Outsourcing – cecha nowoczesnego zarządzania w samorządzie terytorialnym
Aktywni, zaradni i przedsiębiorczy obywatele są najważniejszym czynnikiem gwarantującym rozwój gospodarczy danej społeczności – gminy, miasta, regionu. Wiele regionów w Polsce może poszczycić się długą tradycją wspierania przedsiębiorczości nawet w najtrudniejszych dla naszego kraju czasach, a niewątpliwym liderem tego nurtu jest Wielkopolska.
Przykład tego regionu – i szeregu innych - pokazuje też, że przedsiębiorczość mieszkańców wyraża się nie tylko w inicjowaniu przedsięwzięć ekonomicznych. Działania na rzecz rozwoju należy rozumieć nie tylko w kontekście gospodarczym, ale także kulturowym, a przede wszystkim społecznym. Na powodzenie takich procesów niebagatelny wpływ ma partycypacja obywateli, ich mobilizacja, włączenie do zarządzania społecznością, a także współpraca pozostałych aktorów lokalnych (instytucje publiczne, organizacje pozarządowe, przedsiębiorcy), jak też empowerment osób i grup marginalizowanych.
Podmiotami, które z powodzeniem łączą te różne, ale komplementarne sfery rozwojowe są organizacje sektora pozarządowego, w szczególności te, które są aktywne w obszarze ekonomii społecznej lub wsparcia rozwoju MŚP. Te ostatnie – inkubatory przedsiębiorczości, fundusze pożyczkowe i poręczeniowe, ośrodki innowacji i inne – może nie są zbyt liczne (wg „Ośrodki innowacji w Polsce. Raport z badania 2014”, PARP 2014 istnieje obecnie ok. 130 instytucji wspierania przedsiębiorczości), jednak ich oddziaływanie na wzrost rozwoju ekonomicznego i innowacji gospodarczo-społecznych jest rosnące i coraz bardziej dostrzegalne.
Poszukując dobrych przykładów współpracy różnych podmiotów na rzecz wdrażania nowych rozwiązań w obszarze przedsiębiorczości warto przyjrzeć się rezultatom projektu - który z powodzeniem zrealizowało konsorcjum partnerów reprezentujących sektor publiczny (Miasto Konin) i pozarządowy (Centrum PISOP) – dotyczącego promocji outsourcingu w praktyce jednostek samorządu terytorialnego.
Potocznie outsourcing jest określany jako proces nawiązywania współpracy między firmami, polegający na tym, że jedna z nich na zasadach rynkowych dokonuje zakupu od drugiej produktów i usług, które wcześniej były wytwarzane we własnym zakresie. Już Henry Ford w l. 30 powiedział, że „… jeśli jest coś, czego nie potrafimy zrobić wydajniej, taniej i lepiej niż konkurenci, nie ma sensu, żebyśmy to robili i powinniśmy zatrudnić do wykonania tej pracy kogoś, kto zrobi to lepiej niż my…”. Od ponad 10 lat mechanizm ten przeżywa w Polsce dobry okres, ze względu na coraz częstszy wzrost znaczenia outsourcingu kapitałowego (np. spółki-córki), obok kontraktowego (np. partnerzy, podwykonawcy). Również wyniki badań potwierdzają pozytywny wpływ stosowania tej strategii w krajach rozwiniętych na wzrost bezrobocia i stagnację gospodarczą.
Następuje więc wzrost znaczenia różnych form outsourcingu, a wśród korzystających coraz częściej znajdują się jednostki administracji publicznej i samorząd terytorialny. Powszechność outsourcingu w biznesie wpłynęła na powstanie nowatorskiej w l. 80 koncepcji nowego zarządzania publicznego (New Public Management - NPM), której sensem jest osiągnięcie więcej mniejszym nakładem. W polskim sektorze publicznym dominują jeszcze rozwiązania w obszarze back-office (obsługa kancelarii, digitalizacja dokumentów, przechowywanie i obsługa akt), czy wsparcia IT oraz usług finansowo– księgowych, jednak coraz powszechniej model NMP wkracza w procesy świadczenia zadań publicznych z udziałem organizacji obywatelskich.
Pojęciem, które w sferze prawnej JST jest tożsame z biznesowym terminem „outsourcing usług” jest kontraktowanie. W procesie świadczenia usług publicznych oznacza ono, że zadania publiczne są zlecane w jawnej procedurze (przede wszystkim zgodnie z ustawą o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie) podmiotom sektora obywatelskiego. Kontraktowanie stosuje się głównie w kluczowych obszarach usług społecznych, powierzając (tj. finansując w 100% ze środków JST) podmiotom spoza sfery publicznej realizację zadań zgodnie z określonymi standardami.
Projekt Miasta Konin i Centrum PISOP był odpowiedzią na nieefektywną politykę wsparcia rozwoju gospodarczego w Koninie oraz brak procedur wspierających długofalowe i wydajne działania na rzecz rozwoju gospodarczego przy wykorzystaniu potencjału organizacji pozarządowych. Uznano, że zdecydowanie większe możliwości prowadzenia skutecznego dialogu z potencjalnymi inwestorami spoczywają w rękach osób, które są przygotowane do prowadzenia rozmów biznesowych i nie są pracownikami urzędu. Dotychczasowy model promocji gospodarczej realizowany w Koninie uległ więc modyfikacji i zaczął przynosić realne efekty. Działania o charakterze promocyjnym zyskały na znaczeniu. Zmieniło się postrzeganie i podejście Urzędu Miasta do trzeciego sektora jako partnera w kompleksowej realizacji długoterminowej strategii rozwoju gospodarczego miasta. Wypracowano nowe standardy administracyjne w zakresie obsługi podmiotów zewnętrznych, a funkcjonowanie Biura Obsługi Inwestora powierzono Konińskiej Izbie Gospodarczej.
Opierając się o mechanizm outsourcingu (kontraktowania) projekt Miasta Konin i Centrum PISOP otworzył nowe możliwości rozwoju długoterminowej współpracy Miasta z organizacjami pozarządowymi, w tym instytucjami otoczenia biznesu i poprawił w zdecydowany sposób warunki prawne i administracyjne do prowadzenia efektywnej polityki lokalnego rozwoju gospodarczego.
Artykuł powstał w ramach projektu „Wsparcie rozwoju narzędzi związanych z kontraktowaniem usług społecznych w Koninie" współfinansowanego z Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Projekt realizowany przez Miasto Konin w partnerstwie z Centrum PISOP.
Źródło: Sieć SPLOT