Podsumowanie warszawskiego projektu międzypokoleniowego "Seniorzy i młodzi w twórczym działaniu"
Po kilkumiesięcznej, wieloetapowej pracy, Stowarzyszenie Praktyków Dramy STOP-KLATKA zamyka czwartą edycję projektu Seniorzy i młodzi w twórczym działaniu. Jak przebiegała współpraca między seniorkami i juniorkami? Czego się nauczyły i jakie doświadczenia przekazały dalej innym odbiorcom projektu? Zapraszamy do lektury.
Zdjęcia: Lemon Photo
Spotykamy się na co dzień w sklepie, parku, na ulicy, w tramwaju. Być może nawet mówimy sobie: „dzień dobry”, pytamy: „co słychać?”, uprzejmie się uśmiechamy. Czasami dodamy coś więcej, a czasami po prostu skręcimy w drugą stronę. Przy niektórych czujemy się dobrze. Z innymi trudno nam wytrzymać. Co zależy od nas? Co możemy dać sobie nawzajem? I ile właściwie o sobie wiemy?
Nie po raz pierwszy grupa międzypokoleniowa działająca w ramach inicjatywy „Seniorzy i młodzi w twórczym działaniu” podjęła wysiłek poszukiwania odpowiedzi na pytania o to, co łączy osoby w różnym wieku i co pomaga im się porozumieć. Czwarta edycja projektu była jednak wyjątkowa. Wcześniej uczestnicy mówili o międzypokoleniowości, używając do tego (jako kanału komunikacji) teatru. Tym razem zaś sięgnęli po nowy środek wyrazu myśli ‒ po film. Stworzony przez grupę krótkometrażowy film mówiący o różnicach i podobieństwach w podejściu do pracy i rozwoju zawodowego przedstawicieli różnych pokoleń miał stać się pretekstem do rozmowy na ten temat również na innych MIKS-ach, czyli Międzypokoleniowych Interaktywnych Kulturalnych Spotkaniach.
Czwarta edycja projektu „Seniorzy i młodzi w twórczym działaniu” była wieloetapowym procesem. Zanim uczestnicy wyruszyli, by spotkać się z innymi grupami międzypokoleniowymi, wzięli udział w wyjazdowych warsztatach, na których wspólnie pracowali nad scenariuszem do filmu. Po powrocie przez kilka tygodni ‒ przy wsparciu trenerek projektu oraz specjalistów: reżysera, operatora, montażysty ‒ tworzyli krótkometrażowy film fabularny o relacjach międzypokoleniowych, w którym wzięli udział także jako aktorzy. Kolejnym etapem był tutoring przygotowujący do prowadzenia spotkań. Uczestnicy mieli wtedy okazję poznać i wspólnie wypracować sposoby prowadzenia MIKS-ów, jak również poprowadzić fragment własnego spotkania w warunkach laboratoryjnych i dostać informacje zwrotne. Zwieńczeniem projektu była moderacja przez uczestników projektu autorskich spotkań z grupami międzypokoleniowymi.
Czym były MIKS-y?
Celem Międzypokoleniowych Interaktywnych Spotkań Kulturalnych było umożliwienie grupie uczestników projektu podzielenia się z innymi, młodymi i seniorami, swoim prawie trzyletnim doświadczeniem w budowaniu dialogu międzypokoleniowego oraz stworzenie warunków do twórczej wymiany myśli, doświadczeń i pomysłów między obiema grupami ‒ tymi, którzy animują spotkanie, i tymi, którzy na nie przyszli. Każdy MIKS poprowadzony został przez zespół (najczęściej trzyosobowy) młodych i seniorów, członków międzypokoleniowej grupy działającej w ramach projektu „Seniorzy i młodzi w twórczym działaniu”. Uczestnicy spotkań mieli okazję obejrzeć stworzony film i na jego podstawie mogli porozmawiać o tym, co łączy pokolenia.
„W trakcie oglądania filmu zwróćcie uwagę na to, jakie cechy i jakie zachowania pojawiają się u młodych, a jakie u seniorów” ‒ prowadzący zachęcali przybyłych przed seansem. Nieodłącznym elementem każdego spotkania były również interaktywne ćwiczenia mające na celu lepsze poznanie się grupy. To właśnie od nich rozpoczynał się każdy MIKS. Po obejrzeniu filmu uczestnicy, podzieleni na małe podzespoły, wspólnie zastanawiali się, jakie cechy można przypisać młodym, a jakie ‒ seniorom. Wszystko po to, aby finalnie wybrać te wspólne dla obu grup. „Zastanówcie się teraz, jakie cechy i jakie zachowania sprzyjały porozumieniu się przedstawicielom różnych pokoleń” ‒ dopytywali prowadzący. Wśród najczęściej pojawiających się odpowiedzi były: otwartość na drugiego człowieka, chęć słuchania, fizyczna obecność, próba zrozumienia drugiego, a nie ocenianie, wspólne zainteresowania, życzliwość, uśmiech.
Kolejnym zadaniem, którego podejmowali się przybyli, było stworzenie w dwóch podgrupach wystawy zatytułowanej „Świat seniora i świat juniora”. Po wybraniu obrazków, które kojarzyły się grupie z danym tematem, następował wernisaż. Uczestnicy opowiadali, dlaczego wybrali takie obrazki, a nie inne, jakie skojarzenia nasuwają się im, kiedy na nie patrzą. Następnie dwa zespoły łączyły się w jeden i tworzyły wystawę zatytułowaną „Co łączy pokolenia”. Celem ćwiczenia, bazującego na pracy z metaforą, było stworzenie przestrzeni do porozmawiania, a także pobudzenie kreatywności uczestników spotkania.
MIKS-y odbyły się w siedmiu miejscach w Warszawie: były to ośrodki kultury, kluby kultury seniora, świetlice środowiskowe, klubokawiarnie ‒ przestrzenie, w których widują się zarówno młodzi, jak i seniorzy. Spotkania były skierowane do grup, które na co dzień funkcjonują obok siebie, ale być może nie miały dotąd okazji porozmawiać. Członkowie grupy działającej w ramach projektu „Seniorzy i młodzi w twórczym działaniu” odwiedzili również inne międzypokoleniowe grupy, m.in. zespół redakcji miesięcznika „Zdaniem seniora” oraz seniorów i młodych działających w projekcie „Archipelag pokoleń”. Do prowadzenia spotkań przygotowywali się pod okiem tutorek ‒ Marty Hamerszmit i Karoliny Jurgi.
Ostatnim etapem projektu było wydanie publikacji zawierającej artykuły i wywiady stworzone na bazie trzyletniego już doświadczenia w pracy międzypokoleniowej.
Zainteresowanych szczegółowymi artykułami i wywiadami z tutorkami oraz uczestniczkami projektu zapraszamy do odwiedzenia strony projektu:
Projekt „Seniorzy i młodzi w twórczym działaniu” jest realizowany przez Stowarzyszenie Praktyków Dramy STOP-KLATKA ze środków Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej w ramach Rządowego Programu na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych na lata 2014-2020.
Zdjęcia: Lemon Photo
