Petycja ws. środków UE na rozwój organizacji pozarządowych
Środki UE, z których województwa będą korzystały w najbliższych latach, umożliwiają przekazanie ich części - minimum 0,25% pieniędzy przyznanych poszczególnym regionom z Europejskiego Funduszu Społecznego - na "budowanie zdolności organizacji społeczeństwa obywatelskiego". Niestety, Kujawsko-Pomorskie chce przeznaczyć tylko 0,10%. To przedostatni wynik w kraju.
Powstała petycja o przekazanie 1,00% środków EFS+ na rozwój NGO.
W petycji, przygotowanej przez Kujawsko-Pomorską Federację Organizacji Pozarządowych, autorzy postulują przekazanie 1% środków z EFS na rozwój organizacji społeczeństwa obywatelskiego, wskazują przykłady tego co może być przedmiotem finansowania z tych środków (a potrzeby są ogromne!), a także wskazują, że województwo kujawsko-pomorskie planuje przekazać jedną z najniższych kwot środków na rozwój NGO spośród wszystkich województw w kraju.
Poniżej publikujemy treść petycji, którą można podpisać tutaj >>.
Petycja ws. środków unijnych na budowanie zdolności organizacji społeczeństwa obywatelskiego w województwie kujawsko-pomorskim
Szanowny Pan
Piotr Całbecki
Marszałek Województwa Kujawsko-Pomorskiego
Szanowni Państwo
Członkowie Zarządu Województwa Kujawsko-Pomorskiego
Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego
Plac Teatralny 2, 87-100 Toruń
Środki unijne, które nasze województwo będzie wydatkowało w najbliższych kilku latach mogą być przeznaczone m.in. na budowanie zdolności organizacji społeczeństwa obywatelskiego, czyli kujawsko-pomorskich stowarzyszeń i fundacji powołanych i prowadzonych przez mieszkańców. Unijne środki mają być w tym zakresie wydatkowane w ramach tzw. mechanizmu 0,25% EFS+. Z korespondencji z Marszałkiem Województwa wiemy, że Urząd Marszałkowski zamiast tego mechanizmu chce ograniczyć się do przeznaczenia na rozwój organizacji kwoty równej 0,1% środków z Europejskiego Funduszu Społecznego. To przedostatni najniższy procent i przedostatnia najniższa kwota spośród wszystkich województw!
Takie podejście uznajemy za wysoce błędne oraz za szkodliwe dla rozwoju społeczeństwa obywatelskiego w kontekście potrzeb i aktywności kujawsko-pomorskich organizacji pozarządowych. Należy zwrócić uwagę, że sektor pozarządowy w naszym województwie w kontaktach z Urzędem Marszałkowskim zabiega bezskutecznie o wprowadzanie rozwiązań, które wesprą potencjał stowarzyszeń i fundacji, prowadząc do wyższej aktywności obywatelskiej mieszkanek i mieszkańców, do jeszcze szerszej i jeszcze lepszej oferty świadczonej przez organizacje lokalnym społecznościom i osobom indywidualnym. Niestety wszystkie te działania z ostatnich lat nie powiodły się:
wypracowany w 2019 roku przez organizacje pozarządowe wspólnie z Urzędem Marszałkowskim model regrantingu w konkursach o środki Województwa, który miał nie tylko zwiększyć pulę dotacji przekazywanych na działania organizacji, ale przede wszystkim uprościć procedury i dać szansę dofinansowania mniejszych inicjatyw i pomysłów, trafił do kosza;
proces udzielenia wsparcia dla organizacji pozarządowych na łagodzenie skutków pandemii COVID-19 nie tylko trwał długo (np. od przyjęcia mozolnie przygotowywanych zasad konkursu w marcu 2021 roku do jego ogłoszenia minął rok), to dodatkowo został tak skomplikowany i obudowany ograniczeniami, że wydatkowano jedynie połowę przeznaczonych na konkurs środków;
wysoki stopień biurokratyzacji i skomplikowania procedur okazał się główną przeszkodą w wykorzystaniu środków unijnych na tzw. rozwój lokalny kierowany przez społeczność, co w efekcie spowodowało m.in. niewydatkowanie wszystkich środków przeznaczonych na realizację tego mechanizmu.
Mimo powtarzanych przy wielu okazjach przez Członkinie i Członków Zarządu Województwa deklaracji o ważnej dla regionu roli organizacji pozarządowych, kolejne propozycje oraz wypracowane wspólnie ze środowiskiem pozarządowym rozwiązania albo są ignorowane, albo wprowadzane w bardzo ograniczonej formule, silnie naznaczonej podejściem biurokratycznym, dlatego w efekcie nie przynoszą konkretnych i zadowalających efektów.
Obecnie, gdy zdecydowana większość polskich województw planuje wykorzystać fundusze unijne na rozwój organizacji pozarządowych na poziomie znacznie wyższym niż dostępne dla nich 0,25% środków z Europejskiego Funduszu Społecznego, w naszym regionie Urząd Marszałkowski bazuje na interpretacji, że zapewnienie ww. środków jest zadaniem dla programów krajowych, nie regionalnych, a rozwiązaniem w województwie kujawsko-pomorskim – zgodnie z informacjami przekazanymi przez Marszałka Województwa – ma być 0,1% EFS+.
Dlatego wnosimy o zmianę podejścia we wspieraniu społeczeństwa obywatelskiego w województwie kujawsko-pomorskim – wnioskujemy o ustalenie wsparcia finansowego na "budowanie zdolności organizacji społeczeństwa obywatelskiego w województwie kujawsko-pomorskim" ze środków nowego programu regionalnego Fundusze Europejskie dla Kujaw i Pomorza na lata 2021-2027 na poziomie 1% EFS+ oraz o przygotowanie takich zasad i rozwiązań służących wydatkowaniu tych środków, aby były one dostępne dla szerokiego kręgu kujawsko-pomorskich stowarzyszeń i fundacji, bez biurokratycznych wymagań i ograniczeń szkodzących celom mechanizmu 0,25% EFS+ i ograniczających aktywność społeczeństwa obywatelskiego w regionie.
Dzięki tym środkom możliwe będzie podejmowanie działań służących rozwojowi organizacji jak chociażby edukacja liderów lokalnych, przeciwdziałanie wypaleniu społecznikowskiemu, wzmacnianie potencjału technicznego i administracyjnego organizacji, wsparcie dla think-thanków społeczeństwa obywatelskiego, wzmacnianie działań strażniczych, sieciowanie i budowanie partnerstw międzysektorowych na rzecz rozwiązywania konkretnych lokalnych i regionalnych problemów, edukacja o społeczeństwie obywatelskim poprzez kampanie społeczne i szkolenia oraz wiele innych kwestii, tak ważnych dla rozwoju społeczeństwa obywatelskiego. Nie straćmy tej szansy!
Z wyrazami szacunku
Jan M. Grabowski
Elżbieta Wysocka
Andrzej Maczassek
- Zarząd Kujawsko-Pomorskiej Federacji Organizacji Pozarządowych