17 października 2006 r. w centrali Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w Warszawie, odbyła się konferencja poświęcona planom tej instytucji na przyszły rok. Zaprezentowano zarys trzech nowych programów celowych, plany budżetowe oraz perspektywy dotyczące możliwości korzystania z funduszy europejskich w latach 2007-2013. Spotkanie było również okazją do hasłowego podsumowania dotychczasowej działalności Funduszu.
Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych ma już 15 lat. Powołany został do życia starą ustawą rehabilitacyjną (ustawą z 1991 r.). Ta sama ustawa stworzyła stanowisko Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych. Otwierający spotkanie Marian Leszczyński przypomniał piętnastoletni dorobek Funduszu m.in. pomoc dla 36 tys. osób niepełnosprawnych w zakupie sprzętu komputerowego, 7200 dofinansowanych wózków elektrycznych czy 7 tys. studentów niepełnosprawnych objętych wsparciem. W opinii Zastępcy Prezesa Zarządu PFRON ustawa, zawarte w niej formy pomocy i wykreowane przez nią instytucje spowodowały, że dziś, jeśli chodzi o wsparcie oferowane niepełnosprawnym, nie mamy się czego wstydzić, porównując z innymi państwami europejskimi.
Planowane na rok kolejny nowe programy celowe przedstawił Ludwik Mizera, dyrektor Wydziału Programowania Pomocy Publicznej i Analiz. Fundusz przywiązuje szczególnie dużą wagę do edukacji osób niepełnosprawnych. Wyrazem tego jest już od paru lat program Student. Obecnie planuje się uruchomić program skierowany do niepełnosprawnych ze wsi i małych miasteczek, nastawiony właśnie na edukacje (oczywiście chodzi szczególnie o edukację dzieci i młodych osób). Jest to zgodne z priorytetami nowego Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych, Mirosława Mielniczuka (patrz m.in. "Dostrzegam problemy prowincji - rozmowa z Mirosławem Mielniczukiem"). Innym programem, który PFRON zamierza uruchomić w nowym roku, jest program mający na celu rozwijanie idei zatrudnienia wspomaganego tzn. pracy osób niepełnosprawnych wymagających pomocy asystenta w miejscu pracy.
Bardzo oczekiwanym działaniem Funduszu jest wsparcie finansowe w zakupie przez osoby niepełnosprawne własnego samochodu. Program taki realizowany był już przez PFRON – obecnie planuje się jego reaktywację w nowym kształcie. Poprzedni program samochodowy zaspokajał potrzeby zaledwie 33% aplikujących. Tak niewielki procent powodował duże niezadowolenie i krytykę ze strony osób, które pieniędzy nie otrzymywały. Skłonił też m.in. NIK i Rzecznika Praw Obywatelskich do zgłoszenia uwag. Argumentowano, że w przypadku tak niewielkiego „stopnia zaspokojenia” i braku środków na pomoc większej ilości osób, konstrukcja programu i sens całego programu budzi poważne zastrzeżenia. Fundusz przestał więc w ogóle udzielać pomocy niepełnosprawnym chcącym kupić samochód. Obecnie program wraca, „wymuszony”, jak twierdzą pracownicy PFRON, przez samych niepełnosprawnych. Nie są jeszcze znane kryteria przyznawania pomocy, jest jednak oczywiste, że aby nie powtórzyć poprzedniej sytuacji, będą one znacznie ostrzejsze (nie należy spodziewać się znacząco większych środków niż w pierwszej edycji programu). Istotą programy samochodowego będzie m.in. to, że zapełni on znaczącą lukę w aktywizacji zawodowej niepełnosprawnych. Niepełnosprawni otrzymują bowiem przygotowanie do podjęcia zatrudnienia, znalazłyby się dla nich miejsca pracy, natomiast brakuje im koniecznej mobilności, którą może zapewnić własny samochód.
W wystąpieniu Elżbiety Gerc, dyrektor Wydziału Wdrażania Programów Unii Europejskiej znalazło się zarówno podsumowanie trwającego obecnie okresu programowania (2004-2006) jak i perspektywy na zbliżający się nowy okres (2007-2013). Dziś Fundusz pełni rolę Instytucji Wdrażającej Działanie 1.4 SPO RZL - Integracja zawodowa i społeczna osób niepełnosprawnych Z danych PFRON wynika, że najwięcej beneficjentów korzystających ze środków europejskich - czyli tak naprawdę autorów i realizatorów projektów – realizatorów konkretnych działań – rekrutuje się ze środowiska organizacji pozarządowych (mowa o schemacie a/ gdzie środki przyznawane były w ramach otwartego konkursu). Stowarzyszenia i fundacje stanowią ponad 54% podmiotów, z którymi PFRON podpisał umowy. Najpopularniejszym typem projektów realizowanych w omawianym okresie są kampanie informacyjno-promocyjne; w dalszej kolejności szkolenia i warsztaty oraz doradztwo. Od maja 2006 Fundusz nie przyjmuje już wniosków, ponieważ wyczerpana została przewidziana pula środków. Na ostatnie pieniądze mogą jeszcze liczyć aplikujący, którzy znaleźli się na liście rezerwowej. Do końca września podpisano 198 umów o dofinansowanie projektu.
Prawdopodobnie w latach 2007-20013 doświadczenia, które teraz
zdobywa PFRON we wdrażaniu programów europejskich nie zostaną
wykorzystane. Elżbieta Gerc przewiduje (w oparciu o kształt
przygotowywanych dokumentów programowych), że nie będzie
priorytetów czy działań wyłonionych wyłącznie z myślą o osobach
niepełnosprawnych. Dlatego istnieje niewielka szansa, że Fundusz
pełnić będzie podobną funkcję jak obecnie.