tematyczny Programu mieści w swoim spektrum ogromną liczbę działań statutowych organizacji pozarządowych działających w zakresie edukacji i wsparcia społeczeństwa obywatelskiego.

Pierwsza edycja Programu Europa dla Obywateli ustanowionego na lata 2007 – 2013 przekroczyła już półmetek, ale jest jeszcze czas na składanie kolejnych wniosków i realizację powstających projektów, na które jest zapotrzebowanie.


W Centrum Informacji Europejskiej Ministerstwa Spraw Zagranicznych 16 maja 2011 r. odbyło się spotkanie poświęcone obecnej oraz przyszłej edycji Programu Europa dla Obywateli 2007 – 2013. W spotkaniu udział wzięło 11 ekspertów-praktyków, reprezentujących instytucje i organizacje pozarządowe, które otrzymały dotacje z Programu.


Aby odpowiedzieć na pytanie, jakie cechy decydują o sukcesie projektu, zaprezentowane zostały trzy przykładowe projekty zrealizowane przez Związek Miast Polskich, Fundację Partnerstwo dla Środowiska oraz Urząd Miasta Gniezna. Badanie w grupie fokusowej miało na celu analizę Programu pod kątem jego efektywności w perspektywie prowadzonych negocjacji dotyczących kształtu Programu w kolejnej edycji.


W celu wyznaczenia czynników decydujących o efektywności projektu, rozważone zostały takie zagadnienia, jak: rozpoznanie potrzeb w środowisku; zasięg geograficzny projektu; liczba uczestników oraz odbiorców projektu; użyteczność działań; promocja i komunikacja wyników projektu; współpraca międzysektorowa; dobór partnerów; czas trwania projektu; aktywizacja społeczna; dobór grup docelowych.


Mając na względzie rekomendacje ewentualnych zmian w kolejnej edycji Programu, omówione zostały takie bariery funkcjonowania, jak: wysokość ryczałtów; wysokość prefinansowania oraz terminy przekazywania środków finansowych; wysokość wkładu własnego; współpraca z krajami nieuczestniczącymi w Programie; bariery językowe; roboczy kontakt z Agencją Wykonawczą EACEA.


Prace nad przyszłą edycją Programu trwają, aby realizacja projektów była pasją, a procedury finansowania projektów tworzone z misją – dla obywateli. 

Kontakt: