Publicystyka - ngo.pl

Komu jest potrzebne Partnerstwo Wschodnie – pytali przewrotnie organizatorzy konferencji.

– Partnerstwo Wschodnie to strategia win-win – odpowiadał Andrzej Cieszkowski, Pełnomocnik Ministra Spraw Zagranicznych ds. Partnerstwa Wschodniego. – W interesie Unii Europejskiej jest budowanie stabilnego, zamożnego sąsiedztwa, które funkcjonuje na podobnych zasadach, jak UE. Dla krajów Europy Wschodniej i Kaukazu Południowego Partnerstwo Wschodnie to szansa na realizację ich ambicji związanych z integracją z Unią Europejską.

Zdaniem Rafała Sadowskiego z Ośrodka Studiów Wschodnich Partnerstwo Wschodnie jest potrzebne samej UE dla wzmocnienia jej wiarygodności i atrakcyjności w tym regionie, gdzie nie jest postrzegana jako główny partner do współpracy. Z perspektywy wschodnich sąsiadów UE program PW jest korzystny, ponieważ zmienia myślenie w Unii o tym, jak kształtować finansowe i techniczne instrumenty wsparcia dla tego rejonu świata. PW pociągnęło także za sobą powstanie nowych możliwości, poprzez które można finansować projekty nie mieszczące się w priorytetach PW.

– Portugalczykom i Gruzinom – odpowiedział wprost Krzysztof Stanowski, wiceminister spraw zagranicznych. – Portugalczykom, ponieważ oni nic nie wiedzą o krajach ze wschodu, podobnie jak my niewiele wiemy o sąsiadach Unii z basenu Morza Śródziemnego. A Gruzinom i innym mieszkańców państw z Europy Wschodniej i Kaukazu Południowego Partnerstwo Wschodnie jest potrzebne, żeby zrozumieli, czym jest Unia Europejska. Dlatego niezwykle istotne jest, aby jak najszerzej włączać ich w programy UE. Temu powinny służyć fundusze dostępne w Programie Partnerstwo Wschodnie.

Funduszy właśnie dotyczyły głównie postulaty, które przedstawiciele organizacji pozarządowych i samorządów wypracowali podczas paneli tematycznych dotyczących społeczeństwa obywatelskiego, kultury, wolnych mediów i samorządów. Postulaty te mają trafić do Komisji Europejskiej i posłużyć sprawniejszej realizacji założeń PW.

Uczestnicy z samorządów zwracali uwagę, że w PW brakuje części poświęconej współpracy samorządów, zarówno jeśli chodzi o stronę finansową, jak i odpowiednie instrumenty. Ich zdaniem głównym problemem w nawiązywaniu współpracy jest brak przejrzystej informacji: o dostępnych programach, o już realizowanych projektach, o specyfice państw PW (to szczególnie po stronie państw UE). Apelowali także o to, aby pieniądze dostępne w Programie można było wykorzystywać na inwestycje, a nie jedynie na projekty miękkie, typu szkolenia.

Postulaty przedstawicieli organizacji pozarządowych odpowiadały na zarzuty uczestników konferencji – gości z państw PW, którzy zwracali uwagę, że za wschodnią granicą UE program za bardzo skupiony jest na przedstawicielach administracji publicznej, urzędnikach, a za mało angażuje zwykłych ludzi.

Organizacje postulowały zatem, aby projekty były bardziej dostępne dla partnerów pozarządowych z krajów PW: aby mieli takie same możliwości aplikowania do programów, jak uczestnicy z krajów UE (na razie mogą być tylko partnerami w projektach) oraz, żeby fundusze dostępne dla nich w Programie były dystrybuowane metodą małych grantów – wtedy będzie mogło z nich skorzystać więcej małych organizacji.

Zarówno samorządowcy, jak i przedstawiciele organizacji pozarządowych zwracali także uwagę na konieczność zliberalizowania polityki wizowej wobec obywateli państw PW.

Chociaż podczas panelu otwierającego Adriy Portnow z czasopisma „Ukraina Moderna” podważał sens organizowania kolejnej konferencji, z której niewiele wyniknie dla mieszkańców krajów zza wschodniej granicy UE, inny uczestnik konferencji, Witold Hebanowski z Fundacji Inna Przestrzeń uważa, że nie można niedoceniać tego wydarzenia.

– Była to jedna z nielicznych, jeśli nie jedyna konferencja, podczas której rozmawiano o współpracy razem z osobami z państw Partnerstwa Wschodniego – mówi. – Teraz istotne jest, aby zapewnić wykonanie zgłoszonych postulatów.