Publicystyka - ngo.pl

Jednocześnie wiedza na temat funkcjonowania sektora pozarządowego jest niewielka. Polacy zapytani o działania typowe dla organizacji wymieniają przede wszystkim pomaganie potrzebującym (79%) oraz prowadzenie zbiórek pieniężnych (77%). Tymczasem organizacje zajmujące się pomocą społeczną i usługami socjalnymi to zaledwie 6% sektora pozarządowego. Niska jest też świadomość dotycząca źródeł finansowania organizacji. Zdaniem 56% Polaków pieniądze, którymi dysponują fundacje i stowarzyszenia pochodzą przede wszystkim ze zbiórek oraz z odpisu 1% podatku. Jednak w rzeczywistości środki te stanowią zaledwie 7% ogółu pieniędzy, którymi dysponuje sektor pozarządowy.

Powierzchowna wiedza o organizacjach przekłada się na idealistyczne wyobrażenie o nich oraz związane z tym sprzeczne oczekiwania wobec sektora pozarządowego. Niemal dwie trzecie (63%) Polaków chciałoby, żeby organizacje świadczyły wszystkie swoje usługi za darmo. Ponad połowa (54%) z nas jest przekonana, że stowarzyszenia i fundacje powinny unikać zatrudniania płatnych pracowników i opierać się na pracy społecznej. Ale jednocześnie za jeden z czynników ich wiarygodności uznajemy profesjonalizm ludzi zaangażowanych w ich działania oraz wysoką jakość świadczonych przez nie usług.

– Podczas badań zaobserwowaliśmy charakterystyczny wzorzec myślenia o działaczach i pracownikach w organizacjach: zdaniem respondentów to osoby, którymi kieruje wewnętrzne powołanie oraz gotowość do poświęcenia dla idei. Dlatego powinni oni pracować za darmo lub za niewielkie wynagrodzenie – mówi Piotr Adamiak, ekspert Stowarzyszenia Klon/Jawor. – Połączenie z oczekiwaniem bardzo wysokiego profesjonalizmu daje pewną sprzeczność, której badani zdawali się nie zauważać: trudno przecież świadczyć wysokiej jakości usługi całkowicie za darmo i po godzinach.

Badania wskazują także, że niewielu z nas ma bezpośredni kontakt z organizacjami. W ciągu ostatniego roku w ich działaniach uczestniczyło – jako wykonawcy lub beneficjenci - zaledwie 13% Polaków. Te osoby mają zdecydowanie większe zaufanie oraz lepszą opinię o sektorze pozarządowym. Organizacjom ufa niemal trzy czwarte (72%) z nich. Ponad połowa (52%) dostrzega na co dzień efekty ich działalności, a 50% uważa, że stowarzyszenia i fundacje rozwiązują ważne problemy społeczne w ich sąsiedztwie. W grupie, która nie miała bezpośredniego kontaktu z organizacjami zaufanie deklaruje 45% badanych. Mniej niż jedna trzecia (30%) widzi na co dzień efekty działań organizacji, a 32% dostrzega ich pozytywną rolę w rozwiązywaniu ważnych problemów społecznych w okolicy.

– To ważna informacja dla organizacji: powinny one dążyć do tego, aby ich działania były rozpoznawalne i obecne w świadomości Polaków. Badania pokazują, że już samo zetknięcie się z działalnością organizacji powoduje poprawę ich wizerunku, a jej widoczne rezultaty są najważniejszym czynnikiem budującym wiarygodność fundacji i stowarzyszeń – dodaje Piotr Adamiak.

Głównym źródłem informacji na temat organizacji są media. Spośród 58% osób, które zetknęły się z działalnością organizacji, aż 36% dowiedziało się o ich działaniach z mediów. Zatem wizerunek sektora pozarządowego siłą rzeczy kształtowany jest właśnie przez nie. O działaniach podejmowanych przez organizacje stosunkowo szeroko informują media lokalne, jednak ich zasięg jest niewielki, co sprawia, że informacje docierają do niewielkiej liczby odbiorców. Natomiast w mediach o większym zasięgu (przede wszystkim telewizji) najczęściej pojawiają się organizacje pomocowe, a do świadomości odbiorców trafia przede wszystkim przekaz związany z komunikowaniem ich potrzeb (zbiórki dla potrzebujących, kampania związana z odpisem 1% podatku). O wadze mediów w budowaniu wizerunku organizacji świadczyć może także fakt, że 77% Polek i Polaków uważa, że fundacje i stowarzyszenia powinny informować o efektach swoich działań w mediach.

Badanie „Wizerunek organizacji pozarządowych” zrealizowano w ramach projektu Badania-Wiedza-Rozwój III Sektora finansowanego ze środków Funduszu Inicjatyw Obywatelskich. Badanie jakościowe (6 zogniskowanych wywiadów grupowych) zrealizowano w październiku 2014, a badanie ilościowe (techniką CAPI, na reprezentatywnej próbie 1003 Polaków powyżej 14 roku życia) w listopadzie 2014.