Publicystyka - ngo.pl

W Krzyżowej mamy szczególne powody, by wspominać osobę Helmuta Kohla. Jego droga dwukrotnie prowadziła do małej wsi na Dolnym Śląsku i za każdym razem były to wyjątkowe okoliczności.

12 listopada 1989 r. dzięki staraniom wielu środowisk polskich i niemieckich na dziedzińcu zrujnowanego PGR-u, dawnego majątku rodziny von Moltke w Krzyżowej, odbyła się msza św. z udziałem premiera Tadeusza Mazowieckiego i kanclerza Niemiec – Helmuta Kohla. Ewa Unger, ówczesna prezes Klubu Inteligencji Katolickiej we Wrocławiu, który to Klub włożył duży wysiłek w zorganizowanie mszy, wspomina, że uroczystość, która odbywała się w warunkach polowych, miała przez to swoistą oprawę, a zimno dodatkowo utrudniało przebieg całego wydarzenia. Wszyscy obecni wiedzieli, że jest to bardzo ważny moment w relacjach polsko-niemieckich. Tę wyjątkowość podkreśliło jeszcze zachowanie obu szefów rządów podczas przekazywania sobie znaku pokoju. Nawet nie potrafię powiedzieć który z obu panów pierwszy wyciągnął rękę. Nagle zobaczyłam, że nie tylko podają sobie dłonie, ale się po prostu ściskają. To było zdecydowanie więcej niż znak pokoju. Mnie, i chyba nie tylko mnie, ten gest zaskoczył. Bardzo zaskoczył. I ważnym jest, że z obu stron był spontaniczny. - wspomina Ewa Unger. To właśnie ze względu na ten gest msza w Krzyżowej została nazwana Mszą Pojednania i dała symboliczny początek nowemu rozdziałowi relacji polsko-niemieckich.

Kolejny raz Krzyżowa witała kanclerza Kohla w 1998 r. podczas uroczystego otwarcia Międzynarodowego Domu Spotkań Młodzieży. Rafał Borkowski, obecnie prezes Zarządu Fundacji „Krzyżowa”dla Porozumienia Europejskiego, a wtedy członek Zarządu Fundacji, pamięta tę wizytę z perspektywy uczestnika. Podczas tej wizyty Helmuta Kohla pogoda też nie była najlepsza. Padało i parasole mocno wpisały się w obrazy z tej uroczystości. Co więcej, przez poprzednie kilka dni pogoda była podobna i dookoła Domu na Wzgórzu, gdzie rozpoczęła się oficjalna wizyta szefów rządów, utworzyło się straszne błoto. Najbardziej popularne zdjęcie z tej wizyty, na którym Helmut Kohl, Jerzy Buzek, Freya von Moltke, Clarita von Trott zu Solz, Rosemarie Reichwein i Ewa Unger stoją na werandzie Domu na Wzgórzu, dziennikarze robili stojąc na drewnianej platformie, bo inaczej tonęli by w błocie.[1] Podczas uroczystości odbyła się również msza św. upamiętniająca Mszę Pojednania, w której wzięli udział duchowni różnych wyznań. Kanclerz i premier zgodzili się także na udział w spotkaniu z młodzieżą. Rafał Borkowski pamięta, że uczestnicy polsko-niemieckiej wymiany chętnie zadawali pytania gościom. Padało dużo pytań i wywiązała się ciekawa dyskusja, m.in. o relacjach międzypokoleniowych. W ogóle widać było, że ta wizyta obfitowała w rozmowy i spotkania. Obaj szefowie rządów dużo czasu spędzili na rozmowach z wdowami po członkach Kręgu z Krzyżowej, a także członkami Klubu Inteligencji Katolickiej. Po Helmucie Kohlu widać było wzruszenie i duże emocje.

Ksiądz Arcybiskup Alfons Nossol wielokrotnie spotykał Helmuta Kohla, był też współkoncelebrującym Mszę Pojednania. Bardzo wysoko ocenia rolę kanclerza w najnowszej historii naszej części Europy. Poproszony przez nas o krótkie podsumowanie zaznacza: Powinniśmy być mu wdzięczni przede wszystkim za upadek dwóch murów: Muru Berlińskiego oraz „muru nienawiści” pomiędzy naszymi dwoma narodami: polskim i niemieckim. Doprowadziła do tego bez wątpienia słynna Msza Pojednania w Krzyżowej. Był to wzniosły moment, który zauważyły media na całym świecie. Za dwa ważne skutki tego chrześcijańskiego wydarzenia należy uważać: „Traktat między Rzeczpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy” z 17.06.1991 r., oraz powołanie w Krzyżowej największego w Polsce Międzynarodowego Domu Spotkań Młodzieży, gdzie młodzi ludzie z całej Europy uczą się aktywnego wkładu w dzieje pojednania i pokoju na naszym kontynencie, tj. w Zjednoczonej Europie jako „wspólnocie ducha i kultury”. Hasło „war never again”, które im przyświeca, realizuje się na drodze autentycznego dialogu, pojmowanego jako „język macierzysty ludzkości”, ponieważ z wrogów czyni przeciwników, a przeciwników przekształca w przyjaciół.

Tekst dostępny jest również na stronie Fundacji: www.krzyzowa.org.pl.

[1]